Bệnh nhân mắc lao kháng đa thuốc có tỷ lệ tử vong cao

(Baonghean) - Hiện nay tình trạng bệnh lao kháng thuốc đang gây khó khăn lớn cho công tác điều trị và phòng, chống bệnh lao tại cộng đồng.

10% bệnh nhân tử vong

Hiện nay, ở Nghệ An còn nhiều bệnh nhân mắc lao kháng đa thuốc không có khả năng điều trị khỏi vì nhiều lý do như sức khỏe của bệnh nhân quá yếu, nhóm thuốc lao hạng 2 trị lao kháng đa thuốc có nhiều tác dụng phụ, phác đồ điều trị nghiêm ngặt đòi hỏi phải đến cơ sở y tế xét nghiệm và theo dõi thường xuyên...

Nhiều bệnh nhân lao kháng đa thuốc đã không thể chữa khỏi và dần đi tới tử vong. Một trong số đó là anh N. Đ. Q ở huyện Diễn Châu. Người nhà anh Q cho hay: “Lúc đầu Q. thấy đau ở phía bả vai, sau đó thấy khó thở và đau ngực, đưa đến bệnh viện huyện khám mới biết bị bệnh lao. Điều trị bệnh lao một thời gian nhưng sức khỏe vẫn không thấy tiến triển.

Xét nghiệm tìm vi khuẩn lao tại Trung tâm Y tế TX. Cửa Lò. Ảnh: Thanh Sơn

Sau đó, bác sỹ chuyển anh đến Bệnh viện Lao và bệnh Phổi, kết luận anh bị lao kháng đa thuốc (MDR-TB) lây bệnh từ bệnh nhân lao kháng đa thuốc. Vì cơ địa của anh dị ứng với thuốc lao nên khả năng dung nạp thuốc kém, gây khó khăn cho việc dùng thuốc lao. Hiện nay sức khỏe của anh đã quá yếu, bác sỹ nói khả năng để điều trị khỏi bệnh là rất khó”.

Mỗi năm, Nghệ An phát hiện thêm khoảng 2.908 bệnh nhân lao các thể, trong đó khoảng 45 - 50 bệnh nhân lao đa kháng thuốc, số ca tử vong vì lao mỗi năm gần tương ứng tỷ lệ 10% người mắc. Theo các bác sỹ của chương trình phòng, chống lao quốc gia: Bệnh nhân mắc lao kháng đa thuốc có tỷ lệ tử vong cao, khó điều trị và đang có chiều hướng gia tăng. Nếu được điều trị đúng thì tỷ lệ khỏi ở nhóm bệnh nhân không kháng thuốc lên tới trên 90%, song ở nhóm bệnh nhân kháng đa thuốc là 70%. Ngoài ra còn xuất hiện những bệnh nhân lao siêu kháng thuốc, ngay cả khi có chương trình điều trị lao kháng thuốc thì cũng không thể khỏi bệnh..

Cần phát hiện sớm, điều trị tích cực

Bác sỹ CKII Đậu Minh Quang - Giám đốc Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Nghệ An cho biết, về nguyên nhân bệnh lao kháng thuốc: Một liệu trình điều trị lao kéo dài ít nhất là 6 tháng. Thuốc lao thường gây nhiều tác dụng phụ khó chịu. Điều này đã khiến nhiều bệnh nhân không tuân thủ đúng liệu trình.

Ngoài ra còn có một số bệnh nhân sau một thời gian uống thuốc, thấy khỏe mạnh và không có triệu chứng gì thì cho rằng đã khỏi bệnh nên tự ý bỏ điều trị mà không biết rằng vi trùng lao sống rất “dai”, sau một thời gian “ẩn mình” và đột biến sẽ tìm cách chống lại thuốc lao, chúng sẽ hoạt động gây bệnh trở lại, kháng lại các thuốc lao cũ. Bên cạnh đó, cũng có nhiều bệnh nhân mắc lao kháng thuốc ngay từ đầu do lây nhiễm lao từ một người đã bị lao kháng thuốc.

Hiện nay, Nghệ An vẫn có nhiều người bị lao kháng thuốc nhưng chưa được điều trị và những người này chính là nguồn lây lan lao kháng thuốc cho những người khỏe mạnh khác trong cộng đồng. Việc phát hiện, điều trị những bệnh nhân lao kháng thuốc gặp khó khăn do số người bệnh này tập trung ở các xã vùng sâu, vùng xa, vùng giao thông đi lại khó khăn. Bên cạnh đó, hiệu quả tuyên truyền, vận động chưa cao dẫn đến ý thức của cộng đồng trong phòng, chống lao vẫn còn hạn chế.

Cấp cứu bệnh nhân lao kháng đa thuốc ở Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Nghệ An. Ảnh: Thanh Sơn

Những bệnh nhân lao kháng đa thuốc chưa được quản lý sẽ là nguy cơ cao tiếp tục lây nhiễm vi khuẩn lao kháng đa thuốc cho xã hội. Và điều đáng nói là dẫu được cấp phát thuốc hoàn toàn miễn phí, hỗ trợ chi phí đi lại trong quá trình chữa bệnh thì người mắc bệnh lao, lao kháng đa thuốc vẫn có thể bỏ điều trị bởi đại đa số họ là người nghèo, là lao động chính trong gia đình. Trong quá trình điều trị bệnh lao thông thường ít nhất 6 tháng và điều trị lao kháng đa thuốc thời gian cần ít nhất 20 tháng, người bệnh vẫn phải kiếm tiền để nuôi sống gia đình.

Bác sỹ Nguyễn Viết Xuân – Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Tân Kỳ thừa nhận: “Công tác phát hiện nguồn lây bệnh lao, bệnh nhân lao kháng đa thuốc còn gặp rất nhiều khó khăn do sự kỳ thị, tự kỳ thị của bệnh nhân lao nói chung còn lớn. Người dân chưa ý thức tốt trong công tác phòng, chống bệnh lao khi che giấu bệnh hoặc không điều trị đúng cách làm tăng nguy cơ cho cộng đồng”.

Bác sỹ CKII Đậu Minh Quang cho rằng, phát hiện sớm, điều trị tích cực là điều kiện cần và đủ để điều trị bệnh lao nói chung và lao kháng thuốc nói riêng. Bởi vậy, bên cạnh sự cố gắng của người bệnh và người nhà, rất cần sự chia sẻ và tương trợ của cộng đồng. Về phía Nhà nước cần duy trì đầu tư mạng lưới chống lao thật tốt, ngành Y tế cần tăng cường công tác tuyên truyền để mọi người hiểu về bệnh, cách phòng tránh và điều trị bệnh, không kỳ thị người bệnh cũng như tăng cường các biện pháp chẩn đoán, phát hiện sớm về bệnh.

Mặt khác, cấp ủy Đảng và chính quyền mỗi địa phương cần phải xem việc phòng, chống bệnh lao, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của người dân chính là một trong những tiêu chí về phát triển kinh tế - xã hội quan trọng để có sự hỗ trợ, giúp đỡ phù hợp; mỗi cá nhân trong cộng đồng dù ở vị trí công tác hay địa vị xã hội nào cũng cần phát huy hết trách nhiệm của bản thân để có đóng góp thiết thực cho công tác phòng, chống bệnh.

Thanh Sơn

TIN LIÊN QUAN