2016 - Một năm thất bại của IS

Các phần tử cực đoan IS.

Việc để mất những thành trì mang tính biểu tượng như Fallujah tại Iraq hay Dabiq ở Syria đã khiến thanh thế của IS bị hủy hoại nghiêm trọng, cho thấy chúng không đủ sức bảo vệ những khu vực mà chúng từng tuyên bố là không thể lay chuyển và là trung tâm của những điều mà chúng tuyên truyền.

IS đã bị đẩy lui khỏi Ramadi, thủ phủ tỉnh Anbar phía Tây Iraq, cũng như vùng Manbij ở Syria, khu vực chiến lược có ý nghĩa quan trọng trong tham vọng xây dựng một “caliphate” (Vương quốc Hồi giáo). Đầu tháng này, IS cũng đã để mất Sirte, thành trì quan trọng cuối cùng ở IS tại Libya, quốc gia mà lực lượng thánh chiến này từng hy vọng có thể giúp chúng mở rộng lãnh thổ của “caliphate”. Trước đó, vào tháng 10, hàng chục nghìn binh sĩ Iraq - với sự hậu thuẫn của các cuộc không kích của liên quân do Mỹ dẫn đầu - đã tiến hành một cuộc tổng tấn công nhằm giành lại Mosul, nơi thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi tuyên bố thành lập “caliphate” hồi tháng 6-2014. Cuộc tấn công này gặp phải nhiều trở ngại do địa hình và cơ sở hạ tầng phức tạp cản trở bước tiến của các binh sĩ, song nhiều người tin chắc rằng lực lượng thánh chiến, bị áp đảo về số lượng, khó có thể trụ lại lâu.

Trong khi đó, một cuộc tấn công tượng tự nhằm vào Raqa tại Syria đang dồn IS tới chỗ sụp đổ tham vọng về một “caliphate”. Giáo sư Mathieu Guidere - chuyên nghiên cứu vấn đề địa chính trị Trung Đông, hiện đang làm việc tại Paris - nói: “Để mất Raqa sẽ đồng nghĩa với việc kế hoạch xây dựng một vương quốc của IS tan vỡ và khiến cái tên ‘Nhà nước Hồi giáo’ mà chúng tự gọi không còn bất kỳ ý nghĩa biểu tượng nào”.

Mặc dù IS đã chiếm được nhiều kho vũ khí và đạn dược, và người ta vẫn không khỏi lo ngại về nguy cơ lực lượng thánh chiến này đang ra sức truyền bá các tư tưởng bạo lực cực đoan khắp thế giới, song thực tế là trong năm qua chúng đã không còn mở rộng lãnh thổ chiếm đóng và thậm chí còn đang phải vật lộn để tồn tại. Theo Lầu Năm Góc, từ năm 2014 tới nay, ít nhất 50.000 tay súng của IS đã bị tiêu diệt, gấp đôi số tay súng mà liên quân ước tính lực lượng này có khi chúng tuyên bố thành lập “caliphate” vào năm 2014. Thượng tướng Steve Townsend, chỉ huy lực lượng liên minh, ngày 14-12 cho biết “gần 3 triệu người dân và hơn 44.000 km2 lãnh thổ đã được giải phóng” khỏi tay IS trong năm 2016.

Thanh Phương