'Cõng' những ước mơ trong trẻo

Giữa những xu hướng làm phim chú trọng đầu tư kỹ xảo hình ảnh hoặc nội dung kịch tính, giật gân của màn ảnh rộng Việt Nam hiện nay, tác phẩm này lại chọn khai thác thân phận và cảm xúc của những con người bình thường, thậm chí có chút thiệt thòi trong xã hội. Phim được chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên do đạo diễn viết năm 1995. Nhân vật chính là hai cha con nghèo khổ, chất phác, sống bằng nghề chài lưới bên một dòng sông nằm trong thung lũng hoang vắng ở miền bắc. Người con tên là Cá, ngây thơ và đầy mơ mộng, luôn tưởng tượng về một thế giới rộng lớn và tràn ngập ánh sáng qua những câu chuyện kể của một thanh niên mù trong làng. Cuộc sống miền sơn cước trôi qua chậm chạp, giản đơn cho đến khi cậu bé không may lâm bệnh hiểm nghèo. Và người cha khắc khổ, cả đời chỉ quanh quẩn đánh cá ven sông, đã cõng con đi để cậu được nhìn thấy cuộc đời trước khi quá muộn… Cốt truyện thì đã rõ, điều mà khán giả chờ đợi chính là những thước phim giàu cảm xúc, thấm đẫm tình người, có thể chạm đến hay khơi gợi những ước mơ nhỏ bé mà thuần khiết bất cứ ai cũng có thể có trong đời.

Kịch bản Cha cõng con từng khiến nhà biên kịch nổi tiếng Hô-li-út (Mỹ) là Pi-lơ A-lét-xan-đra cảm động và quyết định biên tập miễn phí cho Lương Đình Dũng. Bối cảnh được chọn là thung lũng Bắc Mê bên dòng sông Gâm ở Hà Giang, nơi chưa từng có đoàn làm phim nào đặt chân đến. Những cảnh quay mưa, nắng, ngập lụt trong phim đều là cảnh thật, không sử dụng kỹ xảo vi tính bởi phim được quay đúng vào mùa mưa bão năm 2015. Chỉ qua trailer (trích đoạn ngắn giới thiệu phim), người xem có thể thấy cảnh sắc và ánh sáng tuyệt đẹp, hiếm có của vùng núi phía bắc hiện lên chân thật, hấp dẫn. Được biết, với kinh phí sản xuất khoảng 18 tỷ đồng, khá cao so với phim độc lập nói chung, thì phần nhiều là tiêu tốn vào các thiết bị quay và công đoạn chuẩn bị bối cảnh. Một điểm đáng chú ý nữa, là phần lớn đội ngũ tham gia phim đều là diễn viên nghiệp dư, trừ NSƯT Trần Hạnh đã được biết đến qua nhiều phim truyền hình. Vai người cha do diễn viên Ngô Thế Quân đảm nhận, trong khi vai bé Cá được giao cho cậu bé mồ côi Đỗ Trọng Tấn ở làng trẻ em SOS Việt Trì (Phú Thọ). Những đứa trẻ khác trong phim cũng được lựa chọn với tiêu chí có hoàn cảnh đặc biệt, cho nên khi vào vai thiếu thốn vật chất và tinh thần, dàn diễn viên nhí này hòa nhập khá nhanh và mang đến những nét dù buồn nhưng vẫn hồn nhiên, trong trẻo. Phần âm nhạc của Cha cõng con cũng được đánh giá cao bởi người thực hiện là Li Đông Giun (Lee Dong Jun) - nhà soạn nhạc cho nhiều bộ phim Hàn Quốc ăn khách như Cờ bay phấp phới, Điều kỳ diệu trong phòng giam số 7… Chắc chắn các yếu tố này sẽ cùng truyền tải đến người xem nhiều suy tư, xúc cảm.

Tìm được hướng đi và cách thể hiện có chiều sâu, xong như bao dự án phim độc lập nghệ thuật khác, Cha cõng con cũng gặp khó trong khâu phát hành, tìm đường đến với khán giả. Lâu nay, điện ảnh Việt vẫn đang loay hoay, chưa cân bằng được giữa doanh thu và nghệ thuật. Phim nghệ thuật thường được cho là kén khách, thế nên Cha cõng con mất gần một năm không đi đến được thỏa thuận phát hành. Tuy nhiên, chỉ trong khoảng năm tháng từ khi hoàn thành hậu kỳ đến nay, bộ phim đã gây tiếng vang lớn khi tham gia nhiều liên hoan phim (LHP) quốc tế lớn nhỏ và giành một số giải thưởng đáng khích lệ. LHP Canadian Diversity Film Festival diễn ra tháng 11-2016 đã trao cho Cha cõng con giải Phim dài xuất sắc; còn tại LHP Barcelona Planet tác phẩm này giành giải Quay phim xuất sắc. Ngoài ra, phim được chọn trình chiếu và tranh giải chính thức tại nhiều LHP quốc tế khác như: LHP Houston (Mỹ) lần thứ 50; LHP Arizona (Mỹ) lần thứ 26; LHP châu Á - Thái Bình Dương và châu Mỹ la-tinh lần thứ 17 (DC Asian Pacific American Film Festival); LHP quốc tế Julien Dubuque lần thứ 6… Đạo diễn phim Lương Đình Dũng đã chia sẻ: “Một trong những khát vọng của tôi là đem Cha cõng con đến với bạn bè quốc tế, dù đó là LHP danh giá hay sự kiện điện ảnh có quy mô nhỏ, dù khán giả đông hay ít. Tôi tin rằng, vẻ đẹp tâm hồn giản dị của bộ phim cùng cảnh sắc Việt Nam sẽ chinh phục mọi người”.