Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia: Việt Nam từng bước hoàn thiện khuôn khổ pháp luật về cạnh tranh

Ngày 16/5/2024, tại thủ đô Astana, Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Thương mại và Hội nhập quốc tế Kazakhstan đã phối hợp tổ chức Tọa đàm Hợp tác thương mại và đầu tư Việt Nam – Kazakhstan, nhân dịp Khóa họp lần thứ 11 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Kazakhstan về hợp tác kinh tế, thương mại, khoa học và kỹ thuật. Buổi Tọa đàm đã thu hút nhiều sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng doanh nghiệp hai nước, và tạo điều kiện để các cơ quan giữa hai nước tăng cường trao đổi hợp tác.

Tại Tọa đàm, Ông Lê Triệu Dũng - Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia Việt Nam khẳng định: Việt Nam đã nỗ lực để tạo môi trường kinh doanh cởi mở, bình đẳng cho các thành phần kinh tế, kể cả các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Việt Nam cũng đã chủ động tham gia 17 Hiệp định Thương mại tự do, qua đó đã giúp nước ta cắt giảm các hàng rào thuế quan, phi thuế quan cũng như mở cửa các lĩnh vực đầu tư, dịch vụ...

Ông Lê Triệu Dũng - Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia Việt Nam phát biểu tại buổi Tọa đàm.

Ông Lê Triệu Dũng cũng nói thêm: Việt Nam đã nỗ lực hoàn thiện khuôn khổ pháp luật cạnh tranh theo hướng tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, không phân biệt đối xử cho các doanh nghiệp trên thị trường. Cụ thể, ông nhấn mạnh về việc từng bước hoàn thiện hệ thống khuôn khổ pháp lý về cạnh tranh.

Toàn cảnh buổi Tọa đàm Hợp tác thương mại và đầu tư Việt Nam – Kazakhstan.

Cụ thể, về thể chế, pháp luật, ông Lê Triệu Dũng cho rằng Luật Cạnh tranh Việt Nam được sửa đổi năm 2018 đã có nhiều thay đổi lớn so với lần đầu tiên được ban hành năm 2004. So với Luật Cạnh tranh 2004, Luật Cạnh tranh 2018 được xây dựng trên cơ sở có sự kết hợp chặt chẽ giữa tư duy kinh tế và tư duy pháp lý trong đó nhấn mạnh mục tiêu tăng cường hiệu quả thực thi, có những điểm sửa đổi, bổ sung quan trọng, trong đó có mở rộng phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng.

Cụ thể, Luật Cạnh tranh năm 2018 quy định điều chỉnh cả hành vi hạn chế cạnh tranh, tập trung kinh tế gây tác động hoặc có khả năng gây tác động hạn chế cạnh tranh đến thị trường Việt Nam cho dù hành vi được thực hiện ở trong hay ngoài lãnh thổ Việt Nam. Luật cũng quy định bổ sung cơ quan, tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài có liên quan vào đối tượng áp dụng nhằm bao quát mọi chủ thể có thể thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật cạnh tranh...

Về hoàn thiện mô hình, tổ chức cơ quan cạnh tranh, ông Lê Triệu Dũng khẳng định: Luật Cạnh tranh năm 2018 cũng có nhiều bước tiến lớn so với năm 2004. Cụ thể, Luật Cạnh tranh năm 2004 quy định hệ thống hai cơ quan cạnh tranh độc lập thực thi pháp luật cạnh tranh bao gồm Cơ quan quản lý cạnh tranh (Cục Quản lý cạnh tranh) và Hội đồng Cạnh tranh. Nhưng đến năm 2018, Luật đã quy định thành lập Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia trực thuộc Bộ Công Thương là cơ quan đơn nhất tổ chức triển khai thực thi Luật Cạnh tranh. Theo ông Lê Triệu Dũng, điều này đã góp phần “đảm bảo tính kết nối, liên tục và thông suốt trong quá trình điều tra, xử lý các hành vi phản cạnh tranh”.

Về việc thực thi chính sách và pháp luật cạnh tranh, Ông Lê Triệu Dũng nhấn mạnh rằng Việt Nam đã đặt ra 4 định hướng, mục tiêu phát triển chính.

Thứ nhất là tạo lập một môi trường cạnh tranh bình đẳng, thuận lợi cho tất cả các doanh nghiệp trên thị trường; từ đó thúc đẩy sự đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, cũng như giảm giá cả và tăng cường lợi ích cho người tiêu dùng.

Thứ hai là tăng cường thực thi chính sách và pháp luật cạnh tranh giúp ngăn chặn các hành vi phản cạnh tranh có thể gây cản trở, ngăn cản, hạn chế cạnh tranh trên thị trường như hành vi lạm dụng vị trí độc quyền, vị trí thống lĩnh của các doanh nghiệp; điều này tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng cho tất cả các doanh nghiệp.

Thứ ba là tăng cường, thúc đẩy việc các hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực cạnh tranh; tăng cường trao đổi thông tin, hợp tác thực thi chính sách và pháp luật cạnh tranh các cơ quan cạnh tranh trong các vấn đề về cạnh tranh có tính chất xuyên biên giới. Hiện nay, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia (VCC) đã có MOU với cơ quan cạnh tranh các nước Nhật Bản, Úc và dự kiến sắp tới sẽ có MOU với cơ quan cạnh tranh Hàn Quốc.

Thứ tư là thực thi hiệu quả các cam kết về chính sách cạnh tranh trong các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên, trong đó có Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Liên minh kinh tế Á Âu (VN – EAEU FTA, trong đó bao gồm Cộng hòa Kazakhstan là thành viên), nhằm góp phần nâng cao môi trường cạnh tranh lành mạnh, hiệu quả và thực thi hiệu quả các lợi ích từ thương mại, đầu tư mà các Hiệp định này mang lại cho các quốc gia thành viên.

Các thành viên trong Đoàn công tác của Bộ Công Thương tham dự và có bài tham luận tại Tọa đàm Hợp tác thương mại và đầu tư Việt Nam - Kazakhstan.

Ông Lê Triệu Dũng cho biết, trong thời gian qua, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã tổ chức triển khai toàn diện, đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả, hiệu lực của hoạt động quản lý nhà nước phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh và đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật hướng tới xây dựng, tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh, tạo ra sân chơi bình đẳng cởi mở cho các doanh nghiệp trên thị trường, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài.

Trong thời gian tới, để tiếp tục triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, ông Lê Triệu Dũng khẳng định Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế song phương và đa phương, nhằm tăng cường hiệu quả công tác thực thi luật cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng thông qua các hình thức tham vấn, trao đổi thông tin, tài liệu. Ủy ban cũng sẽ thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ thành viên đối với các tổ chức quốc tế về cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng như; ký kết và triển khai MOU hợp tác về cạnh tranh và người tiêu dùng với cơ quan đối tác tiềm năng; Đàm phán và thực hiện các cam kết về cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng và các nội dung có liên quan tại các FTA song phương/đa phương; hỗ trợ các doanh nghiệp hoạt động trên thị trường, v.v.

Kết luận bài tham luận, ông Lê Triệu Dũng đã chia sẻ hy vọng của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia về sự tăng cường hơn nữa các hoạt động hợp tác với cơ quan cạnh tranh của Cộng hòa Kazakhstan, để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và học hỏi từ nhau. Từ đó, hai nước có thể tăng cường môi trường cạnh tranh bình đẳng, hiệu quả và thúc đẩy các cơ hội thương mại và đầu tư cho các doanh nghiệp.

Phú Quý