Cân nhắc học lực để đăng ký nguyện vọng vào 10 công lập đảm bảo 'chắc suất'
Thực tế, không ít phụ huynh, học sinh rơi vào trạng thái hụt hẫng sau kỳ thi tuyển sinh 10 vì lựa chọn nguyện vọng không phù hợp với năng lực học tập.
Những năm gần đây, kỳ thi tuyển sinh 10 đối với các trường công lập ở các địa phương luôn rất áp lực đối với các thí sinh dự thi, nhất là khu vực thị thành- nơi mà tỉ lệ đăng ký dự thi luôn cao hơn nhiều so với số lượng tuyển vào.
Chính vì thế, việc cân nhắc nguyện vọng khi đăng ký tuyển sinh đối với các học sinh lớp 9 phải thực sự cân nhắc kĩ lưỡng. Bởi, giữa trường mình thích và năng lực học tập không phải bao giờ cũng đồng nhất với nhau.
Vậy nên, những kỳ thi vừa qua có không ít thí sinh rơi vào hoàn cảnh dở khóc, dở cười khi nguyện vọng 1 ở trường này không đậu và nguyện vọng 2 ở trường kia cũng thiếu điểm mà đáng lẽ ra nếu những thí sinh này đăng ký nguyện vọng 1 ở trường nguyện vọng 2 thì thừa điểm đậu.
Ảnh minh họa: Phạm Linh
Điểm nguyện vọng 1 và 2 thường chênh lệch nhau khá nhiều điểm
Kỳ thi tuyển sinh 10 của phần lớn các địa phương vào trường Trung học phổ thông công lập hiện nay đa phần đang cho thí sinh lựa chọn 2 nguyện vọng. Nguyện vọng 1 thường cho học sinh lựa chọn 1 trường bất kỳ trong tỉnh (thành phố) nhưng nguyện vọng 2 thường phải đăng ký theo hộ khẩu thường trú (huyện, thị, thành).
Hoặc cũng có địa phương như Hà Nội thì thực hiện nguyện vọng 1, nguyện vọng 2 phải thuộc khu vực tuyển sinh theo quy định; nguyện vọng 3 có thể thuộc một khu vực tuyển sinh bất kỳ.
Những thí sinh đăng ký nguyện vọng 1 ở các huyện, thị, thành khác, phần lớn là những học sinh giỏi, các em muốn đăng ký dự thi và học ở những trường có điều kiện học tập tốt- đây là một lý do chính đáng nhằm phát huy khả năng của học sinh.
Những thí sinh này dự thi và đăng ký nguyện vọng 1 ở huyện, thị, thành khác nhưng nguyện vọng 2 phải đăng ký ở địa bàn cư trú của mình. Khi nguyện vọng 1 nếu không đậu, các em sẽ nhận hồ sơ về nộp ở trường nguyện vọng 2.
Bên cạnh đó, mỗi huyện, thị, thành hiện nay thường có nhiều trường Trung học phổ thông công lập nhưng bề dày truyền thống và chất lượng giảng dạy của mỗi trường cũng đều khác nhau. Tất nhiên, học sinh đều muốn đăng ký vào những trường tốt để học tập.
Và thông thường, phần nhiều học sinh sẽ lựa chọn nguyện vọng 1 vào những trường uy tín, trường mình thích hoặc gần quãng đời từ nhà đến trường. Nguyện vọng 2 sẽ đăng ký vào trường thường thường trên địa bàn.
Việc đăng ký dự thi như vậy đã có nhiều em đạt được nguyện vọng của mình và vào được những trường mà các em yêu thích để học tập. Tuy nhiên, cũng có không ít học sinh rơi vào những hoàn cảnh éo le và chẳng đậu nguyện vọng nào.
Một phụ huynh sinh sống ở một thành phố phía Nam chia sẻ: “Kỳ thi tuyển sinh 10 năm 2023 vừa qua, con trai tôi dự thi vào lớp 10 được 27 điểm (Văn, Toán nhân hệ số 2) rớt cả 2 nguyện vọng. Trường đăng ký nguyện vọng 1 thì lấy 31 điểm; trường đăng ký nguyện vọng 2 lấy 33 điểm.
Tiếc nhất là trường đăng ký nguyện vọng 2. Bởi lẽ, nguyện vọng 1 của trường này lấy 26 điểm, nếu con đăng ký ngay nguyện vọng 1 vào đây thì đậu rồi vì đề thi chung cả tỉnh. Nhưng, vì đăng ký nguyện vọng 2 mà điểm nguyện vọng 2 “nhảy” lên đến 33 điểm.
