Doanh nghiệp nội: Muốn thành công, phải làm chủ thị trường

Nhiều vụ M&A lớn thành công đang gây áp lực lớn lên DN nội. Ảnh: Trần Quý

Những năm gần đây, hàng loạt tập đoàn bán lẻ lớn nước ngoài tiến quân vào Việt Nam như: Tập đoàn bán lẻ hàng đầu Nhật Bản Aeon; tập đoàn bán lẻ hàng đầu Hàn Quốc Lotte Mart; Tập đoàn Berli Jucker (BJC) của Thái Lan.

Đầu năm 2015, tập đoàn bán lẻ hàng đầu Thái Lan Central đã mua lại 49% cổ phần của Công ty Đầu tư Phát triển Công nghệ và Giải pháp mới - đơn vị sở hữu Công ty Thương mại Nguyễn Kim - một trong những nhà bán lẻ điện tử hàng đầu Việt Nam.

Tháng 10/2015, Emart - nhà bán lẻ hàng đầu Hàn Quốc đã chính thức bước chân vào thị trường bán lẻ Việt Nam khi ra mắt khu trung tâm mua sắm trị giá 60 triệu USD tại TP Hồ Chí Minh.

Đặc biệt, vào đầu tháng 5/2016, Central Group của Thái Lan một lần nữa thôn tính thành công toàn bộ chuỗi siêu thị nổi tiếng ở Việt Nam là Big C từ tay các ông chủ người Pháp với giá trị lên đến hơn 1 tỷ USD.

Ngoài ra, Simply Mart ra mắt thêm 3 cửa hàng tại TP Hồ Chí Minh. AuchanSuper - thương hiệu bán lẻ đến từ Pháp cũng có kế hoạch tung thêm 17 chuỗi siêu thị đến cuối năm sau tại TP Hồ Chí Minh và 20 cửa hàng đến năm 2020 ở các tỉnh khu vực phía Bắc. Rồi hàng loạt thương hiệu khác của nước ngoài cũng đang hoàn tất thủ tục tiến quân vào Việt Nam vào đầu năm tới.

Như vậy, áp lực giành thị phần bán lẻ của DN ngoại lên DN nội là rất lớn. Theo bà Đinh Thị Mỹ Loan, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam, để giữ được thị phần bán lẻ trên “sân nhà”, trước hết DN cần tìm chỗ đứng cho mình, xác định mình là ai? Mình làm được gì? Bởi có thể thấy, thị trường bán lẻ đã không còn giống như trước đây nữa, các thị trường bán lẻ trên thế giới với nhiều hình thức đang thay đổi một cách chóng mặt. Điều này dẫn đến yêu cầu DN phải tìm hướng đi cho mình.

Bên cạnh đó, DN cần liên kết thông minh và xác định rằng không liên kết thì DN không thể thành công được.

Theo bà Loan, liên kết không chỉ với DN trong nước mà còn phải nhìn ra ngoài, nâng cao hợp tác quốc tế. Bản thân Hiệp hội cũng đang cố gắng để hợp tác với các hiệp hội bạn để chúng ta không chỉ bó gọn trong giới hạn quốc gia mà còn có cơ hội phát triển ra nước ngoài.

Ông Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế cho rằng, việc Tập đoàn Vingroup ký thỏa thuận hợp tác với 250 nhà sản xuất và cung cấp hàng hóa trong nước và ký thỏa thuận với 1.000 nhà sản xuất trong nước là động thái rất tích cực. Một siêu thị hay một chuỗi bán lẻ chỉ thành công khi làm chủ nguồn cung với chất lượng đảm bảo. Số lượng cung phải ổn định và lớn. Đây là tiêu chí quan trọng để DN thắng lợi. “Khi đã làm chủ thị trường, DN sẽ làm chủ chi phí sản xuất, từ đó kích thích giá cả và tác động trực tiếp tới đời sống của người tiêu dùng. Với những yếu tố và động thái tích cực kể trên, tôi tin rằng Vingroup sẽ thành công” - ông Phong nhận định.

Theo ông Võ Hoàng Anh, Giám đốc Marketing Saigon Co.op Mart, để giành được thị phần và tiếp tục mở rộng, Saigon Co.op Mart sẽ phát triển các mô hình đang có và nghiên cứu cho ra các mô hình bán lẻ mới phù hợp với điều kiện Việt Nam và của công ty. Đồng thời, hướng tới mô hình bán đa kênh - mô hình đang phát triển trên thế giới. Để làm được điều đó, chúng tôi sẽ chú trọng vào việc tuyển dụng và đào tạo nhân lực, những con người có chuyên môn, có đam mê và đào tạo họ thành những nhân viên tận tâm, tận lực; đầu tư vào những công nghệ mới để phát triển bền vững; sắp xếp lại mạng lưới cho phù hợp và hiệu quả hơn để phục vụ khách hàng tốt hơn và thuận lợi cho sự phát triển của công ty…

Dưới góc độ về pháp luật cạnh tranh, trước xu hướng M&A bán lẻ, theo bà Trần Phương Lan, Trưởng ban Giám sát và Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công thương), sẽ tăng cường giám sát các DN sau M&A. Trong đó tập trung vào giám sát sự cạnh tranh của DN sau M&A trên thị trường, tức là sẽ xem xét các DN đó có nguy cơ ảnh hưởng tới thị trường về môi trường, về cạnh tranh không lành mạnh…

Bên cạnh đó, sẽ tăng cường giám sát hoạt động dưới góc độ chính sách để đảm bảo thực hiện tốt các chính sách có liên quan trên thị trường bán lẻ. Từ đó sẽ có được những đề xuất để tạo thuận lợi cho các DN Việt Nam trong cuộc cạnh tranh bán lẻ với DN nước ngoài.

Trần Quý