Chủ động xây dựng kịch bản trả nợ công

Trao đổi với báo chí bên lề phiên thảo luận, PGS.TS Lê Minh Thông, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Quốc hội, ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cho biết, việc Chính phủ đề xuất nâng trần bội chi trong điều kiện hiện nay là cần thiết. Tuy nhiên, cần có các kịch bản để chủ động trong việc trả nợ công.

Xin ông cho biết quan điểm của mình trước việc Chính phủ đề xuất nâng trần bội chi ngân sách Nhà nước năm 2013 – 2014 từ mức 4,8% lên 5,3%. Liệu điều này có đảm bảo ngưỡng an toàn nợ công?

ĐB Lê Minh Thông: Theo tôi, nâng trần bội chi trong điều kiện hiện nay là cần thiết. Song, cần quan tâm đến đầu tư hạ tầng để giải quyết nguồn lực phát triển. Việc nâng trần bội chi lên mức nào cũng cần được thảo luận thêm.

Còn vấn đề đảm bảo ngưỡng an toàn nợ công thì quan trọng nhất phải có số liệu chính xác về nợ công, đang ở mức độ nào, chứ nói ngưỡng an toàn cũng chưa thực sự cụ thể. Tôi thấy, hiện thông tin về nợ công rất khác nhau. Giới nghiên cứu, các tổ chức tài chính, ngân hàng đưa ra số liệu rất khác với Chính phủ. Việc thống nhất con số rất khó, nhưng chí ít phải gần nhau.

Bên cạnh đó, cần xem xét việc công khai nợ công bao hàm những khoản nợ nào? Những cái gì chưa đưa vào và đã đưa vào, có đúng với thông lệ quốc tế của nợ công hay không? Chỉ khi nào chúng ta đặt quan niệm về nợ công phù hợp với quan niệm nợ công trong nền kinh tế thế giới hiện nay thì mới lường trước được nợ thế nào và khả năng thanh toán nợ ra sao.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Quốc hội Lê Minh Thông. Ảnh: Thanh Hải

Nợ công không nhỏ, trong khi năm nay thu ngân sách đang đối mặt với tình trạng hụt thu nghiêm trọng. Vậy làm thế nào để chúng ta có thể trả nợ, thưa ông?

ĐB Lê Minh Thông: Chính phủ phải xây dựng một số kịch bản để ứng phó với các tình huống. Theo đó, phải có nhiều kịch bản để không bị động, trong mọi hoàn cảnh trù liệu các khả năng xử lý thế nào. Tôi tin Chính phủ sẽ có những kịch bản như thế. Nếu chúng ta chỉ đưa ra một kịch bản thì sẽ rất khó lường trước khi tình huống bất ngờ xảy ra. Trong khi, rõ ràng vài năm gần đây phát triển kinh tế thế giới có nhiều tình huống bất ngờ.

Kịch bản này có bao gồm cả việc thực hiện các giải pháp tăng thu ngân sách không, thưa ông?

ĐB Lê Minh Thông: Theo tôi, giải pháp căn cơ để tăng thu ngân sách là thúc đẩy sản xuất, tạo cho doanh nghiệp có lãi, có thu nhập thì họ mới có thể đóng thuế thu nhập doanh nghiệp. Bởi, nguồn thu chính của chúng ta hiện nay là thuế. Mà muốn thúc đẩy sản xuất phải có cơ chế về vốn, thị trường, giải quyết nợ xấu, khoanh nợ cho doanh nghiệp, đặc biệt phải tăng tổng cầu xã hội để kích thích sản xuất.

Ngoài ra, phải tăng cường hoạt động chống thất thu thuế, chống các biểu hiện trốn thuế, gian lận thuế. Muốn vậy, phải nâng cao năng lực bộ máy thu thuế, xử lý nghiêm các hành vi trốn thuế, gian lận thuế.

Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!

Thanh Hải