Ảo diệu bóng đêm

Đồng hồ sinh học tự nhiên trong cơ thể bắt đầu dìu chúng ta vô giấc ngủ khoảng 9 – 10 giờ tối. Dùng laptop hoặc Apple iPad có màn hình sáng để đọc sách báo điện tử vào ban đêm có rối rắm. Phyllis Zee, nghiên cứu giấc ngủ đại học Chicago cảnh giác: “Nếu bạn dùng các thiết bị này gần bên mình trước khi đi ngủ, ánh sáng đủ để bộ óc giữ cho thức lâu hơn và làm chậm khả năng ngủ”. Con người thức giấc khi mặt trời mọc. Qua đêm, ánh sáng ban ngày báo cho bộ não dừng sản xuất chất mêlatônin (melatonin). Chính hormon này đưa chúng ta vào giấc ngủ. Tuyến tùng quả (pineal gland) có tên vì giống trái thông (tùng quả – pine cone), gọi gọn là tuyến tùng. Ẩn nơi sâu kín của bộ óc, núp dưới cuống nối hai bán cầu não, nhỏ như hột đậu, nặng chừng 100mg, tuyến tùng mang đầy những sợi thần kinh giao cảm, có mạng lưới máu lưu thông dày đặc, tiết ra mêlatônin, hormon thần kinh. Hàng ngàn năm trước trái thông nhỏ xíu này được coi là cái van đóng mở dòng ký ức chảy vào ý thức. René Descartes – nhà toán học, triết gia Pháp thế kỷ 17 xem tuyến tùng là nơi ẩn trú của linh hồn. Cuối thế kỷ 18, bà Blavatsky người sáng lập Thông thiên học cho đó là con mắt của Shiva trong huyền thoại Ấn Độ giáo. Khoa học làm tan dần bao điều thần bí. Hành tung ảo diệu. Chiều xuống tuyến tùng bắt đầu nhả hormon. Mêlatônin cũng được gọi là hormon của Dracula vì chỉ xuất hiện vào đêm. Ánh sáng ức chế sự tiết mêlatônin. Tuyến tùng hoạt động như một cái đồng hồ trong cơ thể con người để nhận biết mọi thay đổi lượng ánh sáng mặt trời từ ngày đến đêm hoặc giữa các mùa khác nhau. Khi sức nắng giảm xuống, đồng hồ báo cho cơ thể là đêm đến báo cho mêlatônin tiết ra. Tuyến tùng khỏe, năng động, chúng ta nhạy với các tần suất của ánh sáng, và trở nên tinh tế trong cuộc sống. Tuyến tùng bị rối, sự sáng suốt của trí não sẽ tuột dốc. Xáo trộn tuyến tùng có thể dẫn tới rối loạn giấc ngủ, xáo trộn cảm xúc, thay đổi thân nhiệt, có vấn đề với hệ sinh dục, già sớm, trầm cảm và nguy cơ ung thư. Mới được khám phá năm 1958, hormon này là một chất dẫn xuất của axit amin tryptophan và serotonin. Mêlatônin được sản xuất ở người, các loài có vú khác, ở chim, bò sát và ếch nhái. Điều hòa giấc ngủ. Lượng hormon này bắt đầu vọt lên vào khoảng xế chiều, lên tới đỉnh suốt trong đêm rồi tụt xuống vào lúc gần sáng. Vào mùa hè và mùa đông, ngày dài hơn hoặc ngắn hơn thì việc chế tạo mêlatônin cũng bắt đầu muộn hơn hoặc sớm hơn. Lượng mêlatônin suy giảm lần sau tuổi ba mươi; rất ít hoặc không có ở một số người lớn tuổi. Kháng oxit hóa mạnh. Mêlatônin xuyên dễ dàng qua màng tế bào và rào cản máu/não, kích thích các chất kháng oxit hóa khác. Dễ tan cả trong nước và mỡ, được xem là kháng oxit hóa mạnh (hơn các vitamin C, E và A) nên mêlatônin có vai trò bảo vệ các phân tử DNA của nhân và ti thể, giúp bảo dưỡng sức khỏe chúng ta. Bổ sung mêlatônin. Mêlatônin tổng hợp được dùng rộng rãi hơn 15 năm qua, để điều trị chứng mất ngủ, chứng lệch giờ khi đi máy bay, nhức đầu mạn tính, điều chỉnh giấc ngủ người làm ca đêm. Người khiếm thị khó có thể dùng tín hiệu từ ánh sáng để điều hòa đồng hồ sinh học. Bổ sung mêlatônin mỗi 24giờ (1 – 10mg/ngày) giúp gỡ rối ngủ thức cho họ. Mêlatônin tổng hợp có những phản ứng phụ. Ở Mỹ được dùng mêlatônin không cần toa bác sĩ. Nhiều nước cấm bán mêlatônin nếu không có toa thuốc. Liều lượng hàng ngày mêlatônin tổng hợp thay đổi theo tuổi và theo sự xáo trộn sức khỏe mỗi người, có thể từ 0,25 – 10mg, uống 30 – 120 phút trước khi ngủ. Tác hại hiếm gặp ở người khỏe mạnh dùng trong thời gian ngắn hoặc không quá ba tháng, uống không nhiều hơn 3mg/ngày. Thiếu ngủ đời người ngắn lại. Tin tức tháng 5.2010: nghiên cứu của Anh (đại học Warwick) và Ý (đại học Federico II, Naples) cho biết những người ngủ ít hơn 6 giờ/ngày thì có nguy cơ 12% chết sớm trước 65 tuổi so với ngủ 6 – 8 giờ/ngày. David Summers thuộc nhóm nghiên cứu nhận định: “văn hóa phương Tây đã sai lầm khi kéo dài ngày ra, coi nhẹ giấc ngủ ngon và biểu dương những ai lo làm việc chỉ ngủ năm hoặc sáu giờ mỗi ngày như là các anh hùng”. Những người này sẽ đối diện nếu không là cái chết sớm thì cũng là một đời bệnh tật và lão sớm. Hay nhất là người lớn nên giữ giấc ngủ trung bình từ 7 – 8 giờ, ít nhất là 6 giờ mỗi ngày. Ngủ hơn 9 giờ/ngày thì có 30% nguy cơ chết sớm. Khỏe người đẹp da. Trong giấc ngủ say và đủ, cơ thể tiết ra nhiều chất quý như hormon mêlatônin điều tiết ngủ thức và hormon vỏ thượng thận kiểm soát stress. Hormon tăng trưởng rất tuyệt, sau giai đoạn tăng chiều cao ở tuổi trẻ, hormon nầy lo các chuyện khác, như là giúp tái tạo các tế bào và giảm stress… Axit hyaluronic, yếu tố làm ẩm tự nhiên trong hormon nầy giúp da hút các phân tử nước. Giấc ngủ ngon làm da mịn màng và tươi sáng. Muốn làn da trắng, các chuyên gia thẩm mỹ dùng kem trắng da. Không có giấc ngủ ngon thì khó được kết quả mong đợi: mêlatônin làm trắng da vì chức năng ức chế tế bào tạo sắc tố đen da. Cần ngủ ngon và ngủ đủ. Mêlatônin không được cơ thể tạo ra đều đặn. Khi người ta ngủ, mêlatônin được tuyến tùng nhả ra tới đỉnh cao khoảng 2 giờ sáng, lúc ngủ say. Lượng mêlatônin giảm dần từ 5 giờ đến 10 giờ sáng. Vậy nên ngủ từ 9 giờ tối đến 3 giờ sáng, trung bình 7 – 8giờ/ngày. Con người trong vòng vây của chính mình Từ võng mạc đến tuyến tùng, con đường vòng vo. Vào ban ngày, ánh sáng vào mắt rồi được biến thành luồng thần kinh chu du qua thần kinh thị giữa hai mắt và qua một nơi thuộc vùng dưới đồi gọi các hột trên giao thoa thần kinh thị (tiếng Anh viết tắt là SCN). SCN tiếp nhận và bàn giao tín hiệu thần kinh tới tuyến tùng. Các luồng thần kinh này ức chế tuyến tùng sản xuất mêlatônin cho đến khi trời tối mêlatônin lại được nhả ra. Tuyến tùng chuyển dự trữ serotonin của mình thành mêlatônin. Dậy thì sớm. Có mối quan hệ giữa mêlatônin và kinh nguyệt. Những phụ nữ có xáo trộn kinh nguyệt, lượng mêlatônin thay đổi đáng kể. Một nghiên cứu ở Anh cho thấy các bé gái xem tivi nhiều có khuynh hướng dậy thì sớm hơn vì tiếp cận nhiều ánh sáng làm giảm mêlatônin. Ô nhiễm ánh sáng. Ô nhiễm ánh sáng là sự chói sáng bầu trời về đêm do ánh đèn của xa lộ, đường phố, trung tâm mua sắm, sân vận động, nhà hàng quán rượu… đó là sự rực sáng bầu trời đô thị. Các hậu quả của ô nhiễm ánh sáng vào tuyến tùng, kéo theo tác hại trên sự chuyển hóa, chức năng miễn dịch, quân bình nội tiết và sự phát triển ung thư. Các tế bào của võng mạc mắt rất nhạy với ánh sáng xanh/tím. Tạp chí Nghiên cứu tuyến tùng cho biết con người phơi trước ánh sáng độ thấp chỉ trong 39 phút đã làm giảm 50% lượng mêlatônin. Con người trong vòng vây của mình. Từ võng mạc đến tuyến tùng, con đường vòng vo. Vào ban ngày, ánh sáng vào mắt rồi được biến thành luồng thần kinh chu du qua thần kinh thị giữa hai mắt và qua một nơi thuộc vùng dưới đồi gọi các hột trên giao thoa thần kinh thị (tiếng Anh viết tắt là SCN). SCN tiếp nhận và bàn giao tín hiệu thần kinh tới tuyến tùng. Các luồng thần kinh này ức chế tuyến tùng sản xuất mêlatônin cho đến khi trời tối mêlatônin lại được nhả ra. Tuyến tùng chuyển dự trữ serotonin của mình thành mêlatônin. Dậy thì sớm. Có mối quan hệ giữa mêlatônin và kinh nguyệt. Những phụ nữ có xáo trộn kinh nguyệt, lượng mêlatônin thay đổi đáng kể. Một nghiên cứu ở Anh cho thấy các bé gái xem tivi nhiều có khuynh hướng dậy thì sớm hơn vì tiếp cận nhiều ánh sáng làm giảm mêlatônin. Ô nhiễm ánh sáng. Ô nhiễm ánh sáng là sự chói sáng bầu trời về đêm do ánh đèn của xa lộ, đường phố, trung tâm mua sắm, sân vận động, nhà hàng quán rượu… đó là sự rực sáng bầu trời đô thị. Các hậu quả của ô nhiễm ánh sáng vào tuyến tùng, kéo theo tác hại trên sự chuyển hóa, chức năng miễn dịch, quân bình nội tiết và sự phát triển ung thư. Các tế bào của võng mạc mắt rất nhạy với ánh sáng xanh/tím. Tạp chí Nghiên cứu tuyến tùng cho biết con người phơi trước ánh sáng độ thấp chỉ trong 39 phút đã làm giảm 50% lượng mêlatônin. Con người trong vòng vây của mình.