Kẻ 'mánh khóe vĩ đại'

Nhân vật quyền lực số 2

Cũng giống như nhiều vị trí nhân sự được Tổng thống Donald Trump đề cử, Steve Bannon cũng là cái tên gây nhiều tranh cãi khi được giới thiệu vào chức vụ “chiến lược gia trưởng” của ông Trump. Bannon từng là chủ bút của Breitbart News, một trang hữu khuynh nổi tiếng mang màu sắc chủ nghĩa dân tộc.

Người đàn ông 62 tuổi này cũng từng được biết đến là 1 tỷ phú trong lĩnh vực truyền thông và kinh doanh điện ảnh. Trong cuộc đua vào Nhà Trắng, ông Trump đã lựa chọn Bannon vào vị trí Chủ tịch chiến dịch tranh cử, giúp ông phác họa nền móng chính trị và tư tưởng trước khi chính thức trở thành Tổng thống Mỹ. Không phụ sự kỳ vọng, Bannon đã xây dựng hình ảnh của một ứng viên Tổng thống Donald Trump đầy khác biệt, đưa ông tới vị trí chủ nhân Nhà Trắng.

Steve Bannon đứng đằng sau các quyết sách quan trọng của Tổng thống Trump. Ảnh: Getty

Những tuyên bố và phát biểu của Bannon kiểu “chống lại giới tinh hoa cầm quyền”, “chống toàn cầu hóa” “lập nên một trật tự chính trị mới” hay “truyền thông là một phe đối lập”… rõ ràng là một “bản sao” của tân Tổng thống Trump và là điều khiến nhiều người quan ngại.

Với vị trí chiến lược gia trưởng, Bannon hiện đứng đầu nhóm cố vấn cấp cao vạch ra những kế hoạch và chính sách quan trọng cho Trump. Truyền thông Mỹ tiết lộ, chính Bannon là người chắp bút cho bài phát biểu của ông Trump trong ngày nhậm chức. Không những thế, sau khi sắc lệnh cấm nhập cư vào Mỹ đối với công dân 7 quốc gia Hồi giáo được ông Trump ban hành hôm 27/1, báo chí Mỹ bắt đầu “lùng sục” người đứng đằng sau quyết định gây tranh cãi này. Và đó không ai khác là Steve Bannon.

Quyền lực của Bannon đang ngày càng được củng cố khi ông nắm một ghế trong Hội đồng an ninh quốc gia - quy chế thành viên chỉ dành cho các quan chức quốc phòng hay ngoại giao. Chức danh này cho phép ông Bannon tham gia các cuộc họp an ninh tối mật, trong khi các nhân vật khác như Giám đốc Tình báo Quốc gia và Tổng tham mưu trưởng Liên quân Mỹ chỉ được tham dự khi có yêu cầu của tổng thống.

Đội ngũ thân cận của Tổng thống Trump ở Nhà Trắng cho biết, Steve Bannon là một trong những nhân vật quan trọng nhất được tham dự bữa tiệc trưa với Thủ tướng Anh Theresa May hồi cuối tháng 1 vừa qua, trong khi Cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn lại không có mặt.

Báo chí Mỹ nhìn nhận, với vai trò và tầm ảnh hưởng lên các quyết sách của Tổng thống, Steve Bannon chính là câu trả lời cho câu hỏi “ai là người quyền lực thứ 2 sau Trump” dấy lên thời gian qua.

Nhân tố gây “sóng ngầm”

Nhưng cũng chính vì tập trung nhiều quyền lực nên Steve Bennon có thể gây nên “sóng ngầm” trong Nhà Trắng. Bennon vốn không được lòng các chính trị gia cả phe Dân chủ lẫn Cộng hòa vì nhiều người cho rằng, với tư tưởng dân tộc chủ nghĩa, một ngày nào đó tư tưởng cực hữu và phân biệt chủng tộc sẽ chiếm lĩnh phòng Bầu dục của nước Mỹ.

Thậm chí John Weaver, một cố vấn chính trị của Thống đốc bang Ohio John Kasich, đã viết trên Twitter: “Kẻ phân biệt chủng tộc, phát xít cực tả đã đại diện cho những bước đi của phòng Bầu dục. Nước Mỹ hãy hết sức cẩn trọng”. Có thể thấy, kể từ khi nhậm chức, nhiều chính sách mà Tổng thống Trump đưa ra mang màu sắc và ý tưởng của Bennon đã gây ra những tranh cãi gay gắt trong nội bộ giới cầm quyền Mỹ.

Từ việc hủy bỏ chính sách y tế Obamacare, đặt dấu chấm hết cho Hiệp định TPP cho đến sắc lệnh nhập cư mới đây… tất cả đều khiến nội bộ nước Mỹ chia rẽ. Nhiều nghị sĩ Đảng Cộng hòa còn lo ngại, với một người từng ca ngợi Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Bennon sẽ giúp Tổng thống Trump đảo chiều quan hệ Nga - Mỹ nhanh hơn dự kiến.

Tạp chí Time gọi Steve Bannon là “Kẻ mánh khóe vĩ đại”. Ảnh: Time

Ở một khía cạnh khác, theo tờ The New York Times, nội bộ các quan chức Nhà Trắng cũng đang chia bè phái và một cuộc cạnh tranh khốc liệt nhằm giành vai trò và vị thế trong bộ máy nội các mới. Cuộc đấu đá nội bộ thể hiện rõ rệt ở hai phe, một phe do cố vấn Bannon đứng đầu, phe còn lại do Chánh văn phòng Reince Priebus đứng đầu.

Điều đáng nói là ông Bannon dường như đang ở vị thế cao hơn Priebus mặc dù thông thường Chánh văn phòng Nhà Trắng là người có thể hạn chế quyền lực của tất cả các cố vấn cấp cao khác của Tổng thống.

Theo tờ The New York Times, sở dĩ ông Bannon có quyền hành lớn như vậy là bởi chưa có ai đủ lực để làm đối trọng với ông. Con rể Tổng thống Trump là Jared Kushner, dù giữ vị trí cố vấn cấp cao nhưng dường như đang tập làm quen với đời sống chính trị ở Washington.

Còn ông Chris Christie, Thống đốc bang New Jersey, một trong những cố vấn có kinh nghiệm quản lý nhất của ông Trump thì lại bị loại khỏi vị trí trưởng nhóm chuyển giao quyền lực từ tháng 11/2016. Trong khi đó, ông Bannon có người trợ lý chính sách Stephen Miller - người được cho là “cùng hội cùng thuyền”, sẵn sàng thúc đẩy và triển khai các chính sách quan trọng của Tổng thống Trump.

Giới quan sát cho rằng, giai đoạn đầu của một chính quyền mới ở Mỹ bao giờ cũng có những xáo trộn và phải mất một thời gian để ổn định tương quan lực lượng. Tất cả mới chỉ bắt đầu và liệu cố vấn trưởng Steve Bannon sẽ thể hiện tầm ảnh hưởng đến đâu tiếp tục là chủ đề được chú ý.

Thanh Huyền