Khẩn trương đàm phán, ký Hiệp định với WB về Chương trình nâng cấp đô thị 7 tỉnh phía Bắc

Chương trình nhằm giảm nghèo, thúc đẩy tăng trưởng

Chương trình phát triển Đô thị Quốc gia dựa trên kết quả - Khu vực miền núi phía Bắc do WB tài trợ để tăng cường năng lực cấp thành phố cho các địa phương trong việc lập kế hoạch và ưu tiên đầu tư hạ tầng, bao gồm giảm nghèo và thúc đẩy tăng trưởng. Bên cạnh đó là năng cao năng lực quản lý các tiểu dự án đầu tư hạ tầng cũng như hệ thống vận hành các tiểu dự án đó.

Chương trình cũng nhằm thực hiện mục tiêu chung của WB là giảm tỷ lệ người sống dưới 1,25 USD/ngày trên toàn thế giới xuống dưới 3% vào năm 2030, thúc đẩy trăng trương cho nhóm 40% thu nhập thấp nhất của mỗi nước.

Chương trình tập trung vào 4 lĩnh vực: Tăng cường thể chế, xây dựng hạ tầng, đầu tư hạ tầng bền vững, chính sách quản lý cấp quốc gia. Kế hoạch hành động do WB xây dựng bao gồm: Các thành phố tham gia Chương trình sẽ tăng cường tính minh bạch bằng cách duy trì cơ sở dữ liệu về tham vấn cộng đồng, tham nhũng, quản lý tài chính, đấu thầu, khiếu nại về hoạt động thực hiện chương trình, cũng như phản hồi của người thụ hưởng gửi đến cơ quan chức năng thực hiện dự án. Các thông tin này sẽ được Bộ Xây dựng tổng hợp ở cấp trung ương và định kỳ báo cáo cho WB.

Phương pháp đấu thầu của các thành phố tham gia Chương trình sẽ được tăng cường, gồm đấu thầu cạnh tranh và không từ chối các đề xuất và hồ sơ dự thầu vì những sai lệch nhỏ. Bộ Xây dựng sẽ lập và thực hiện chức năng kiểm toán nội bộ cho Chương trình.

Việc thu hồi đất sẽ được các thành phố thực hiện trên nguyên tắc tránh hoặc giảm thiểu những tiêu cực có liên quan. Bên cạnh đó, người bị ảnh hưởng do bị mất tài sản, đất hoặc mất thu nhập sẽ được đền bù để cuộc sống của họ bằng hoặc tốt hơn so với trước khi bị thu hồi.

Ngoài ra, một cơ chế xác minh hiệu quả và độc lập sẽ được thiết lập để định giá giá trị thị trường của đất, tài sản hay thu nhập của người dân bị ảnh hưởng để xác định cách thức phù hợp nhằm khôi phục sinh kế cho người dân.

WB đã đưa ra 3 điều kiện để tham gia đàm phán với Việt Nam về Chương trình, bao gồm: Thủ tướng Chí phủ phê duyệt Kế hoạch hành động của Chương trình; Bộ tưởng Bộ Xây dựng được Thủ tướng Chính phủ ủy quyền phê duyệt Sổ tay hướng dẫn thực hiện Chương trình; Bộ Tài Chính ban hành hướng dẫn cho các thành phố về dòng tiền và cơ chế tài chính thực hiện Chương trình.

Bộ Xây dựng quyết tâm hoàn thành đúng tiến độ

Song song với việc đưa ra 3 điều kiện tiên quyết như trên, WB cũng đã xây dựng các bước: Kết thúc thẩm định Văn kiện Chương trình vào ngày 7/3/2014 và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trước ngày 15/4/2014.

Cùng với đó, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động Chương trình, phê duyệt Điều tra của WB và phê duyệt Sổ tay hướng dẫn thực hiện Chương trình hành động (ủy quyền cho Bộ Xây dựng) trước ngày 15/4/2014.

Thời gian đàm phán giữa 2 bên được ấn định vào ngày 25/4/2014. Sau đó, Văn kiện được trình lên Ban Giám đốc WB vào ngày 7/5/2014. Ban Giám đốc WB họp và đưa ra quyết định vào ngày 5/6/2014.

Nhận định khung thời gian để chuẩn bị thực hiện Chương trình là đặc biệt khẩn trương, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Nghị yêu cầu các tỉnh tham gia Chương trình nhanh chóng hoàn thiện các Văn kiện dự án thành phần, gửi Bộ Xây dựng thẩm định trước ngày 15/3/2014, đồng thời phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng cũng như các các bộ, ngành liên quan trong việc xây dựng cơ chế tài chính trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Bộ Xây dựng sẽ phấn đấu hoàn thành các phần việc cần thiết theo đúng tiến độ thời gian mà WB đã đưa ra, để Chương trình sớm được thực hiện và thực hiện một cách có hiệu quả nhất.

Đánh giá cao những nỗ lực của Bộ Xây dựng trong việc thực hiện các phần việc của Chương trình, Bà Jennifer Sarah, Giám đốc Ban Phát triển bền vững của WB tại Việt Nam - trưởng đoàn công tác của WB cho biết: "Đến nay, Chính phủ Việt Nam, Bộ Xây dựng đã rất tích cực chuẩn bị cho Chương trình này. Việc thực hiện thành công Chương trình không chỉ quan trọng đối với các tỉnh miền núi phía Bắc mà còn là cơ sở để Việt Nam phát triển các đô thị khác một cách hợp lý, bền vững".

Bà Jennifer Sarah bày tỏ tin tưởng rằng, với sự quyết tâm của Bộ Xây dựng cũng như của các bộ, ngành liên quan và các tỉnh liên quan, WB và Việt Nam sẽ sớm đạt được Hiệp định thực hiện Chương trình.

Tham gia buổi làm việc giữa Bộ Xây dựng với đoàn công tác của Ngân hàng Thế giới còn có đại diện Bộ Kế hoạch Đầu tư, Bộ Tài chính, Văn phòng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và lãnh đạo 7 tỉnh miền núi phía Bắc tham gia Chương trình là: Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Yên Bái, Tuyên Quang, Hòa Bình, Điện Biên.

Trần Đình Hà