Học viện Quốc phòng: Quán triệt, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng trong thời kỳ mới

Nghị quyết Đại hội XII của Đảng nhấn mạnh: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ vững chắc biên giới và chủ quyền biển, đảo, vùng trời của Tổ quốc…; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển bền vững đất nước. Giải quyết những bất đồng, tranh chấp bằng giải pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế.

Để thực hiện chủ trương đó, Nghị quyết Đại hội XII xác định: “Kết hợp chặt chẽ giữa quốc phòng, an ninh và đối ngoại; tăng cường hợp tác quốc tế về quốc phòng, an ninh” và “có kế sách ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa…”. Quan điểm, chủ trương đó khẳng định vị trí, vai trò ngày càng quan trọng của ĐNQP trong thời kỳ mới.

Ảnh minh họa: qdnd.vn

Thực tiễn nhiều năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong toàn quân, công tác ĐNQP đã đạt được những kết quả to lớn, góp phần quan trọng giữ vững ổn định chính trị để phát triển đất nước, góp phần bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, lợi ích quốc gia, dân tộc; từng bước xây dựng, củng cố lòng tin chiến lược với các nước, nâng cao vị thế và uy tín của Quân đội nhân dân Việt Nam. Công tác ĐNQP góp phần xây dựng quân đội, tăng cường tiềm lực quân sự, đồng thời đấu tranh có hiệu quả chống âm mưu thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, giữ vững và phát huy phẩm chất, hình ảnh cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới. ĐNQP đã và đang khẳng định là một bộ phận có vai trò hết sức quan trọng của ngoại giao Nhà nước, góp phần ngăn ngừa xung đột, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa bằng biện pháp hòa bình.

Trong các hoạt động ĐNQP những năm qua, nội dung hợp tác đào tạo, nghiên cứu khoa học... được các học viện, nhà trường quân đội nói chung, Học viện Quốc phòng nói riêng triển khai thực hiện tích cực, chủ động. Là một trong những trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học lớn của đất nước và quân đội, để góp phần thực hiện thắng lợi đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước, đặc biệt là Nghị quyết 806-NQ/QUTW ngày 31-12-2013 của Quân ủy Trung ương "Về hội nhập quốc tế và ĐNQP đến năm 2020 và những năm tiếp theo", Học viện Quốc phòng đã và đang triển khai thực hiện có hiệu quả nhiều nội dung công tác trọng tâm.

Trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ: Cùng với việc đổi mới nội dung chương trình, học viện chú trọng trang bị hệ thống kiến thức cơ bản và chuyên sâu, cập nhật thực tiễn, giúp học viên nhận thức sâu sắc mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ, nội dung, nguyên tắc, cơ chế, phương thức tiến hành ĐNQP. Qua đó giúp học viên hiểu rõ tầm quan trọng của ĐNQP trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Cùng với đó, các khoa giáo viên từng bước cung cấp những kiến thức về các hoạt động chủ yếu của công tác ĐNQP, như: Thông tin tuyên truyền ĐNQP, ĐNQP song phương, ĐNQP đa phương, thương mại quân sự và hội nhập quốc tế về quốc phòng; ĐNQP trực tiếp đấu tranh bảo vệ chủ quyền quốc gia, giải quyết các bất đồng về biên giới lãnh thổ, chủ quyền quốc gia-dân tộc, nhất là chủ quyền biển, đảo...

Qua đào tạo, bồi dưỡng ở Học viện Quốc phòng giúp học viên nắm chắc, hiểu rõ hơn ĐNQP là kênh đấu tranh rất quan trọng nhằm làm thất bại âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch; bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, kiến tạo môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước. ĐNQP thúc đẩy quan hệ hợp tác quân sự giữa nước ta với các nước trong khu vực và trên thế giới trên nhiều lĩnh vực, như: Huấn luyện đào tạo, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm về tổ chức, quản lý lực lượng vũ trang; tự động hóa chỉ huy, tham mưu, thực hiện chuyển giao khoa học-công nghệ quân sự, hợp tác sản xuất quốc phòng, thương mại quân sự, cứu hộ-cứu nạn... Đặc biệt, ĐNQP giúp cho việc tham mưu, dự báo, để chủ động trong xây dựng chiến lược quốc phòng, quân sự, xây dựng nền quốc phòng toàn dân và thế trận chiến tranh nhân dân vững chắc. Làm tốt ĐNQP sẽ tạo điều kiện thúc đẩy hoạt động đối ngoại trên các lĩnh vực khác như: Chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội..., tạo sức mạnh tổng hợp để xây dựng và phát triển đất nước, nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Cùng với trang bị tri thức, kiến thức, trong chương trình, nội dung đào tạo cho các đối tượng, Học viện Quốc phòng luôn chú trọng bồi dưỡng kỹ năng về công tác ĐNQP thông qua các bài tập được xây dựng công phu, khoa học, gắn với thực tế chức trách của các đối tượng đào tạo, như: Thực hành thông tin tuyên truyền ĐNQP; thực hành đảm nhiệm các “vai” trong đoàn đối thoại quốc phòng giữa Việt Nam với các nước; thực hành đóng vai thành viên đối thoại trong các diễn đàn quốc phòng-an ninh khu vực và quốc tế; thực hành đàm phán, ký kết hợp tác quốc tế song phương, đa phương về quốc phòng, quân sự; thực hành tổ chức họp báo, trả lời phỏng vấn... Học viện còn tổ chức cho học viên thực hành ĐNQP thông qua tiếp xúc trực tiếp khi có các đoàn quốc phòng, quân sự các nước đến thăm, làm việc với học viện; tổ chức cho học viên các khóa đào tạo cán bộ chỉ huy-tham mưu cấp chiến dịch, chiến lược đi tham quan, học tập tại các nước theo kế hoạch của Bộ Quốc phòng...

