Cần nhiều giải pháp để phát triển đường sắt đô thị
Phát triển hệ thống đường sắt đô thị tại các thành phố lớn được cho là sẽ cải thiện hạ tầng giao thông nhằm giải quyết vấn đề ùn tắc đang hết sức nghiêm trọng ở hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM. Tuy nhiên, việc phát triển loại hình vận tải này vẫn gặp rất nhiều khó khăn, không chỉ chậm tiến độ mà đội vốn gấp nhiều lần.
Thành phố Hà Nội đang đề xuất xây dựng đồng loạt 12 tuyến đường sắt đô thị, trong đó 10 tuyến theo quy hoạch cũ và hai tuyến bổ sung và sẽ xây dựng đề án riêng cho lĩnh vực đặc biệt này.
Tại Hà Nội nói riêng và trên cả nước nói chung, hiện chỉ có tuyến 2A Cát Linh - Hà Đông đã được đựa vào vận hành. Còn Tuyến Nhổn – Ga Hà Nội sau hơn 13 năm thi công thì nay vẫn chưa thể khai thác dù cũng đã chạy thử nhiều lần và đội vốn gấp nhiều lần.
Cần nhiều giải pháp để phát triển đường sắt đô thị
Tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội đến nay tiến độ thi công mới đạt 78%. Trong đó đoạn trên cao 8,5km về cơ bản hoàn thành đạt 99%, tuy nhiên đoạn đi ngầm 4km mới chỉ 36,5%. Theo chủ đầu tư là Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội nguyên nhân vướng mắc lớn nhất của dự án là do công tác giải phóng mặt bằng.
Ông Lê Trung Hiếu – Phó trưởng Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội cho biết : "Giai đoạn khó khăn lớn nhất đầu tiên là giải phóng mặt bằng. Tất cả tuyến đường sắt đô thị gọi là tuyến cam kết, đi theo nội đô thì nhà nước dứt khoát phải làm chủ đầu tư , do đi vào khu đô thị chật hẹp và đã hình thành các dự án đô thị nên vấn đề giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn".
Tuyến đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội đến nay tiến độ thi công mới đạt 78%.
Mặc dù mức đầu tư lớn, dự án đường sắt triển khai còn rất chậm nhưng Hà Nội vẫn quy hoach và sẽ triển khai đồng loạt 12 tuyến đường sắt đô thị, trong đó 10 tuyến theo quy hoạch cũ và hai tuyến bổ sungvới hy vọng 20 năm nữa sẽ hoàn thành được cả 12 tuyến.
Thế nhưng, các chuyên gia nhận định để thực hiện đồng loạt 12 dự án như thế cần phải rất quyết tâm và triên khai đồng bộ nhiều giải pháp.
TS Phan Lê Bình - Chuyên gia giao thông cho biết: "Xã hội hóa đường sắt là chủ trương đúng nhưng đầu tư đường sắt đòi hỏi vốn lớn, lại dài hạn, không dễ sinh lãi nên nhà đầu tư rất cân nhắc".
Theo dự báo vận tải hành khách công cộng trên địa bàn Hà Nội đến năm 2025 sẽ đáp ứng được khoảng 27 - 31% nhu cầu, trong đó đường sắt đô thị chỉ có thể đáp ứng 4 - 7%.
Đến năm 2030, tỷ lệ đáp ứng của vận tải hành khách công cộng tăng lên 35 - 40%, trong đó đường sắt đô thị chiếm 10 - 14%. Một tỷ lệ này còn khá nhỏ nếu so với định hướng phát triển giao thông công cộng.
