Brexit: Tòa Tối cao nói cần phải được Quốc hội Anh phê chuẩn

Đài BBC News đưa tin ngày 25/1 (giờ VN), bà May hứa sẽ kích hoạt điều 50 trước ngày cuối cùng của tháng 3/2017 mà không cần ý kiến của Quốc hội, và vì thế, một nữ công dân Anh đã khởi đơn kiện lên Tòa Tối cao. Phán quyết ra sáng 24/1/2017 tại London của Tòa Tối cao nói chính phủ không thể nào tự kích hoạt điều 50 nếu không được các thành viên Lưỡng viện Anh cho phép.

Phán quyết của Tòa Tối cao được thông qua với 8 phiếu thuận và 3 phiếu chống. Tuy nhiên, Tòa cũng nói rằng Quốc hội Scotland, Quốc hội Xứ Wales và Quốc hội Bắc Ireland không có tiếng nói trong vấn đề này. Những người vận động nói rằng việc không để cho Quốc hội Anh biểu quyết là phi dân chủ.

11 thẩm phán Tòa Tối cao (chụp cùng Lord Toulson – bên trái, hàng trên, nay đã nghỉ hưu) bác bỏ lập luận của chính phủ Anh với tỷ lệ 8/3 (Ảnh: SURPREME COURT).

Chính phủ nói chính phủ đã có đủ quyền để kích hoạt Điều 50 Hiệp ước Lisbon mà không cần tham vấn với các dân biểu cũng như các thành viên Viện Nguyên lão, tức Thượng viện Anh và Viện Thứ dân (Hạ viện).Tuy nhiên, nay Trưởng Công tố Jeremy Wright nói chính phủ 'thất vọng' nhưng sẽ 'tuân thủ' và làm 'mọi thứ cần thiết' để thực thi phán quyết.

Được biết, scandal này bùng nổ khi công dân kiện thủ tướng: Vụ kiện chính phủ Anh đến từ lá đơn của một người dân, bà Gina Miller, doanh nhân 51 tuổi, sống tại London. Bà cùng người làm nghề uốn tóc gốc Tây Ban Nha, Deir Dos Santos, ký đơn kiện. Sau khi được xem xét ở Tòa Phúc thẩm, vụ việc lên Tòa Tối cao với lý do đây là vấn đề liên quan đến hiến pháp.

Buổi công bố phán quyết của Tòa Tối cao tại London (Ảnh: SURPREME COURT).

Các nguyên ̣đơn được sự ủng hộ của nhóm vận động 'Người dân Thách thức' (People's Challenge), do ông Grahame Pigney lập ra. Sinh ra ở Guyana nhưng lớn lên tại Anh, bà Gina Miller hiện đang làm nhà quản lý đầu tư tại công ty SCM Private do bà và chồng sáng lập hồi năm 2014.

Tự hào là người gốc Nam Mỹ, bà cũng đóng góp nhiều cho các hoạt động tự thiện ở Anh. Vụ kiện khiến bà Gina Miller bị một số kẻ lạ mặt đe dọa và phỉ báng. Với chiến thắng này, bà sẽ nổi tiếng khắp châu Âu và châu Phi. Trong bối cảnh đó, Thủ tướng May phải tuân theo phán quyết của Tòa Tối cao, chờ ngày lưỡng viện Quốc hội Anh phê chuẩn về việc kích hoạt Điều 50 của Hiệp ước Lisbon để từng bước Anh rời EU.

Lê Miên Tường (Theo BBC News, 1/2017)