Góc nhìn: Nghệ thuật 'chăng tơ' kinh điển của Xavi

1. C ó một tờ báo TBN đã ví von rằng Xavi không thể cao thêm kể từ khi anh được chuyển lên đội một Barcelona, vì trên đôi vai nhỏ bé ấy, định mệnh đã đặt lên cả một lịch sử. Một mét bảy mươi và những chiến công cao vòi vọi chất chồng. Cơ thể nhỏ bé đi cạnh sự vĩ đại. Sự giản dị và khiêm tốn song hành với tài năng lớn.

Xavi vẫn luôn là một nghệ sĩ trên sân cỏ - Ảnh Getty

Sự tương phản lớn nhất của Kinh điển nằm ở đấy: Bên kia là Madrid với những ngôi sao hào nhoáng, đầy “chất chơi”, và bên này, Barcelona không đẹp trai, thậm chí còn hơi “quê”, với người thủ lĩnh mê bóng đá đến… suýt ế vợ (Xavi mới lấy vợ cách đây 4 tháng), và thứ nghệ thuật đơn giản, nhưng vô cùng tinh xảo của anh.

Công việc của Xavi, thật ra, để diễn đạt thì không có gì phức tạp. Anh chuyền bóng, di chuyển, nhận lại bóng, rồi lại chuyền và di chuyển. Đều đặn đến nhàm chán. Anh không bao giờ chạy nước rút, cũng hiếm khi lừa bóng qua 3-4 người giống như Lionel Messi. “Ngôn ngữ” bóng đá của Xavi có chất liệu là những động tác mà bất kỳ một cầu thủ chuyên nghiệp nào cũng thực hiện thành thục, nhưng khi được Xavi diễn đạt, thì đó là thứ “ngôn ngữ” đầy quyền năng.

2. Madrid đã rất nhiều lần bị ám ảnh bởi thứ “ngôn ngữ” ấy: Họ chạy như đèn cù theo những đường chuyền của Xavi, và như bị thôi miên trong bàn cờ do anh điều phối. Xavi là người mở và đóng các khoảng trống, gióng lên những hồi trống thúc giục, hoặc làm cả đội chậm lại đến phát… sốt ruột, bắt đối phương phải chạy đến mê mải, tưởng như sắp cướp được bóng mà vẫn tay trắng, hoặc ru họ ngủ trong tiếng tích tắc buồn tẻ, trước khi phát một hiệu lệnh cho cả đội bật công tắc lên, và… game over (cuộc chơi kết thúc). Dưới sự điều phối của anh, quả bóng chạy chằng chịt như tơ nhện, siết chặt vòng vây trước khi kết liễu đối thủ.

Sự sụp đổ của Barcelona cuối mùa giải trước đặt ra một câu hỏi: Nghệ thuật của Xavi đã đến hồi cáo chung? Bayern đã đánh bại Barcelona bằng một dàn tiền vệ kết hợp hài hòa giữa kỹ thuật và sức mạnh. Real Madrid cũng đã khuất phục Barca bằng lối chơi đầy cơ bắp và kỷ luật. Xavi đã bị đánh bại. Anh chìm nghỉm trong những đợt sóng đầy khát vọng của những tiền vệ trẻ và khỏe hơn, những người sẽ săn bóng như “hổ đói”, và sẵn sàng chạy một quãng đường dài cho một pha bóng tấn công, hoặc phòng ngự.

3. Nhưng mùa này, Xavi đã trở lại, vẫn không có gì ồn ào, như từ trước đến giờ vẫn thế. Với anh, vấp ngã và đứng dậy cũng tự nhiên như hơi thở, không cần lên gân, dù đó có thể là một cú sốc lớn thế nào đi chăng nữa. Xavi sắp chơi trận Kinh điển thứ 38 trong sự nghiệp, sẽ vượt Raul và Hierro, chỉ sau Sanchis (43 trận) và Gento (42). Trong 6 người giữ kỷ lục về số lần chơi trận Kinh điển, chỉ có mình anh chen chân vào giữa 5 cầu thủ Madrid. Xavi cũng là tiền vệ duy nhất trong 6 cầu thủ ấy.

Anh không chỉ bảo vệ giá trị Barca ở Kinh điển, mà còn là tiền vệ hiếm hoi hiện nay chơi thuần túy kỹ thuật, không viện đến sức mạnh và thể hình. Một người khiến bóng đá trở nên đơn giản, và là người duy nhất có thể ra sân và tự hào rằng mình chơi bóng theo đúng nghĩa của hai từ “kinh điển”: Một đường chuyền hoàn hảo từ kỹ thuật, lực và độ chính xác, là điều đơn giản nhất, nhưng cũng phức tạp nhất đối với một cầu thủ.

Phạm An
Thể thao & Văn hóa