Cô giáo Nguyễn Thị Ngọc Hà: Người nặng lòng với lịch sử

Tôi có cơ hội quen cô giáo Nguyễn Thị Ngọc Hà từ 3 năm trước, đặc biệt ấn tượng từ lần đầu bởi vẻ mộc mạc, giản dị, tự nhiên và chân thật của chị. Khi đó, cuốn sách “Các chuyên đề lịch sử Việt Nam, ôn thi THPT Quốc gia” được viết bằng thơ của chị vừa giành giải Ba trong Cuộc thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Thái Nguyên lần thứ X, năm 2020. Đây là sản phẩm được chị thực hiện trong thời gian cách ly toàn xã hội vì dịch COVID-19.

Năm 2007, tốt nghiệp Đại học Sư phạm Hà Nội, chị Hà về Trường THPT Hoàng Quốc Việt dạy học. Đây là ngôi trường ở địa bàn vùng cao với đa số học sinh là người dân tộc thiểu số. Vận dụng chuyên môn vững vàng cùng phương pháp giảng dạy mới, chị đã đưa những kiến thức lịch đến với học sinh một cách dễ hiểu hơn. Chị chia sẻ: Để khắc phục tình trạng khô cứng, nặng nề của các sự kiện, vấn đề lịch sử, từ những ngày đầu tiên đứng trên bục giảng, tôi đã sử dụng hình thức dạy học bằng hình ảnh, tư liệu và vận dụng kiến thức liên môn. Nhờ vậy tôi đã ôn luyện, hướng dẫn rất nhiều học sinh và có 76 giải học sinh giỏi cấp tỉnh, cấp Quốc gia môn Lịch sử.

Năm học 2019-2020, đại dịch COVID-19 làm cho việc học tập ở trường có phần gián đoạn. Chị Hà đã làm những bài thơ về các dữ kiện lịch sử từ mốc năm 1958, phần lịch sử Việt Nam cho học sinh lớp 12 và chia sẻ lên mạng xã hội Facebook. Chị nghiên cứu kỹ chương trình, sách giáo khoa, các nguồn tư liệu... Sau đó chuyển thể các nội dung kiến thức ôn tập thành thơ, xây dựng các câu hỏi trắc nghiệm giúp cho việc ôn thi có hiệu quả; hướng dẫn học sinh xác định từ khóa để nắm những nội dung cốt lõi của chủ đề liên quan.

Trong cuốn sách, khi nhắc đến Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ năm 1954, chị đã viết những câu thơ sống động như: Các chiến sĩ Điện Biên anh hùng/Đã bao đêm "khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt"/Cho vòng vây ngày càng siết chặt/Dồn Pháp vào đường cùng/Những chiến sĩ anh hùng/Lấy thân mình làm giá súng/Đầu bịt lỗ châu mai/Băng mình qua dãy thép gai/ào ào vũ bão...

Sau khi phát hành tại nhiều tỉnh, thành từ Bắc vào Nam, cuốn sách đã nhận được phản hồi tích cực từ nhiều nhà khoa học của các trường đại học, nhà quản lý, thầy cô giáo, các em học sinh và bạn đọc yêu lịch sử. Cuốn sách được đánh giá là dễ hiểu, dễ học, dễ nắm kiến thức. Từ đó đến nay, chị tiếp tục biên soạn và là tác giả của cuốn sách: “Các chuyên đề Lịch sử Việt Nam (1858-2000) ôn thi THPT Quốc gia qua hình thức thơ - trắc nghiệm - từ khóa”, cuốn sách: Các chuyên đề học tập và ôn thi môn Lịch sử (qua tranh ảnh, thơ - sơ đồ tư duy…) xuất bản năm 2020; Các chuyên đề học tập và ôn thi môn Lịch sử xuất bản năm 2022.

Sở hữu nền tảng kiến thức tốt, chị Hà dày công nghiên cứu, đầu tư công sức, nhiều lần tham gia các cuộc thi tìm hiểu lịch sử và giành được giải cao như: Giải Nhì cấp Quốc gia cuộc thi “Tìm hiểu lịch sử quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam năm 2017”; giải Đặc biệt cuộc thi “Tìm hiểu Lịch sử 80 năm Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên (1936-2016”) do Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Thái Nguyên tổ chức; giải Nhì cuộc thi “Tìm hiểu 70 năm lịch sử, truyền thống lực lượng vũ trang tỉnh Thái Nguyên (15/4/1947 - 15/4/2017” do Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Thái Nguyên tổ chức.

Cũng giống những cuộc thi trước đó, đối với Cuộc thi tìm hiểu “Bác Hồ với Thái Nguyên - Thái Nguyên học tập và làm theo Bác”, chị tham gia với niềm đam mê nghiên cứu khoa học, mong muốn được tìm hiểu thêm kiến thức, để hoàn thiện mình và lan tỏa thông điệp đến mọi người.

Chị bộc bạch: Ngay từ đầu tôi nhận thấy Cuộc thi này có sự đan xen giữa lịch sử và chính trị, tư tưởng, giữa hiểu biết lịch sử với việc nhận thức về giá trị cốt lõi của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Để từ đó xác định những việc làm cụ thể học tập và làm theo Bác, đó cũng chính là những nội dung mà bao năm nay tôi dành nhiều thời gian tìm hiểu.

Trong quá trình thực hiện, chị dày công tìm hiểu, thu thập, xâu chuỗi lại những tư liệu quý về Bác Hồ với Thái Nguyên được sưu tầm tại Thư viện Quốc gia, Thư viện tỉnh. Các dữ liệu được sắp xếp theo tiến trình khoa học, hợp lý, chắt lọc thông tin phù hợp. Tranh thủ khoảng thời gian sáng sớm và đêm khuya, chị cặm cụi, công phu và cẩn thận, viết tay gần 500 trang, kết hợp với những tư liệu, hình ảnh quý, đã tạo thành sản phẩm dự thi được đầu tư dày dặn. Chị nói: Không thể bê nguyên hết tất cả thông tin đã có mà phải tìm tư liệu cần thiết để sử dụng hiệu quả nhất. Những tư liệu lịch sử nhiều người đã biết, đã viết thì mình cần khai thác từ những khía cạnh mới.

Với sự đầu tư công phu, tỉ mỉ, cẩn thận, bài dự thi của chị đã xuất sắc giành giải Nhất Cuộc thi “Bác Hồ với Thái Nguyên - Thái Nguyên học tập và làm theo Bác”.

Với kinh nghiệm của mình, chị đã viết tham luận tại một số hội thảo khoa học quốc gia như: Hội thảo khoa học năm 2021 “Cơ sở lí luận và thực tiễn của việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng về đạo đức” với bài viết: “Đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng về đạo đức theo tư tưởng Hồ Chí minh - Tất yếu và giải pháp”; Hội thảo khoa học quốc gia năm 2024: “Thanh niên Việt Nam phát huy truyền thống 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” với bài viết: “Thanh niên Thái Nguyên với sự ra đời và phát triển các lực lượng vũ trang cách mạng Việt Nam thời kì 1941-1945”...

Trong quá trình công tác, chị đã đạt được nhiều thành tích: Danh hiệu "Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh" vì có thành tích xuất sắc trong công tác 3 năm học: 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017; Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo vì có thành tích xuất sắc tiêu biểu trong phong trào thi đua yêu nước ngành Giáo dục giai đoạn 2016-2020; có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong dạy và học” năm học 2019-2020, năm học 2022-2023; Bằng khen điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước của tỉnh Thái Nguyên năm 2018; Bằng khen của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên vì có thành tích tiêu biểu trong học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh giai đoạn 2016-2020…