Căng thẳng leo thang khi Tillerson gặp Putin

Nhiều giờ sau khi ông Tillerson đến Moscow, phía Nga vẫn chưa có dấu hiệu rõ ràng về việc liệu tổng thống Nga Putin có đồng ý gặp vị ngoại trưởng Mỹ hay không.

Cuộc gặp đầu tiên của ông Tillerson trong chuyến thăm này là với người đồng cấp phía Nga, ông Sergey Lavrov. Hai nhà ngoại giao tập trung trao đổi tình hình Syria, vụ tấn công vũ khí hóa học vào thị trấn Khan Sheikhoun và vụ Mỹ bắn hàng chục quả tên lửa vào một căn cứ không quân gần Homs sau đó.

Ông Lavrov nói Mỹ cần dừng việc không kích Syria và phía Nga mong muốn 2 nước hành động chung để giải quyết khủng hoảng. Vị ngoại trưởng Nga cũng cho biết nước này muốn có “đối thoại mang tính xây dựng” với Mỹ về vấn đề Syria. Trong khi đó, ông Tillerson khẳng định lập trường của chính quyền Mỹ rằng “triều đại của gia đình Assad sắp kết thúc”.

Tối hôm 12/4, tổng thống Nga quyết định gặp ông Tillerson và 2 bên nói chuyện đến tận 8 giờ tối (giờ địa phương), với sự góp mặt của ông Lavrov. Sau cuộc gặp, 2 vị ngoại trưởng Nga – Mỹ tổ chức một cuộc họp báo chung. “Mức độ tin tưởng giữa 2 nước là rất thấp”, ông Tillerson phát biểu.

Cuộc hội đàm giữa tổng thống Nga Putin và ngoại trưởng Mỹ Tillerson kéo dài 2 tiếng đồng hồ hôm 12/4

Ngoại trưởng Mỹ nhắc lại quan điểm của Washington, khẳng định chính quyền tổng thống Syria Bashar al-Assad đứng đằng sau vụ tấn công hóa học vào dân thường tại một thị trấn nước này.

Trong khi đó, ngoại trưởng Nga cũng nhắc lại quan điểm của điện Kremlin rằng sự thật về vụ tấn công vẫn chưa được xác định và phản đối sự “điên cuồng của giới truyền thông” xung quanh vụ việc. “Hai cường quốc hạt nhân đứng đầu thế giới không thể có quan hệ kiểu này”, ông Tillerson nhận xét.

Ngoại trưởng Mỹ Rex W. Tillerson và ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov hôm 12/4

Ông Lavrov cũng thông báo rằng tổng thống Putin đồng ý khôi phục một kênh quân sự "xuống thang xung đột" (deconfliction) để đảm bảo rằng không có xung đột ngoài ý muốn trên bầu trời Syria. Ông Tillerson cho biết 2 bên đồng ý thành lập một nhóm giải quyết những xích mích nhỏ, để đạt được tiến triển trong những khác biệt lớn hơn.

Chưa đầy một giờ sau cuộc họp báo, Nga bác bỏ một nghị quyết của Liên Hiệp Quốc yêu cầu Syria hợp tác với các nhà điều tra và phải giải trình về vụ tấn công vũ khí hóa học tàn bạo ở nước này.

Trong cuộc họp báo, phóng viên cũng hỏi ông Tillerson về nghi ngờ Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ năm 2016, và ông nói trách nhiệm của phía Nga “khá là rõ ràng”. Ông Lavrov rất tức giận với bình luận này, và tuy không được hỏi ông vẫn phát biểu rằng “chẳng có bằng chứng nào xác nhận việc này cả”.

Bên cạnh đó, nhà lãnh đạo Nga liên tục chỉ ra những lần Mỹ nhúng tay vào vấn đề của các quốc gia khác như chiến tranh Iraq hay lần can thiệp năm 2011 vào Libya.

Cuộc gặp lần này giữa ngoại trưởng Mỹ và phía Nga trái ngược hẳn với hy vọng cải thiện quan hệ 2 nước của tổng thống Mỹ Donald Trump.