Đảm bảo quyền lợi cho người dân tham gia BHYT

Gói dịch vụ y tế cơ bản sẽ đáp ứng khả năng cân đối của quỹ BHYT. Ảnh: ND

6 tháng đầu năm 2016, quỹ khám chữa bệnh BHYT đã chi hơn 30.000 tỷ đồng, tăng 40% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, năm 2016 phải bù chi sau khi có Thông tư 37 về quy định thống nhất giá dịch vụ khám chữa bệnh BHYT giữa các bệnh viện cùng hạng trên toàn quốc, ước khoảng 10.000 tỷ đồng và năm 2017 ước phải bù chi 23.000 tỷ đồng.

Theo Bộ Y tế, khoản tiền bù chi cao là bởi Thông tư 37 quy định tăng giá hơn 1.800 giá dịch vụ y tế, gây chênh lệch chi BHYT. Năm 2017 tiếp tục có nhiều dịch vụ y tế tăng giá, kéo theo quỹ BHYT phải bù chi cao gấp đôi năm 2016.

Còn theo tính toán của BHXH Việt Nam, năm 2017, các yếu tố tăng chi cùng tác động của việc tăng giá dịch vụ y tế theo Thông tư 37 sẽ khiến mức chi khám chữa bệnh BHYT tăng thêm 23.000 tỷ đồng, do đó đến năm 2018 sẽ buộc phải tăng phí tham gia BHYT để đảm bảo cân đối quỹ BHYT.

Trong khi đó, gói dịch vụ y tế cơ bản do quỹ BHYT chi trả: Các đơn vị kỹ thuật, thuốc được quy định cho tuyến huyện theo Thông tư 43, Thông tư 40 và các dịch vụ bổ sung cho y tế cơ sở, các dịch vụ được cung ứng tại các tuyến tỉnh, Trung ương không bao gồm các dịch vụ kèm theo điều kiện và tỷ lệ thanh toán, phù hợp khả năng thanh toán của quỹ BHYT. Hơn nữa, việc lựa chọn dịch vụ dựa trên tiêu chí xác định, mở rộng quyền lợi tại tuyến y tế cơ sở, quyền lợi bệnh nhân không bị cắt giảm (hưởng 100% tại tuyến xã, hưởng theo tỷ lệ quy định ở các tuyến trên).

Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Lê Tuấn cho biết, Bộ Y tế và BHXH Việt Nam xác định việc xây dựng một gói dịch vụ y tế cơ bản trong điều kiện ngân sách có hạn để đảm bảo y tế tối thiểu là nhiệm vụ cấp bách và đặt mục tiêu hoàn thiện các nội dung chính của gói dịch vụ này ngay trong năm 2016, đẩy nhanh tiến độ xây dựng gói dịch vụ y tế cơ bản để sớm đưa vào thực tiễn.

Ý nghĩa quan trọng của gói dịch vụ y tế cơ bản là đảm bảo sự minh bạch và tăng trách nhiệm giải trình. Qua đó, tất cả các bên tham gia (người có thẻ BHYT, cơ sở khám, chữa bệnh, cơ quan BHXH) đều xác định được trách nhiệm của mình trong việc sử dụng quỹ hợp lý hơn. Gói dịch vụ này cũng đảm bảo được sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe cho người tham gia BHYT, không phân biệt đối xử và phụ thuộc vào khả năng chi trả, đồng thời đảm bảo quyền lợi cho số đông để hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn dân. Gói dịch vụ y tế cơ bản sẽ đáp ứng khả năng cân đối của quỹ BHYT, tăng hiệu suất trong phân bổ, sử dụng nguồn lực cho chăm sóc sức khỏe.

Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực hướng tới mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân thông qua thực hiện chính sách BHYT toàn dân, việc xây dựng gói dịch vụ y tế cơ bản do quỹ BHYT chi trả góp phần đảm bảo thực hiện 3 mục tiêu bao phủ: Dân số, phạm vi dịch vụ y tế được hưởng, bảo vệ tài chính cho người dân tham gia BHYT.

Theo Viện Chiến lược và Chính sách y tế (Bộ Y tế), Việt Nam nên tiếp thu kinh nghiệm quốc tế, xây dựng gói dịch vụ y tế cơ bản từ gói quyền lợi hiện có. Bên cạnh đó, tập trung vào việc rà soát, lựa chọn, đánh giá công nghệ y tế đối với một số dịch vụ, lập danh sách đối với các dịch vụ “không cung ứng” để khuyến nghị loại khỏi danh mục dịch vụ. Đồng thời bổ sung thêm dịch vụ mới có tính chi phí, hiệu quả, dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu vào gói quyền lợi. Cập nhật định kỳ gói dịch vụ này, có thể điều chỉnh phạm vi theo từng giai đoạn phụ thuộc vào khả năng cân đối của quỹ BHYT.

Theo đó, các dịch vụ được ưu tiên rà soát theo hai giai đoạn. Giai đoạn 1 là ưu tiên đánh giá toàn diện cả về chi phí, hiệu quả, an toàn… đối với các dịch vụ kỹ thuật, thuốc có chi phí lớn; rà soát bổ sung thêm dịch vụ kỹ thuật, thuốc cho tuyến huyện, xã. Sang giai đoạn 2, sẽ đánh giá công nghệ y tế đối với dịch vụ có tần suất sử dụng nhiều, dịch vụ khó có sự thống nhất giữa BHXH và bệnh viện, đánh giá hiệu quả đối với dịch vụ kỹ thuật, thuốc mới.

“Lâu nay người dân vẫn có thói quen vượt tuyến khám chữa bệnh nên tuyến trên thường quá tải, trong khi chính sách BHYT còn nhiều hạn chế. Do vậy, việc tăng cường đầu tư cho y tế cơ sở là chiến lược cần thiết, cần được tiếp tục đẩy mạnh để đảm bảo gói dịch vụ y tế cơ bản phục vụ cho số đông. Nhóm chuyên gia cần tiếp tục rà soát các dịch vụ kỹ thuật, thuốc để đảm bảo gói dịch vụ y tế cơ bản đạt hiệu quả cao nhất cả về chi phí, hiệu quả cũng như cân đối quỹ BHYT”, Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Lê Tuấn nhấn mạnh.

Ngọc Diệp