Ả rập Xê út sắm vũ khí gì của Mỹ với 350 tỷ USD?

Tổng thống Mỹ Donald Trump và các nhà lãnh đạo Ả rập Xê út trong chuyến viếng thăm chính thức của ông đến quốc gia này

Trong thương vụ khổng lồ có trị giá hàng trăm tỷ USD này, 12,5 tỷ USD là một gói trong số 8 thỏa thuật theo đường mua bán liên chính phủ - Foreign Military Sales, có được sự đồng thuận hoàn toàn và chính thức ký kết giữa các bên một ngày trước đó, ngày 19.05.2017. Số lượng 95,2 tỷ còn lại thể hiện trong các bản ghi nhớ được tổng thống Mỹ và các nhà lãnh đạo Ả rập Xê út ký ngày 20.05.2017, bao gồm 34 gói sản phẩm – dịch vụ mà chi tiết không được công bố.

Những cuộc đàm phán cho 34 thương vụ sẽ tiếp tục trong tương lai, danh sách các thương vụ này như những thỏa thuận tiềm năng giữa hai quốc gia theo hướng điều chỉnh linh hoạt FMS, hoặc là những hợp đồng tiềm năng thông qua hướng các công ty Mỹ trực tiếp tiến hành các hoạt động thương mại, cung cấp sản phẩm theo nhu cầu thực tế của khách hàng (Direct Commercial Sales - DCS).

Ngày 08.06.2017, hãng truyền thông Mỹ Defense News công bố danh sách các thương vụ đang thảo luận, nằm trong bản ghi nhớ được ký giữa các nhà lãnh đạo Mỹ và Ả rập Xê út ngày 20.05.2017.

Theo Defense News, những thông tin này trích từ các “tài liệu của Nhà Trắng” mà Defense News không công khai nguồn cung cấp, tuyên bố được khẳng định bởi các nguồn tin khác. Trong danh sách, các thương vụ có tổng giá trị đạt đến 84,8 tỷ USD. Hãng tin khẳng định, tất cả những con số này chỉ là sơ bộ và sẽ được đưa ra bàn bạc trong quá trình thảo luận.

Các thương vụ được nêu bao gồm:

- 13.5 tỷ USD cung cấp 7 khẩu đội tên lửa phòng thủ chiến trường THAAD, thời gian cung cấp dự kiến, giai đoạn năm 2023–2026.

- 4.46 tỷ USD mua sắm 104.000 quả bom có điều khiển bao gồm 5 loại (GBU 31V3, GBU-10, GBU-12, GBU-31V1, GBU-38).

- 6.65 tỷ USD nâng cấp hê thống tên lửa phòng không đánh chặn tên lửa Patriot, hiện đang có trong biên chế của lực lượng phòng không Ả rập Xê út, thời gian thực hiện, giai đoạn 2018–2027.

- 2 tỷ USD mua sắm các máy bay chiến đấu hạng nhẹ. Chương trình hiện chưa xác định rõ loại máy bay nào, nhưng sẽ là những máy bay mà lực lượng không quân Mỹ sẽ lựa chọn trong chương trình đang phát triển OA-X.

- 2 tỷ USD mua sắm các máy bay mới, được đặt tên là “TASS & Strategic ISC." TASS có nghĩa là “tactical airborne surveillance system – Hệ thống giám sát chiến thuật đường không” tổ hợp trinh sát, giám sát chiến thuật trên phương tiện bay mà Bộ quốc phòng Mỹ sẽ đặt hàng nhằm thay thế các máy bay Boeing E-8 JSTARS được gọi là máy bay của Hệ thống radar giám sát chung tấn công mục tiêu - Joint Surveillance Target Attack Radar System (Joint STARS). Dự kiến thời gian cung cấp sản phẩm vào năm 2024.

- 5.8 tỷ USD mua sắm 20 máy bay vận tải hạng nặng Lockheed Martin C-130J Super Hercules và 3 máy bay tiếp dầu KC-130J. Cung cấp vào năm 2022–2026.

- 6.25 tỷ USD cho chương trình hỗ trợ kỹ thuật 8 năm các máy bay chiến đấu Boeing F-15 của lực lượng không quân Ả rập Xê út, cùng với 20 triệu USD triển khai kế hoạch nghiên cứu chương trình hiện đại hóa các máy bay F-15C/D của lực lượng không quân Ả rập Xê út.

- 2 tỷ USD mua sắm các xuồng tuần tiễu Mk VI, không đề cập đến số lượng. Trước đây hai bên đã lên kế hoạch cung cấp cho Ả rập Xê út 30 xuồng tuần tiễu Mk V với tổng giá trị là 1,2 tỷ USD).

- 6 tỷ USD đóng mới 4 tàu hộ vệ tên lửa của hãng Lockheed Martin, đó là các tàu thuộc nhóm tàu đa nhiệm tác chiến trên biển (Multi-Mission Surface Combatant -MMSC), những chiến hạm mới này sẽ là sự phát triển tiếp theo của nhóm chiến hạm hạng nhẹ Littoral Combat Ship (LCS) lớp tàu Freedom (tàu LCS phiên bản phát triển của tập đoàn Lockheed Martin). Kế hoạch cung cấp dự kiến năm 2025–2028.

- 2.35 tỷ USD hiện đại hóa 400 xe bộ binh cơ giới М2 Bradley của Ả rập Xê út.

- 1.35 tỷ USD mua mới 213 chiếc bộ binh cơ giới М2 Bradley.

- 1.5 tỷ USD mua 180 khẩu lựu pháo hạng nặng (dự kiến là pháo 155mm М777А2), thời gian cung cấp: giai đoạn năm 2019–2022.

- 18 tỷ USD phát triển hệ thống C4I và tích hợp hệ thống, không cụ thể tích hợp hới cơ sở dữ liệu chiến thuật nào.

- 800 triệu USD cung cấp 2 vệ tinh tình báo viễn thám “Remote Sensing Satellites”.

- 4 tỷ USD mua sắm hai vệ tinh giám sát và cảnh báo sớm mối đe dọa, có thể được hiểu là “cảnh báo tình huống Iran phóng tên lửa”? Vệ tinh có tên là Hệ thống cảnh báo sớm từ vũ trụ - Space Based Early Warning Systems.

- 40 triệu USD dành cho các nghiên cứu trong lĩnh vực truyền thông vệ tinh (“SATCOM Definitization”).

- 2 tỷ USD mua sắm 14 trực thăng chiến hạm MH-60R Seahawk Sikorsky.

1.8 tỷ USD mua 30 trực thăng tìm kiếm cứu hộ Sikorsky UH-60 (tương tự như trực thăng Mỹ HH-60W).

- 930 triệu USD, giá trị được ghi trong danh mục đầu tư, nhưng được thảo luận và đàm phán riêng biệt giữa tập đoàn Lockheed Martin - Mỹ và cơ sở lắp ráp thiết bị hàng không, công ty Taqnia của Ả rập Xê út về việc cung cấp 150 trực thăng đa nhiệm Sikorsky S-70 Black Hawk.

Trong các danh mục đầu tư còn có 3 thỏa thuận, được công bố gần đây bao gồm việc cung cấp cho Ả rập Xê út 26 đài radar phát hiện trận địa hỏa lực pháo binh của hãng Lockheed Martin AN/TPQ-53(V) có tổng giá trị là 662 triệu USD. Tiếp tục duy trì Chương trình huấn luyện lực lượng Không quân Ả rập Xê út có giá trị là 750 triệu USD và lực lượng Hải quân Ả rập Xê út có giá trị 250 triệu USD.

TTB

Trịnh Thái Bằng -