'Chưa' tấn công tên lửa Guam: 'Minh thương, ám tiễn' của Triều Tiên

Sáng ngày 15/8, hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) phát hành một tuyên bố cho biết, sau khi xem xét, nhà lãnh đạo nước này Kim Jong-un đã quyết định chưa ra lệnh phóng bốn tên lửa đạn đạo tầm trung (IRBMs) hướng tới vùng biển gần lãnh thổ Hoa Kỳ Guam.

Tuyên bố này theo sau một động thái bất thường – khi Bình Nhưỡng nói rằng nước này đang vạch kế hoạch phóng bốn tên lửa IRBM Hwasong-12 tới vùng biển Guam, lưu ý rằng các hoạt động chuẩn bị cho vụ phóng đã gần xong và chỉ chờ đợi sự chấp thuận của ông Kim Jong-un trong tuần này.

Dư luận tuần qua đã hồi hộp theo dõi diễn biến kịch tính về bán đảo Triều Tiên. (Nguồn: AP)

Tuyên bố thứ ba không hoàn toàn bất ngờ. Nếu Bắc Triều Tiên tiến hành khởi động được đưa ra vào tuần trước, nó sẽ là hành động khiêu khích nhất mà nó đã từng trực tiếp chống lại lãnh thổ Hoa Kỳ. Thứ hai, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Jim Mattis thậm chí còn lưu ý rằng nó có thể khiến Hoa Kỳ phải trả đũa về quân sự.

Triều Tiên ra quyết định chưa phóng tên lửa không phải là điều bất ngờ, nhưng không dễ dàng giải thích chỉ bằng lập luận là sức ép của Mỹ. Trong khi “minh thương” bằng căng thẳng tên lửa, rõ ràng Triều Tiên còn “ám tiễn” tới những mục đích khác.

“Minh thương, ám tiễn” của Triều Tiên

Thứ nhất, bằng cách quyết định không tiến hành phóng tên lửa, ông Kim dường như đã bày tỏ ý định của mình là giảm leo thang tình hình khu vực. Tuyên bố ngày 15/8 bao gồm một đoạn văn, được bắt đầu bằng nội dung: "Để xoa dịu căng thẳng và ngăn ngừa cuộc xung đột quân sự nguy hiểm trên bán đảo Triều Tiên" và tiếp tục mở đường cho một cuộc trao đổi bình đẳng với Hoa Kỳ. Những điều này tương tự với đề xuất "Đóng băng để đóng băng" – đã được Trung Quốc và Nga ủng hộ gần đây.

Thứ hai, hành động vừa rồi của Triều Tiên không không đồng nghĩa với tín hiệu nước này đầu hàng trước các mối đe dọa từ Mỹ. Theo The Diplomat, căn cứ vào tuyên bố tuần trước về vụ phóng tên lửa tới Guam của Triều Tiên, dưới dạng một kế hoạch hoạt động cần ông Kim ra quyết định, thì có thể thấy nhà lãnh đạo Triều Tiên có thể đã vạch ra một kịch bản mặc cả cho leo thang ở mức cao. Và khi căng thẳng đã lên tới điểm cần thiết thì ông Kim Jong-un chỉ đơn giản là là ra quyết định “chờ xem thêm” diễn biến tình hình. Và vấn đề mối đe dọa tấn công Guam vẫn tiếp tục hiện hữu.

Thứ ba, có một điều đáng chú ý là giữa tuyên bố về Guam đầu tuần trước và tuyên bố ngày 15/8, Hoa Kỳ chưa triển khai bất kỳ cuộc tuần tra nào của B-1B Lancer như một phần trong hoạt động tiếp tục sự hiện diện liên tục của Không quân Mỹ tại Thái Bình Dương.

Trước đó, Triều Tiên đã đặc biệt nhấn mạnh các chuyến bay của B-1B là mối quan ngại hàng đầu của họ, đẩy nước này chuẩn bị cho các cuộc tấn công tên lửa đạn đạo hướng vào Guam. Tuy nhiên, việc Mỹ không triển khai B-1B tới khu vực này có thể là do ngẫu nhiên vì thông thường, các chuyến bay của B-1B thường diễn ra với khoảng cách lớn hơn bảy ngày.

Điều này cũng mở ra khả năng rằng toàn bộ nỗ lực của Triều Tiên trong việc thiết lập một bước đột phá cho đàm phán sẽ bị lật đổ vào tuần tới do Mỹ hành động như thể không có gì đặc biệt xảy ra. Nếu một vụ triển khai B-1B nữa diễn ra ngay trước khi bắt đầu cuộc tập trận Hoa Kỳ-Hàn Quốc Người bảo vệ tự do Ulchi năm 2017 thì đây có thể sẽ là một hành động “đáp trả” về phía Bình Nhưỡng.

Trong thời gian này, như Adam Mount một chuyên gia chiến lược hạt nhân tại Trung Tâm Tiến bộ Mỹ đã chia sẻ gần đây, toàn bộ vụ việc về IRBMs-Guam có thể được xem như một ví dụ cho thấy cách Triều Tiên sử dụng năng lực tên lửa tầm xa mới của họ cho những loại sức ép mới. Các động thái thiết lập và giảm thiểu căng thẳng từ phía Triều Tiên cùng với việc dừng các chuyến bay B-1B tạm thời cũng có thể thúc đẩy những kịch bản tương tự như vậy trong tương lai.

Dù lí giải theo cách nào, tuyên bố của KCNA tuần trước và tuần này đều thể hiện một diễn biến đầy kịch tính trong nỗ lực của Triều Tiên hướng tới việc mở cửa cho đàm phán.

(Theo The Diplomat)

An Bình