Có thể mua bán điện trực tiếp không giới hạn người bán và người mua

Toàn cảnh cuộc họp. Nguồn: VGP.

Ngày 14/5, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, thảo luận, cho ý kiến về nội dung dự thảo Nghị định về cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA).

Xây dựng Nghị định khả thi, hạn chế văn bản hướng dẫn

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân đã báo cáo về dự thảo Nghị định quy định mua bán điện trực tiếp qua đường dây riêng; mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia; trình tự thực hiện, trách nhiệm các đơn vị có liên quan…Các nội dung đã được quán triệt quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là bảo đảm khả thi có thể thực hiện được ngay, hạn chế văn bản hướng dẫn.

Theo đó, mua bán điện trực tiếp qua đường dây kết nối riêng áp dụng cho các khách hàng ở gần nguồn phát và thực hiện mua bán điện không sử dụng lưới điện truyền tải, lưới điện phân phối.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân báo cáo tại cuộc họp. Nguồn: VGP.

Việc mua bán điện trong trường hợp này được thực hiện đơn giản, thỏa thuận giá điện giữa đơn vị phát điện và khách hàng. Hiện hình thức mua bán điện trực tiếp này đã và đang được triển khai tại các khu công nghiệp.

Mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia áp dụng cho các khách hàng ở xa nguồn phát thực hiện mua điện qua thị trường điện giao ngay. Khách hàng có trách nhiệm thanh toán theo giá thị trường điện giao ngay cộng với các loại giá dịch vụ (gồm giá: truyền tải điện, phân phối điện, điều độ vận hành hệ thống điện, điều hành giao dịch thị trường điện lực, dịch vụ phụ trợ hệ thống điện) và các chi phí thanh toán khác.

Đơn vị phát điện phải là năng lượng tái tạo mới được phép bán điện trực tiếp cho khách hàng.

"Việc xây dựng và ban hành Nghị định quy định cơ chế DPPA sẽ đáp ứng xu hướng sử dụng năng lượng sạch của khách hàng sử dụng điện; góp phần thu hút đầu tư vào việc phát triển bền vững năng lượng tái tạo; hướng đến việc triển khai thị trường bán lẻ điện cạnh tranh tại Việt Nam; nâng cao tính hiệu quả của công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn," Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho hay.

Hoàn toàn có thể tạo thị trường mua bán điện trực tiếp không giới hạn

Tại cuộc họp, các đại biểu có ý kiến tiếp tục làm rõ quy định chi tiết đối với tiêu chí xác định phạm vi, đối tượng tham gia cơ chế DPPA theo công suất phát, sản lượng tiêu thụ, điện áp truyền tải; làm rõ nội hàm, định nghĩa các khái niệm, như khách hàng lớn, mua bán trực tiếp; mối quan hệ giữa các đơn vị phát điện, khách hàng tiêu thụ với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN); trình tự, thủ tục xác định mức độ tiêu thụ và cấp tín chỉ xanh đối với doanh nghiệp sử dụng năng lượng tái tạo…

Chủ tịch HĐQT EVN Đặng Hoàng An nêu ý kiến tại cuộc họp. Nguồn: VGP.

Về vấn đề này, Chủ tịch HĐQT EVN Đặng Hoàng An cho rằng, hoàn toàn có thể tạo thị trường mua bán điện trực tiếp không giới hạn người bán và người mua. Các bên tham gia sẽ chi trả toàn bộ chi phí cho EVN trong bảo đảm an toàn lưới điện, vận hành, truyền tải…

Còn ông Chu Văn Tiến, Trưởng Ban Tư vấn kỹ thuật, Hội Điện lực Việt Nam kiến nghị cần quản lý chặt chẽ phương thức mua bán điện trực tiếp bằng đường dây riêng, tránh tình trạng phát triển tràn lan, chiếm dụng đất đai, phá vỡ quy hoạch.

Bên cạnh đó, đại diện hiệp hội, doanh nghiệp nước ngoài mong muốn Nghị định sớm được ban hành, với những cơ chế, chính sách được cụ thể hóa trong nghị định cần kết nối với Quy hoạch điện VIII về phát triển năng lượng tái tạo; bỏ giới hạn tiêu thụ điện đối với khách hàng mua điện trực tiếp truyền tải bằng đường dây riêng; làm rõ các chi phí mua bán điện trực tiếp truyền tải qua lưới điện quốc gia…

Tính đúng, tính đủ các chi phí

Sau khi nghe các ý kiến, kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, Nghị định DPPA chỉ tập trung vào đối tượng sản xuất, khách hàng tiêu dùng điện tái tạo.

Đối với hình thức mua bán điện trực tiếp qua đường dây riêng, hoặc đầu tư thêm hệ thống lưu trữ điện, Phó Thủ tướng gợi mở hướng không quy định về giới hạn quy mô công suất, không phụ thuộc vào quy hoạch, được quản lý theo các quy định pháp luật về thuế, môi trường, phòng chống cháy nổ, an toàn xây dựng…

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu chỉ đạo tại buổi họp. Nguồn: VGP.

Hình thức mua bán điện trực tiếp sử dụng lưới điện quốc gia phải được tính đúng, tính đủ các chi phí sử dụng hạ tầng vận hành, truyền tải, bảo đảm an toàn hệ thống, phù hợp với các quy hoạch điện lực.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương, EVN tính toán, công bố công suất điện tái tạo có thể huy động, truyền tải trên công suất nguồn điện nền, làm căn cứ để điều chỉnh giảm các nguồn điện than, điện khí trong quy hoạch.

"Quy hoạch điện VIII không giới hạn năng lượng tái tạo khi thay thế và đáp ứng được tiêu chí kỹ thuật thay thế cho những nguồn năng lượng khác, giá thành phù hợp," Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng cho rằng, Nghị định cần quy định quy trình minh bạch, công khai về hiện trạng các nguồn điện mà các doanh nghiệp đang sử dụng để cơ quan Nhà nước quản lý, kiểm tra, giám sát và thực hiện cung cấp tín chỉ xanh.

Tại dự thảo Nghị định cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), Bộ Công Thương xây dựng mô hình này theo hai phương án, gồm qua đường dây riêng và lưới quốc gia (tức qua EVN).

Nguồn cung ứng là các nhà máy năng lượng tái tạo (gió, mặt trời) công suất trên 10 MW nếu nối lưới hoặc không giới hạn công suất nếu qua đường dây riêng.

Dự thảo quy định bên mua trong cả hai trường hợp là tổ chức, cá nhân dùng điện sản xuất từ cấp điện áp 22 kV trở lên, lượng tiêu thụ bình quân hàng tháng từ 500.000 kWh. Những khách hàng có nhu cầu sử dụng ít hơn, như doanh nghiệp sản xuất nhỏ hay hộ gia đình chưa được mua bán trực tiếp.

Thu Thảo