Bộ Tài chính vẫn “đuổi” theo giá sữa?

Trước việc 4 hãng sữa lớn cả trong nước và nước ngoài gồm Vinamilk, Mead Johnson VN, Nestle VN, Friesland Campina VN cùng đồng loạt tăng giá sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi gây “sốc” cho người tiêu dùng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu các Bộ, ngành có liên quan, mà trực tiếp là Bộ trưởng Bộ Tài chính kiểm tra làm rõ, nếu vi phạm phải xử lý cương quyết theo quy định.

“Tiền trảm hậu tấu”?

Mặc dù 4 hãng sữa nói trên chưa chưa giải trình xong về nguyên nhân tăng giá với Cục Quản lý giá- Bộ Tài chính nhưng các doanh nghiệp (DN) này đã đồng loạt tăng giá bất chấp quy định của pháp luật. Theo Cục Quản lý giá, ngày 24-2 vừa qua, Cục đã có công văn gửi Cty TNHH Nestle đề nghị giải trình lý do tăng giá do Cty này đưa ra thiếu thuyết phục.

Cục Quản lý giá nêu rõ, theo công văn giải trình ngày 12-02, Nestle đưa ra lý giải việc điều chỉnh tăng do mức lạm phát . Đồng thời các lý do mà Nestle đưa ra như chi phí nhân công, chi phí vận chuyển và giá nhập khẩu. Do vậy, Cục Quản lý giá đề nghị Nestle cần tiếp tục rà soát kỹ các yếu tố hình thành giá theo Quy chế do Bộ Tài chính ban hành giá theo Quy chế tính giá do Bộ Tài chính ban hành, thực hiện triệt để các biện pháp tiết kiệm trong sản xuất, lưu thông và không điều chỉnh tăng giá khi các yếu tố hình thành giá không thay đổi. Đồng thời, Cty cần phải giải trình cụ thể đối với từng sản phẩm trên cơ sở yếu tố chi phí đầu vào tăng như giá vốn nhập khẩu, chi phí bán hàng, chi phí tài chính, chi phí quản lý DN và thời điểm tăng chi phí đầu vào tác động làm giá bán sản phẩm tăng. Kèm theo đó, Nestle cũng phải cung cấp hồ sơ, chứng từ các chi phí đầu vào tăng trước và sau khi điều chỉnh giá.

Cũng tại công văn của Cục Quản lý giá, trường hợp Cty chưa giải trình, bổ sung đầy đủ hồ sơ, chứng từ theo yêu cầu của Cục Quản lý giá đề nghị Cty thực hiện bán theo mức giá trước khi kê khai.

Còn Cty TNHH Friesland Campina Việt Nam thông báo sẽ tăng giá 7% dự kiến từ ngày 25-02 cũng đã được Cục Quản lý giá yêu cầu nộp hồ sơ giải trình. Đến thời điểm này, dù Cty TNHH Mead Johnson Nutrition VN đã báo cáo tăng và giải trình rõ các yếu tố biến động đầu vào. Tuy nhiên, Cty Nestle đã bán với giá mới từ trước đó vào ngày 31-1-2014.

Trao đổi với PV báo PL&XH, ông Trương Văn Toàn- GĐ đối ngoại và pháp lý của Friesland Campina VN lý giải về nguyên nhân tăng giá sữa: “Không có việc bắt tay tăng giá sữa giữa các Cty. Trong thời gian qua, chi phí các loại nguyên vật liệu sản xuất trên thế giới đã biến động tăng từ 5-48% và được dự báo là sẽ có khả năng tăng nữa, chi phí cho lao động trực tiếp và gián tiếp của Cty Friesland Campina tăng trung bình 15% từ tháng 4-2013 nhưng Cty vẫn giữ giá bán ổn định của các sản phẩm”.

“Việc đề nghị điều chỉnh tăng cho 16 sản phẩm trên tổng số 47 sản phẩm là để Cty có thể tiếp tục đầu tư hiệu quả trong việc nghiên cứu, phát triển sản phẩm, sử dụng các nguyên liệu tốt nhất đáp ứng tốt hơn nữa các nhu cầu về dinh dưỡng và sức khỏe cho người tiêu dùng. Do vậy, Friesland Campina VN đã kê khai và có dự kiến điều chỉnh giá bán 16 sản phẩm sữa dành cho trẻ em từ ngày 25-2-2014 nhưng thực tế Cty vẫn chưa điều chỉnh giá sản phẩm nào vì Cty đang cố gắng nỗ lực kiểm soát chi phí nhằm chia sẻ khó khăn với người tiêu dùng”, ông Toàn khẳng định.

Giá sữa vẫn tiếp tục “nhảy múa”. Ảnh: TL

“Sẽ kiểm tra làm rõ hành vi tăng giá của các hãng sữa”

Trước việc nhiều DN đồng loạt tăng giá sữa, khi chưa giải trình rõ nguyên nhân điều chỉnh giá, ông Nguyễn Anh Tuấn- Cục trưởng Cục Quản lý giá cho biết, ngay sau khi có những dấu hiệu vi phạm về việc tăng giá của 4 DN, Cục Quản lý giá đã kịp thời phối hợp với Thanh tra Bộ Tài chính vào cuộc làm rõ vấn đề này nhằm thanh tra, kiểm tra DN theo chỉ đạo của Chính phủ, làm rõ hành vi vi phạm pháp luật về giá và thuế của DN vi phạm. Sau khi có kết quả thanh tra, kiểm tra, Bộ Tài chính sẽ tiến hành xử lý theo đúng quy định của pháp luật và công khai kết quả trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Còn theo ông Trần Văn Vượng- Chánh Thanh tra Bộ Tài chính, Thanh tra Bộ sẽ phối hợp với Cục Quản lý giá thanh tra, kiểm tra 4 DN sữa, sau khi thanh tra, kiểm tra nếu DN vi phạm theo quy định.

Cũng liên quan đến việc tăng giá sữa có dấu hiệu liên kết làm giá, tại phiên họp Chính phủ vào ngày 28-2 vừa qua, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, việc 4 hãng sữa lớn nhất cùng lúc lên giá sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi là biểu hiện mà theo Luật Cạnh tranh là có thỏa thuận. Vừa rồi Bộ Tài chính đã có văn bản yêu cầu giải trình nhưng họ cứ lên giá cùng lúc. Chúng ta nhớ lại cách đây 3 tháng, 3 Cty viễn thông lớn cũng tăng giá cước 3G cùng một ngày. Hình thức là quyền của DN, nhưng trong một thị trường mà dưới năm người cạnh tranh là nguy cơ thỏa thuận rất lớn gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQVN Nguyễn Thiện Nhân cho biết thêm: “Chúng tôi đề nghị Bộ Công Thương, Cục Quản lý cạnh tranh cùng với các Bộ, ngành liên quan có yêu cầu bám sát việc giải trình tăng giá sữa của những người chủ lực mà lại tăng giá cùng một ngày. Trong hội nhập chúng ta phải có quyền bảo vệ người tiêu dùng bằng giám sát cạnh tranh không lành mạnh”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân nói.

Lê Hoàng