Già làng trên đỉnh núi Voòng

Trong căn nhà Gươl, bà con đang trao tay nhau những ly rượu Tr'đin cùng nhịp nhàng với những điệu múa Tơ Tùng Da Dã mừng mùa lúa mới (Chaha roo Tơmêê). Trong không khí mừng vui, già làng tiêu biểu của người dân Cà Tu xã Tr'hy là C'lâu Blừa - "cây đại thụ" trên đỉnh núi Voòng chuẩn bị lễ vật để cúng Giàng (Trời), cầu mong một mùa rẫy được mùa, nhà nhà ấm no, bản làng no đủ... Ở cái tuổi "xưa nay hiếm", nhưng già làng C'lâu Blừa vẫn thoăn thoắt vừa mặc chiếc khố (cha lon) được tạo nên từ những nguyên, vật liệu có nguồn gốc từ cây trồng, vừa nhắc mọi người chuẩn bị làm thủ tục để làm lễ cúng lúa mới. Đây là một trong những lễ hội quan trọng nhất của đồng bào Cờ Tu ở huyện miền núi Tây Giang, là dịp để họ tạ ơn Giàng và các đấng thần linh đã giúp đỡ dân làng bội thu mùa màng, có cuộc sống bình yên. Câu chuyện bên ché rượu nếp mới, già làng C'lâu Blừa kể rằng, ông đã tham gia chiến đấu với giặc 38 trận, cùng quân dân địa phương bắn rơi hai máy bay trực thăng... Với những cống hiến, già làng C'lâu Blừa hai lần được tặng danh hiệu "Dũng sĩ diệt Mỹ", được Đảng tặng Huy hiệu 45 năm tuổi đảng; hai Huân chương Chiến công hạng ba, một Huân chương Kháng chiến hạng nhất... Đồng chí Bling Mia, Phó Chủ tịch UBND huyện Tây Giang cho hay: Các già làng ở đây có vai trò rất quan trọng đối với mọi hoạt động trong thôn, xã. Già làng C'lâu Blừa là thí dụ điển hình; thời trai trẻ thì đánh giặc giỏi, thời nay là cán bộ rất có uy tín đối với nhân dân. Ông sống rất giản dị, tình cảm; gương mẫu và luôn gần dân. Do có uy tín với dân làng cho nên mọi vấn đề bức xúc đều được già giải quyết thấu tình, đạt lý. C'lâu Blừa tham gia cách mạng, làm giao liên ở vùng khu bảy (bốn xã giáp biên giới) lúc vừa tròn 17 tuổi. Hai năm sau, ông được giao nhiệm vụ làm Xã đội trưởng xã Tr'hy. Đây là quãng thời gian ông lập được nhiều chiến công nhất và vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng. Đất nước thống nhất, sau nhiều năm tham gia công tác ở xã, đến năm 1987, ông xin về hưu. C'lâu Blừa là người có uy tín trong thôn, xã, lãnh đạo địa phương mong muốn, rồi dân làng tín nhiệm nên ông tiếp tục giữ chức già làng kiêm Trưởng ban công tác mặt trận thôn. C'lâu Blừa tâm sự: Trước đây nhiều người mê tín, hay tin lời thầy bói, thầy cúng, không chịu làm ăn vì thế đói nghèo. Để thay đổi cách nghĩ, cách làm ăn, việc đầu tiên mà chính quyền địa phương cần phải tuyên truyền là làm sao cho bà con hiểu được chủ trương, chính sách, cách làm ăn để dần từng bước thoát khỏi đói, nghèo; xóa bỏ mê tín. Bây giờ Già chỉ mong sao cuộc sống của người dân thôn Voòng, đồng bào Tây Giang được ổn định, con cháu được đến trường học cái chữ, thôn bản bình yên, sạch đẹp. Thôn Voòng còn bao nhiêu hộ nghèo, đói. Đời sống hiện nay của bà con như thế nào. Tôi hỏi? Không cần sổ sách, già làng C'lâu Blừa nói ngay: Thôn Voòng có 130 hộ; thu nhập chính từ cây lúa nước. Hiện nay trong thôn không có tệ nạn xã hội, không có trẻ em bỏ học, tất cả trẻ em đến tuổi phải đi học... Trong xã, có 18 em học trung cấp, cao đẳng, đại học ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Huế... Hiện chỉ còn 70% hộ nghèo và năm hộ đói nữa thôi, mong những năm tới sẽ giảm số hộ nghèo xuống thấp hơn. Tình hình an ninh trật tự trên địa bàn thôn luôn giữ vững, đời sống của người dân từng bước được cải thiện, thôn xóm luôn đoàn kết, yên vui... Ngừng giây lát, già Blừa nói tiếp: Cái khó nhất là nói làm sao cho người dân nghe, hiểu để làm theo. Trước hết mình phải gương mẫu đi trước, từ cách ăn nói, trồng lúa, chăn nuôi làm ra thu nhập ổn định; phát động để mọi người trong thôn giúp nhau khai hoang, trồng lúa nước, giúp công xây dựng nhà, rồi dạy bảo con cái chăm lo học hành, từng bước nối tiếp thế hệ cha anh xây dựng quê hương Tr'hy giàu đẹp hơn. "Muốn triển khai chủ trương, chính sách của huyện, tỉnh đến được tới từng người dân, người đầu tiên chúng tôi tiếp xúc là các già làng để bàn bạc, rồi mới phổ biến bà con. Nhờ thế, khi có thông tin hay bất cứ chuyện gì mới, tại ngôi nhà Gươl già Blừa lại tập hợp người dân, thanh niên kể chuyện, tuyên truyền, phổ biến cho họ, để họ tin, nghe theo và thực hiện. Những lời của các già làng đã thấm vào lòng người già và người trẻ trong thôn, xã". Ông Coor Bưi, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã Tr'hy chia sẻ. Với nỗ lực phấn đấu, trên bất kỳ cương vị nào, già làng C'lâu Blừa cũng đều hoàn thành tốt nhiệm vụ của người cán bộ, đảng viên và là tấm gương sáng cho dân làng noi theo. Dẫu vậy, trước khi chia tay, già C'lâu Blừa vẫn còn có điều băn khoăn bởi nhận thức của một số người dân trong thôn, trong xã hạn chế, cho nên công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước hiệu quả chưa cao. Đời sống người dân thôn Voòng tuy có thay đổi hơn trước, nhưng vẫn còn khó khăn... Lê Gia Bảo