Điều tra vụ ruộng lúa chết cháy nghi bị phá hoại ở Thanh Chương

Lúa cháy bất thường

Nhiều ngày qua, ông Hà Ngọc Đường (54 tuổi, xã Hạnh Lâm, huyện Thanh Chương), không khỏi xót xa mỗi lần ra thăm đồng, chứng kiến cảnh ruộng lúa sắp đến ngày thu hoạch bị chết cháy gần hết. "Vài ngày trước cây bị khô bông nhưng vẫn còn rễ non, nhưng thời điểm này ruộng lúa dần cháy lá, không còn rễ non. Công sức chăm sóc suốt nhiều tháng qua coi như mất trắng", ông Đường nói.

Điều đáng nói, thửa ruộng này do ông Đường mới mượn của người hàng xóm Nguyễn Như Sỹ (75 tuổi) để canh tác vụ đầu tiên. Đây chính là thửa ruộng bị kẻ xấu sau vụ kiện tranh chấp kéo dài mà Báo Nghệ An từng có bài phản ánh.

Sau khi được Tòa án nhân dân huyện Thanh Chương tuyên thắng kiện, lấy được lại đất thì không lâu sau, trên thửa ruộng xuất hiện nhiều chông sắt nhọn. Từ đó, gia đình ông Sỹ không dám canh tác, đành phải bỏ hoang. Thấy tiếc mảnh ruộng màu mỡ, ông Đường xin được canh tác trên thửa ruộng này, nhưng chỉ mới mùa vụ đầu tiên đã gặp chuyện.

Xung quanh khu vực này, chỉ có mỗi thửa ruộng ông Đường canh tác lúa bị chết cháy. Ảnh: H.T

Theo ông Đường, ngày cuối tháng 4 vừa qua, như thường lệ ông ra thăm ruộng thì phát hiện một số diện tích lúa bị héo bất thường. Đồng lúa chết cháy có nhiều dấu hiệu bất thường như diện tích lúa bị chết không đều, chỉ xảy ra ở gia đình ông Đường. Bông lúa ngừng phát triển, cháy vàng thành từng đám, không đều. Một số đám cỏ liền kề cũng có hiện tượng cháy lá… Ước tính diện tích lúa bị chết cháy khoảng 500m2. Gia đình ông Đường nghi ngờ có người xấu dùng thuốc hóa học để phá hoại, bởi từ trước đến nay gia đình ông không có mâu thuẫn với ai.

Để làm rõ sự việc bất thường này, gia đình đã làm đơn trình báo với chính quyền địa phương. Cán bộ ngành nông nghiệp, công an xã đã đến trực tiếp tại ruộng xem xét, lấy mẫu kiểm tra.

ông Hà Ngọc Đường (54 tuổi, xã Hạnh Lâm, huyện Thanh Chương)

Ông Đặng Hữu Hạnh - Chủ tịch UBND xã Hạnh Lâm, cho biết trong khu vực cánh đồng trong xã duy nhất chỉ có ruộng lúa nhà ông Đường bị chết cháy.

"Năm ngoái, xã đã trực tiếp kiểm tra thửa ruộng nhà ông Sỹ, nay đã cho ông Đường mượn để làm thì phát hiện 11 chông sắt nhọn cắm dưới ruộng. Công an cũng vào cuộc điều tra nhưng chưa tìm được thủ phạm. Hiện, công an cũng đang tập trung điều tra, làm rõ ruộng lúa ông Đường bị chết cháy bất thường", ông Hạnh nói.

Ông Đường cho rằng, lúa chết cháy do bị kẻ xấu phá hoại. Ảnh: HT

Cho mượn ruộng nhưng không trả

Theo hồ sơ vụ việc, năm 1994, gia đình ông Nguyễn Như Sỹ được Nhà nước cấp 4 thửa đất ruộng 2 lúa ở đồng Văn Đình có tổng diện tích gần 1.700m2 và đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào năm 1997. Đến năm 2001, ông Sỹ mang gia đình lên vùng núi cũng thuộc xã Hạnh Lâm để làm kinh tế mới. Vì thế, ông Sỹ cho gia đình 2 người hàng xóm là ông Lê Đình Khang mượn 2 sào đất và bà Mai Thị Lương mượn 1 sào đất ruộng để sản xuất. Mỗi sào đất mượn, những người này trả cho ông Sỹ 30.000 đồng, thời hạn mượn là 10 năm. Việc cho mượn chỉ thỏa thuận bằng miệng, không có giấy tờ chứng minh. Sau đó, dù hết thời hạn 10 năm, nhưng do chưa cần đến nên gia đình ông Sỹ vẫn chưa đòi lại đất.

