An toàn giao thông... chỉ là hình thức

Thanh tra GTVT kiểm tra hộp đen xe khách tại Bến xe Miền Đông (TPHCM). Ảnh: Trần Phan

Bức tranh tổng thể cho thấy, công tác an toàn giao thông tại cơ sở đang bị xem nhẹ.

Khoán trắng, quản lý lỏng lẻo

Theo Phó Chánh thanh tra Bộ GTVT Thạch Như Sỹ: Đoàn kiểm tra do Thứ trưởng Lê Đình Thọ chỉ đạo đã thanh tra công tác quản lý kinh doanh vận tải tại 3 tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi và Thừa Thiên - Huế đã phát hiện nhiều sai phạm. Đó là tình trạng khoán trắng cho lái xe, quản lý lái xe lỏng lẻo khá phổ biến. Các DN và HTX quản lý lái xe và nhân viên phục vụ chỉ mang tính hình thức.

Cụ thể là tình trạng không ký hợp đồng với lái xe, nhân viên phục vụ trên xe hoặc lái xe, nhân viên phục vụ không có tên trong danh sách do đơn vị quản lý chiếm từ 30% đến 60% số đơn vị được kiểm tra. Điển hình tại Bình Định, kiểm tra phát hiện 2/5 đơn vị có nhân viên không nằm trong danh sách quản lý, tổng số nhân viên lái xe và nhân viên phục vụ của 5 đơn vị là 222 người thì có tới 4 nhân viên không có tên trong hồ sơ quản lý, 123 nhân viên chưa được ký kết hợp đồng lao động.

ATGT là một việc cực kỳ quan trọng nhưng khi kiểm tra đã phát hiện nhiều DN, HTX thành lập bộ phận theo dõi các điều kiện về ATGT chỉ là hình thức để đủ thủ tục xin cấp giấy phép kinh doanh, phù hiệu chạy xe.

Vấn đề theo dõi, quản lý qua thiết bị giám sát hành trình, kiểm tra an toàn của phương tiện, kiểm tra điều kiện của lái xe và phân tích đánh giá về ATGT của các DN, HTX hầu như không được thực hiện. Tình trạng trên chiếm số lượng rất lớn từ 40 đến 80% số đơn vị được kiểm tra, cụ thể: Tại Thừa Thiên - Huế là 3/6 đơn vị chiếm 50%, Quảng Ngãi là 2/5 chiếm 40%, Bình Định là 4/5 chiếm 80%.

Qua kiểm tra 16 DN, HTX kinh doanh vận tải đã phát hiện 9 DN thiếu điều kiện kinh doanh, chiếm 56,25%, 8 đơn vị thiếu đăng ký, niêm yết chất lượng dịch vụ vận tải chiếm 50%; 5 đơn vị và 8 xe vi phạm về thiết bị giám sát hành trình. Điều này cho thấy các địa phương đã để lỗ hổng lớn trong công tác quản lý vận tải và ATGT.

Báo động đỏ về vi phạm tốc độ

Qua kiểm tra các dữ liệu trên website kết nối với các thiết bị giám sát hành trình (hộp đen ) từ 1.7 đến 15.7, đoàn kiểm tra phát hiện số phương tiện vượt quá tốc độ 80km, chiếm 80% đến 90%.

Cụ thể tại Thừa Thiên - Huế: Qua kiểm tra trích xuất dữ liệu của 80 phương tiện, thì có 62 phương tiện của 6 đơn vị vi phạm về tốc độ chạy xe, chiếm 84,93%; 6/6 đơn vị có số xe vi phạm từ 60% đến 100%. Tổng số lần vi phạm của 62 xe là 7.593 lần, đặc biệt có phương tiện chạy với tốc độ cao nhất đến 123 km/h.

Tại Quảng Ngãi, kiểm tra trích xuất dữ liệu của 33 phương tiện, thì có 32 phương tiện của 5 đơn vị vi phạm về tốc độ chạy xe, chiếm 96,97%; 5/5 đơn vị có số xe vi phạm từ 50% đến 100%...

Tại Bình Định trích xuất dữ liệu của 31/154 phương tiện thuộc 5 đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ôtô, có 30/31 thiết bị giám sát hành trình trích xuất được đầy đủ các thông tin theo quy định, trong đó 27/31 phương tiện vi phạm về tốc độ chạy xe. Tổng số lần vi phạm của 27 xe là 4.107 lần. Đặc biệt có phương tiện tốc độ cao nhất đến 128km/h...

Việc vi phạm tốc độ liên tục cho thấy các DN vận tải vẫn “điếc không sợ súng”. Điều này đã lý giải một phần nguyên nhân TNGT nghiêm trọng đang gia tăng.

Kiến nghị xử lý nghiêm khắc các sai phạm

Đoàn kiểm tra kiến nghị giao cho Thanh tra Sở GTVT địa phương xử phạt về điều kiện kinh doanh 5 đơn vị vi phạm về điều kiện kinh doanh và áp dụng hình thức phạt bổ sung là tước quyền sử dụng giấy phép kinh doanh đến khi khắc phục xong (Thừa Thiên - Huế 4, Bình Định 1); xử phạt 4 đơn vị vi phạm nghiêm trọng về điều kiện kinh doanh và kinh doanh không đúng nội dung ghi trong giấy phép. Kiến nghị với Sở GTVT thu hồi giấy phép của 4 đơn vị HTX giao thông vận tải Quảng Ngãi và HTX giao thông vận tải huyện Tư Nghĩa Quảng Ngãi; HTX vận tải Tây Sơn và HTX vận tải cơ giới 19/5 Tuy Phước (Bình Định); xử phạt vi phạm về tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ 8 đơn vị (Thừa Thiên - Huế 2 đơn vị, Quảng Ngãi 3, Bình Định 3 đơn vị)... Kiến nghị với Sở GTVT địa phương thu hồi 4 giấy phép kinh doanh vận tải của 4 đơn vị (Quảng Ngãi 2, Bình Định 2); thu hồi sổ nhật trình và phù hiệu xe chạy tuyến cố định của 37 phương tiện của 5 đơn vị (Thừa Thiên - Huế 11 phương tiện, Quảng Ngãi 18, Bình Định 8).

*Tại Bình Định, trong số 5 đơn vị kinh doanh vận tải hành khách bằng ôtô, đoàn kiểm tra đã phát hiện 4 đơn vị vi phạm các điều kiện kinh doanh, không niêm yết tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ vận tải, không có hồ sơ đăng ký chất lượng dịch vụ, không có bộ phận quản lý điều kiện an toàn giao thông... X.N