Những tri thức, kỹ năng và trải nghiệm thông qua đào tạo, bồi dưỡng mà Học viện Quốc phòng trang bị, rèn luyện cho học viên có ý nghĩa rất quan trọng trong nâng cao năng lực tư duy, tầm nhìn chiến lược; nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực thực tiễn, rèn luyện phong cách, tác phong công tác đối ngoại, kỹ năng ứng xử ngoại giao theo chuẩn mực quốc tế…; giúp học viên sau khi tốt nghiệp, hoàn thành khóa học có kiến thức, chuyên môn nghiệp vụ cần thiết về ĐNQP, góp phần thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao.

Trong nghiên cứu khoa học, biên soạn giáo trình, tài liệu về ĐNQP: Đảng ủy, Ban giám đốc học viện thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai tổ chức thực hiện với yêu cầu cao về chất lượng các đề tài khoa học, kế hoạch biên soạn giáo trình, tài liệu về đối ngoại nói chung, ĐNQP nói riêng như: "ĐNQP Việt Nam trong thời kỳ mới", "Công tác ĐNQP của cán bộ cấp chiến dịch, chiến lược", "Đối ngoại gắn với quốc phòng-an ninh trong tình hình mới", "ĐNQP-một giải pháp chiến lược trong phòng, chống diễn biến hòa bình, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch đối với Việt Nam"... Các công trình khoa học, nhất là giáo trình, tài liệu về ĐNQP của Học viện Quốc phòng được triển khai nghiên cứu, biên soạn công phu, nghiêm túc, bảo đảm tính khoa học và thực tiễn, được Bộ Quốc phòng đánh giá cao.

Những kết quả đạt được về nghiên cứu khoa học, biên soạn giáo trình, tài liệu có giá trị to lớn phục vụ nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, góp phần nâng cao năng lực tư duy, trình độ, năng lực tổ chức thực tiễn ĐNQP ở cấp chiến dịch, chiến lược cho các đối tượng đào tạo. Đặc biệt, đối với đối tượng bồi dưỡng kiến thức quốc phòng-an ninh (đối tượng 1, do Trung ương quản lý), những tri thức khoa học về ĐNQP trong các giáo trình, tài liệu giảng dạy có ý nghĩa quan trọng, giúp đội ngũ cán bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước, bộ, ngành, tỉnh, thành phố nâng cao nhận thức, trách nhiệm đối với công tác quốc phòng-an ninh nói chung, công tác ĐNQP nói riêng. Mặt khác, kết quả nghiên cứu khoa học của học viện, thông qua nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, rút ra những bài học kinh nghiệm về ĐNQP, có giá trị to lớn, cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định, bổ sung, hoàn thiện các chiến lược phát triển của quốc gia, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong xu thế hội nhập ngày càng sâu rộng.

Trong hợp tác quốc tế: Theo chức năng, nhiệm vụ được giao, hằng năm, Học viện Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ đào tạo cán bộ quân sự cao cấp giúp hai nước bạn Lào và Cam-pu-chia, luôn được bạn tín nhiệm, đánh giá cao. Thực hiện chủ trương hợp tác về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ với các nước đối tác trong khu vực và quốc tế, đến nay, học viện đã cử hàng chục cán bộ đi nghiên cứu học tập ở các nước và đã tổ chức thành công các lớp đa quốc gia, với gần 100 học viên của hơn 30 nước đến học tập, nghiên cứu về truyền thống lịch sử, chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa, quốc phòng, quân sự của Việt Nam. Học viện thường xuyên đón tiếp các đoàn quân sự các nước đến thăm, nghiên cứu trao đổi, đồng thời tổ chức các đoàn độc lập và tham gia thành phần trong các đoàn của Bộ Quốc phòng đi học tập, nghiên cứu, trao đổi, đối thoại về quốc phòng, quân sự với các nước, các tổ chức trên thế giới.

Những năm tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục có những diễn biến phức tạp; thời cơ và thách thức đan xen, tác động, ảnh hưởng trực tiếp đến sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc... Để chủ động nắm và giải quyết những nguy cơ, thách thức đó, đòi hỏi phải huy động tổng hợp sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; trong đó ĐNQP phải phát huy hơn nữa vai trò là một "mặt trận" quan trọng trong gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định, phục vụ sự nghiệp phát triển đất nước, bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, nâng cao hơn nữa vị thế của quốc gia và Quân đội nhân dân Việt Nam trên trường quốc tế.

Với những thành tựu đã đạt được cùng những kinh nghiệm được đúc rút trong nhiều năm qua, Học viện Quốc phòng xác định tiếp tục quán triệt đầy đủ, sâu sắc và tổ chức thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ ĐNQP được giao, góp phần thực hiện thắng lợi đường lối, chính sách đối ngoại nói chung, ĐNQP nói riêng của Đảng, Nhà nước và quân đội trong tình hình mới.

Trung tướng NGUYỄN NGỌC TƯƠNG (Phó chính ủy Học viện Quốc phòng)