Vì thế, con rớt cả 2 nguyện vọng nên đành phải cho con vào học ở 1 trường tư thục, học phí mỗi tháng 1,2 triệu đồng. Trong khi, học phí trường công lập ở địa bàn thành phố chỉ 70 ngàn đồng”.
Trăn trở về việc không đăng ký nguyện vọng 1 ở trường đăng ký nguyện vọng 2, anh lí giải: “Thấy 4 năm Trung học cơ sở, con mình đều đạt danh hiệu học sinh giỏi, ai ngờ, khi thi chỉ được bình quân hơn 5,0 điểm/môn thi. Giá như thầy cô đánh giá đúng học lực thì phụ huynh và học sinh sẽ có những định hướng tốt khi đăng ký dự thi”.
Thực tế, không ít phụ huynh, học sinh rơi vào trạng thái hụt hẫng sau kỳ thi tuyển sinh 10 vì lựa chọn nguyện vọng không phù hợp với năng lực học tập; hoặc ngộ nhận về kết quả học tập ở cấp Trung học cơ sở.
Làm thế nào để lựa chọn trường phù hợp trong kỳ thi tuyển sinh 10?
Kỳ thi tuyển sinh 10, năm học 2024-2025 tới đây là kỳ thi cuối cùng của chương trình 2006. Về cơ bản, chỉ tiêu tuyển vào các trường công lập không tăng so với các năm trước. Thậm chí, các trường chuyên sẽ không còn tuyển lớp không chuyên như trước đây nên mỗi trường chuyên sẽ giảm khoảng trên dưới 80 chỉ tiêu so với các năm trước.
Các thành phố lớn như Hà Nội năm nay cũng chỉ tuyển 61% số học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở vào lớp 10 công lập. Kỳ thi tuyển sinh 10 ở Thành phố Hồ Chí Minh tới đây tuyển 71.020 chỉ tiêu vào lớp 10 công lập- giảm 6.274 chỉ tiêu so với năm học 2023-2024.
Các địa phương khác cũng chỉ tuyển vào lớp 10 công lập dao động khoảng trên dưới 70% học sinh tốt nghiệp Trung học cơ sở. Vì thế, mỗi tỉnh vào hàng ngàn đến vài chục ngàn thí sinh sẽ rớt tuyển sinh 10 vào các trường công lập.
Tình trạng này thực ra không mới trong kỳ thi tuyển sinh 10 của các địa phương bởi năm nào cũng đều thực hiện như vậy để phân luồng học sinh. Chính vì thế, để đảm bảo 1 suất vào trường Trung học phổ thông công lập, nhất là khu vực thị thành đòi hỏi học sinh, phụ huynh cần phải cân nhắc kĩ lưỡng khi đăng ký nguyện vọng.
Việc đầu tiên mà học sinh và phụ huynh phải cân nhắc là năng lực học tập của học sinh trong 4 năm học tập, nhất là điểm số các môn thi tuyển sinh 10 (Toán, Văn, Anh). Ngoài ra, phụ huynh và học sinh cũng cần tìm hiểu điểm chuẩn vào lớp 10 của trường đăng ký nguyện vọng 1, 2 trong một số năm gần nhất (tra trên mạng internet).
Bên cạnh đó, phụ huynh cũng cần lưu ý về khoảng cách di chuyển từ nhà đến trường không phải đi học quá xa; chi phí học tập phù hợp; cách sắp xếp tổ hợp đối với các môn lựa chọn (các trường đều gửi cho học sinh trước khi đăng ký dự thi).
Khi có những thông tin cần thiết, cân nhắc năng lực học tập, điều kiện, hoàn cảnh…thì phụ huynh và học sinh sẽ lựa chọn được nguyện vọng phù hợp và không phải rơi vào hoàn cảnh không thể đậu nguyện vọng nào vào lớp 10 công lập như nhiều thí sinh đã gặp phải ở các kỳ thi trước đây.
Kỳ thi tuyển sinh 10 những năm gần đây luôn áp lực vì chỉ tiêu đã được giao cho các trường từ khi chưa thi. Vì thế, tham khảo những thông tin và xét năng lực học tập của học sinh trước khi đăng ký dự thi vào trường nào luôn là điều cần thiết của học sinh lớp 9 và các bậc phụ huynh.
