Cẩn trọng với bệnh máu nhiễm mỡ

Ông Nguyễn Chí Thành, trong một lần bị tai biến nhẹ được gia đình đưa vào bệnh viện điều trị. Khi xét nghiệm máu, bác sỹ thông báo ông bị máu nhiễm mỡ, rất may đã được phát hiện sớm khi chưa có những biến chứng nguy hiểm nên có thể điều trị dễ dàng hơn nhờ các chế độ ăn kiêng, tập luyện và dùng thuốc. Trường hợp như ông Thành không phải hiếm, rất nhiều người dân khi có vấn đề về sức khỏe mới làm xét nghiệm máu và phát hiện bị rối loạn lipid máu. Theo Tiến sỹ Đinh Thị Thu Hương, Phó Viện trưởng Viện Tim mạch Trung ương thì sở dĩ bệnh nhân thường phát hiện bệnh muộn là do rối loạn lipid máu thường không có những biểu hiện rõ ràng ra ngoài nên chỉ có thể phát hiện khi được làm xét nghiệm máu. Người ta chỉ vào viện khi có các biến cố về mặt tim mạch như tai biến mạch não, nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp... và khi xét nghiệm máu tổng thể mới phát hiện rối loạn lipid máu. Có thể hiểu đơn giản về rối loạn lipid máu là trong máu bao giờ cũng có một lượng mỡ, bao gồm cholesterol, triglycerid, phospholipid và acid béo tự do; và khi chúng vượt quá giới hạn bình thường thì các nhà chuyên môn gọi là tăng lipid huyết hay rối loạn lipid máu, bởi cơ thể không điều chỉnh được, cân bằng bị phá vỡ. 60-70% lipid máu là cholesterol nên có người còn cho rằng cholesterol là đại diện của lipid máu. Thường xét nghiệm quan tâm đến cholesterol, triglycerid và hai chất được coi là phương tiện vận chuyển cholesterol từ nơi này đến nơi khác là HDL (high density lipoprotein) và LDL (low density lipoprotein). HDL được gọi là chất mỡ tốt vì nó vận chuyển cholesterol từ các mô, lòng mạch về gan và đào thải ra ngoài. Còn LDL gọi là chất mỡ có hại vì vận chuyển theo chiều ngược lại, gây ứ đọng mỡ trong lòng mạch máu tạo hiện tượng xơ vữa động mạch, rất nguy hiểm vì nó có thể chọn mạch máu ở tim, mạch não mà nằm đó, dòng chảy bị ngăn lại và cục máu đông xuất hiện gây nhồi máu, đột quỵ. Theo khuyến cáo của Hội Tim mạch học Việt Nam, tất cả những người trên 20 tuổi cần được xét nghiệm lipid máu ít nhất 5 năm một lần (nếu không có những diễn biến bất thường) và luôn nhớ phải kiểm tra các yếu tố nguy cơ tim mạch kết hợp vì cùng một chỉ tiêu xét nghiệm, nếu người đó không có yếu tố nguy cơ nào thì không cần điều trị, nhưng trái lại, những người có nhiều yếu tố nguy cơ thì phải điều trị ngay. Rối loạn lipid máu là một trong những yếu tố nguy cơ tim mạch, cùng với tăng huyết áp, đái tháo đường, tuổi cao, hút thuốc lá, uống rượu, ít vận động, béo phì... Cơ thể con người càng nhiều yếu tố nguy cơ phối hợp với nhau thì bệnh lý tim mạch càng nặng. Và các chuyên gia luôn khuyến cáo, một lối sống lành mạnh, năng vận động, ăn uống hợp lý, cân đối và có đời sống tinh thần ổn định luôn là giải pháp căn bản để dự phòng hội chứng rối loạn lipid máu.