Đào, quất 'ngóng' thời tiết

Chăm sóc quất phục vụ dịp Tết Nguyên đán tại phường Tứ Liên (quận Tây Hồ). Ảnh: Khánh Huy

Quất, đào vắng khách

Cứ vào dịp cuối tháng 11, đầu tháng 12 âm lịch, người chơi đào, quất lại đổ về các vùng trồng cây cảnh này để tham quan và đặt mua cây chơi Tết. Tuy nhiên, tại thời điểm hiện nay, người thăm vườn tại Nhật Tân, Tứ Liên khá vắng vẻ. Anh Nguyễn Văn Hùng - một trong những hộ trồng đào lớn tại Nhật Tân cho biết: Gia đình có khoảng 1.000 gốc đào, chủ yếu là đào thế. Bình thường như mọi năm, thời điểm này phải 30% lượng cây trong vườn đã được đặt mua hoặc thuê. Tuy nhiên, đến nay chỉ khoảng 5% số cây trong vườn được đặt thuê.

Không chỉ riêng gia đình anh Hùng, hầu hết người trồng đào tại Hà Nội như: Yên Nghĩa, Dương Nội (Hà Đông), Nhật Tân (Tây Hồ),… đều chịu cảnh tương tự. Mùa đông năm nay nắng nóng kéo dài, mưa bất thường nên dù có kỹ thuật xử lý, canh tác tốt cũng khó để đào ra hoa như ý, hoa đẹp như mọi năm. Ông Nguyễn Văn Minh, Trưởng phòng Khoa học kỹ thuật (Trung tâm Phát triển cây trồng Hà Nội) cho biết: Trồng cây cảnh, đặc biệt là đào, quất thời tiết quyết định đến 70% khả năng phát triển, ra hoa, đậu quả của cây. Với tiết trời hiện nay, đào xảy ra hai tình trạng: Một là nở hoa sớm, hai là khó ra hoa. Có điều dù ra hoa hay không thì năm nay đào không thể đẹp như mọi năm.

Không chỉ người trồng đào, người trồng quất năm nay cũng đối mặt với nguy cơ thất thu lớn. Phường Tứ Liên (quận Tây Hồ) là vùng trồng quất nổi tiếng ở Hà Nội. Tuy nhiên, thời tiết khắc nghiệt khiến người nông dân nơi đây hết sức khó khăn. Chị Đặng Thị Nga - chủ vườn quất Thắng Nga buồn rầu cho biết: Vườn quất gia đình có hơn 800 gốc với giá bán từ vài trăm nghìn đến cả chục triệu đồng. Tuy nhiên, chi phí phân bón và công chăm sóc chiếm đến 80% giá thành bán ra, chưa nói thời tiết bất ổn khiến quất bị héo lá, quả không to…

Theo chủ các vườn quất chia sẻ, mỗi gia đình ở Tứ Liên bỏ ra ít thì hơn 100 triệu đồng, hộ nhiều vài trăm triệu để đầu tư quất Tết, vì có những cây giống lên tới vài triệu đồng. Nhưng cách đây hơn một tháng, nhiều cây bị thối rễ, vàng lá, có dấu hiệu chết.

Hình thành vùng sản xuất phù hợp với thổ nhưỡng

Người trồng đào Nhật Tân (quận Tây Hồ) chăm sóc đào phục vụ thị trường Tết Đinh Dậu.

Với tình hình trồng đào, quất như hiện nay, nhiều người cho rằng giá đào, quất sẽ tăng mạnh do thị trường khan hiếm, song cũng có dự báo cho rằng giá sẽ phải chăng vì người nông dân chỉ mong bán cây để thu vốn.

Anh Ngô Anh Dũng - chủ một doanh nghiệp chia sẻ: Hằng năm, cứ khoảng đầu tháng 12 âm lịch anh đi đặt đào cho công ty. Tuy nhiên, thấy thời tiết này khó có thể có đào đẹp nên anh muốn đợi thêm. Còn Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp dịch vụ tổng hợp Nhật Tân Đỗ Thị Mai Lan thì nhận định: Thú chơi đào, quất dịp Tết vốn đã là nét văn hóa của nhiều gia đình. Vì vậy, thời tiết có thể đẩy giá đào, quất lên cao, cũng có khi làm loại cây cảnh này giảm giá nhưng giá sẽ không giảm sâu. Đa phần người chơi đào thuê lại gốc nên giá sẽ ổn định nếu nhà vườn xử lý tốt được cây, hoa, nụ và lộc. Hy vọng những ngày tới, thời tiết sẽ mang không khí lạnh của Tết, thuận lợi cho người trồng và bán đào.

Thực tế, không chỉ trong năm nay mà nhiều năm trở lại đây người trồng hoa, cây cảnh trong cả nước phải chịu tác động lớn từ điều kiện thời tiết. Nếu như năm 2015 rét đậm, rét hại kéo dài khiến người trồng đào, quất “ăn ngủ không yên” thì năm nay nắng nóng kéo dài cũng khiến họ lo lắng không kém. Về lâu dài, để đối phó với thời tiết bất ổn, người trồng đào, quất nói riêng và nghề trồng hoa, cây cảnh nói chung cần hình thành vùng sản xuất với thổ nhưỡng phù hợp, đưa những giống cây mới và khoa học - công nghệ cao vào sản xuất để khắc phục những hạn chế do thời tiết.

Để giúp người trồng đào, quất phát triển, từ năm 2012 đến nay Sở NN&PTNT Hà Nội đã triển khai hỗ trợ nhiều mô hình sản xuất đào. Cụ thể mô hình trồng hoa đào Nhật Tân có giá trị kinh tế cao, tập trung được hỗ trợ tại phường Long Biên, quận Long Biên với quy mô 4ha. Hiện nay mô hình đã được mở rộng với quy mô trên 25ha tại các quận, huyện Tây Hồ, Sóc Sơn... với các giống đào thế. Tuy nhiên, với nghề này, thời tiết vẫn chi phối chủ yếu chất lượng cây, hoa.

Đỗ Minh