Giai đoạn 2012-2014, thực hiện chủ trương của Nhà nước về lăn đổi ruộng đất, 4 thửa ruộng của ông Sỹ này đã được lăn đổi thành 1 thửa ở vị trí khác, cũng với diện tích gần 1.700m2 và đã được UBND huyện Thanh Chương cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào năm 2017, với thời hạn cấp là 50 năm, mục đích sử dụng đất chuyên trồng lúa nước. Sau đó, vì có nhu cầu sử dụng đất để trồng lúa, ông Sỹ đã trực tiếp đến gặp gia đình ông Lê Đình Khang và bà Mai Thị Lương để yêu cầu trả lại đất.

Cũng tại mảnh ruộng này, năm ngoái bị cắm nhiều chông sắt nhọn. Ảnh: H.T

Sau khi được huyện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới, gia đình tôi đông người, lại nuôi người em gái tàn tật, rất cần đất để canh tác, tôi đã gặp 2 người mình cho mượn để đòi lại đất nhưng họ kiên quyết không trả.

ông Nguyễn Như Sỹ (xã Hạnh Lâm, huyện Thanh Chương)

Ông Sỹ sau đó phải làm đơn gửi chính quyền địa phương. UBND xã Hạnh Lâm đã rất nhiều lần tổ chức hòa giải nhưng không có kết quả. Đi đòi đất suốt nhiều năm không được, ông Sỹ buộc phải làm đơn khởi kiện lên Tòa án nhân dân huyện Thanh Chương.

Trong khi đó, trình bày tại Tòa án nhân dân huyện Thanh Chương, ông Lê Đình Khang cho hay, năm 2001, vợ chồng ông đã mua 2 sào ruộng của ông Sỹ với giá 600.000 đồng. “Ông Sỹ nói bán đất ruộng để đi làm kinh tế mới. Việc mua bán lúc đó chỉ có tôi và ông Sỹ, không có ai chứng kiến”, ông Khang nói và cho hay, khi thực hiện việc lăn đổi ruộng đất, ông đã đề nghị chính quyền địa phương cấp bìa đỏ đứng tên vợ chồng ông nhưng không được chấp nhận.

Tương tự ông Khang, bà Mai Thị Lương cho biết, thửa đất ruộng đó được chồng bà mua của ông Sỹ với giá 6,5 triệu đồng. Tuy nhiên, khi mua đất không có giấy tờ chứng minh.

Trước khi cho ông Đường canh tác, nhiều mùa vụ trước ông Sỹ phải bỏ hoang vì sợ bị phá hoại. Ảnh: H.T

Trong khi đó, theo bản án của Tòa án nhân dân huyện Thanh Chương, quá trình xác minh và ý kiến của các nguyên đơn, bị đơn tại phiên tòa cho thấy từ trước đến nay vợ chồng ông Sỹ chưa làm thủ tục chuyển nhượng hay cho, tặng bất kỳ ai về thửa đất này. Ngoài ra, các bị đơn không đưa ra được chứng cứ nào cho thấy đã mua đất, và chính các bị đơn cũng thừa nhận việc mua bán chỉ trao đổi bằng miệng, không có giấy tờ, chứng cứ. Vì vậy, tòa tuyên buộc 2 gia đình ông Khang và bà Lương phải trả lại thửa đất gần 1.700m2 cho gia đình ông Sỹ.

Bản án của Tòa án nhân dân huyện Thanh Chương có hiệu lực thi hành kể từ ngày 6/7/2022. Tuy nhiên, 2 gia đình mượn đất không chịu trả, buộc ông Sỹ phải nhiều lần viết đơn khiếu nại đề nghị chính quyền địa phương giải quyết.

Đến ngày 30/12/2022, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Thanh Chương cùng đại diện các phòng ban, UBND xã Hạnh Lâm lập đoàn cưỡng chế trả lại quyền sử dụng đất cho ông Sỹ. Tuy nhiên, đại diện gia đình ông Khang có mặt ở buổi cưỡng chế nhưng không ký vào biên bản. Còn gia đình bà Lương đã đồng ý trả lại cho gia đình ông Sỹ hơn 522m2 đất.

Theo ông Sỹ, sau khi cán bộ thi hành án về đọc lệnh cưỡng chế trả lại đất, gia đình ông xuống làm đất thì mới phát hiện dưới ruộng có hàng chục chiếc chông sắt. Sau đó, ông Sỹ có đơn đề nghị lên cơ quan chức năng làm rõ việc ai là người cắm chông sắt xuống ruộng, ngăn gia đình trồng lúa hay không? "Đất chỗ này là bờ xôi ruộng mật, gia đình tôi muốn sản xuất nhưng đành bỏ hoang 2 mùa vụ qua vì chưa tìm ra được người phá hoại", ông Sỹ bức xúc./.

Tiến Hùng