Bộ trưởng Tư pháp Mỹ bác bỏ các kết luận Nga can thiệp bầu cử Mỹ

Cuộc điều trần của ông Giép Xét-xừn trước Ủy ban Tình báo thượng viện nhằm đối chứng lời khai của cựu Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) Giêm Cô-mi (James Comey) nhằm vào Tổng thống Đô-nan Trăm (Donald Trump). Tại phiên điều trần được dư luận quan tâm, Bộ trưởng Tư pháp Giép Xét-xừn cho rằng, các cáo buộc cho rằng Nga can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ nhằm có lợi cho ông Đô-nan Trăm là “sự dối trá ghê tởm và đáng khinh”.

Bộ trưởng Tư pháp Mỹ cũng phản ứng mạnh mẽ trước những cáo buộc cho rằng, ông đã hành xử không thích hợp trong một loạt cuộc tiếp xúc với các quan chức Nga, cũng như biết rõ cái gọi là “âm mưu câu kết” của đội ngũ tranh cử của ông Đô-nan Trăm với Nga. Ông từ chối tiết lộ việc liệu ông có trao đổi với Tổng thống Đô-nan Trăm liên quan đến xử lý kỷ luật ông Giêm Cô-mi về cuộc điều tra nhằm vào Nga. Tại cuộc điều trần, Phó chủ tịch Ủy ban Tình báo thượng viện, thượng nghị sĩ Dân chủ Mác Oan-nơ (Mark Warner) đã chất vấn ông Giép Xét-xừn về vai trò của ông trong việc ông Giêm Cô-mi bị sa thải. Tuy nhiên, câu trả lời của ông là chưa bao giờ ông nói chuyện với ông Giêm Cô-mi trước khi ông này bị Tổng thống Đô-nan Trăm sa thải hồi tháng 5 vừa qua.

Ông Giép Xét-xừn tại phiên điều trần ngày 13-6. Ảnh: Getty Images

Ông Giép Xét-xừn cũng cho biết, chưa bao giờ nhận được bất cứ tài liệu mật nào liên quan đến việc Nga can thiệp bầu cử Mỹ hồi năm ngoái. Bộ trưởng Tư pháp Mỹ chỉ thừa nhận đã gặp Đại sứ Nga Xéc-gây Kít-xli-ắc (Sergei Kislyak) 2 lần, nhưng ông khẳng định không thể nhớ liệu có phải cuộc gặp này diễn ra tại một sự kiện về chính sách ngoại giao hồi tháng 4-2016 theo những gì mà truyền thông Mỹ đưa tin hay không.

Giới quan sát cho rằng, tại cuộc điều trần, ông Giép Xét-xừn không cung cấp thêm thông tin gì mới về cáo buộc của ban vận động tranh cử của ông Đô-nan Trăm có liên quan với Nga, cũng như việc sa thải ông Giêm Cô-mi. Bộ trưởng Tư pháp Giép Xét-xừn là một trong những quan chức cấp cao đầu tiên trong chính quyền của Tổng thống Đô-nan Trăm phải ra điều trần trước Quốc hội chỉ sau gần nửa năm ông Đô-nan Trăm nhậm chức.

Cuộc điều trần của Bộ trưởng Tư pháp Mỹ diễn ra một ngày trước khi Ngoại trưởng Mỹ Rếch Ti-lơ-xơn (Rex Tillerson) cho biết, Mỹ đang thúc đẩy ổn định quan hệ song phương với Nga, vốn đang “ở mức thấp nhất từ trước đến nay”. Phát biểu trong một phiên điều trần tại Ủy ban Đối ngoại thượng viện Mỹ ngày 14-6, ông Rếch Ti-lơ-xơn cảnh báo quan hệ Mỹ - Nga “có thể tiếp tục xuống cấp hơn nữa”, đồng thời cho biết mục tiêu của Bộ ngoại giao là “ổn định mối quan hệ này”.

Các động thái trên diễn ra trong bối cảnh căng thẳng Nga - Mỹ leo thang khi hai bên có những quan điểm khác biệt trong nhiều vấn đề, bao gồm xung đột tại Xy-ri, khủng hoảng tại U-crai-na và sự mở rộng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ông Rếch Ti-lơ-xơn cho biết, Bộ Ngoại giao Mỹ đang nghiên cứu một số lĩnh vực nhằm xác định liệu có thể thiết lập lại một kiểu quan hệ làm việc với Chính phủ Nga theo hướng đáp ứng lợi ích của Mỹ hay không.

Trước đó, ngày 12-6, các nghị sĩ hàng đầu trong Ủy ban Đối Ngoại và Ủy ban Ngân hàng của Thượng viện Mỹ đạt được thỏa thuận về dự luật áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga. Trong đó, bao gồm một điều khoản ngăn cản Nhà Trắng nới lỏng, đình chỉ hay chấm dứt các biện pháp trừng phạt mà không có sự chấp thuận của Quốc hội. Ngoài quy định về tiến trình Quốc hội xem xét thay đổi các biện pháp trừng phạt, dự luật sẽ chính thức luật hóa các biện pháp trừng phạt trước đó được đưa ra trong sắc lệnh Tổng thống, nhằm vào một số dự án năng lượng của Nga, cũng như tài trợ vốn cho một số ngành công nghiệp.
Dự luật sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga liên quan đến cáo buộc cung cấp vũ khí cho Chính phủ Xy-ri và các cáo buộc tấn công mạng. Các biện pháp trừng phạt mới sẽ áp dụng đối với các ngành khai thác mỏ, luyện kim, tàu biển và đường sắt của Nga.

Trong buổi điều trần ngày 14-6, Ngoại trưởng Rếch Ti-lơ-xơn chưa tỏ rõ ý kiến về các biện pháp trừng phạt này. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh các nỗ lực thúc đẩy hợp tác với Mát-xcơ-va nhằm ổn định tình hình ở Xy-ri đang tiến triển, mặc dù “còn quá sớm để nói tiến trình này có thể đạt kết quả hay không”. Vì vậy, theo ông, việc gia tăng các biện pháp trừng phạt lúc này có thể khiến Nga cắt đứt đối thoại với Mỹ.

Tổng thống Đô-nan Trăm hồi tháng 4 vừa qua cho biết, Mỹ “hoàn toàn không hòa hợp với Nga” và quan hệ giữa hai nước “có lẽ ở mức thấp nhất từ trước tới nay”. Trong một cuộc gặp với Ngoại trưởng Nga Xéc-gây La-vrốp (Sergey Lavrov) tại Oa-sinh-tơn hồi giữa tháng 5 vừa qua, ông Đô-nan Trăm bày tỏ hy vọng xây dựng một quan hệ tốt đẹp hơn giữa hai nước.

MAI NGUYÊN