Khi cổ phiếu Apple không còn 'lấp lánh'
Danh tiếng của Apple như một cổ phiếu tăng trưởng (growth stock - chỉ nhóm cổ phiếu có mức tăng trưởng vượt trung bình thị trường) đang bị đe dọa, khi tập đoàn đang chật vật đối phó với doanh số và lợi nhuận từ iPhone suy giảm cũng như các rắc rối pháp lý.
Biểu tượng Apple tại cửa hàng ở Washington, DC, Mỹ. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Với kỳ vọng thúc đẩy lợi nhuận đang suy yếu, Apple đã duy trì giá cổ phiếu bằng cách tăng thu nhập trên mỗi cổ phiếu thông qua các đợt mua lại. Theo dữ liệu từ công ty theo dõi thị trường FactSet, Apple đã chi 77,5 tỷ USD trong năm tài chính kết thúc vào tháng 9/2023 cho hoạt động này. Con số này vượt xa mức 63,4 tỷ USD cho kế hoạch mua lại cổ phiếu vào năm 2023 của tất cả các công ty niêm yết tại Nhật Bản cộng lại.
Tuy nhiên, một số nhà phân tích của các công ty môi giới chứng khoán kể từ đầu năm 2024 vẫn hạ khuyến nghị đầu tư và mục tiêu giá đối với Apple.
Một báo cáo từ FactSet cho thấy trong số 44 công ty chứng khoán theo dõi Apple, chỉ 57% (hay 25 công ty) khuyến nghị mua vào cổ phiếu Apple - mức thấp nhất trong khoảng 4 năm qua. Giá cổ phiếu Apple hiện đã giảm 11% so với mức cuối năm 2023. Trong khi cổ phiếu của những “gã khổng lồ” công nghệ khác đang tăng giá kể từ đầu năm, Apple lại tụt về sau.
Theo một báo cáo từ phòng thí nghiệm phân tích điện thoại thông minh Fomalhaut Techno Solutions, những khó khăn trong việc sản xuất chip tiên tiến đã làm tăng giá linh kiện đối với iPhone và làm giảm lợi nhuận của Apple.
Các phân tích của Fomalhaut cho thấy tất cả bốn mẫu trong dòng iPhone 15 (ra mắt vào tháng 9/2023) đều có chi phí sản xuất cao hơn khoảng 10% so với các mẫu năm 2022.
Tuy nhiên, ngoại trừ mẫu iPhone 15 Pro Max cao cấp nhất, Apple vẫn giữ giá khởi điểm cho các mẫu mới gần như không đổi trong nhiều năm. Vì vậy, theo đánh giá của Fomalhaut, Apple dự kiến sẽ kiếm được lợi nhuận 370 USD trên mỗi chiếc iPhone 15 tiêu chuẩn - giảm 15% so với iPhone 14 tiêu chuẩn.
Lợi nhuận của iPhone 15 Pro và iPhone 15 Plus ước tính lần lượt là 462 USD và 451 USD - đều giảm khoảng 10% so với các mẫu tương đương được phát hành vào năm 2022.
iPhone là sản phẩm trụ cột của Apple, chiếm khoảng một nửa tổng doanh thu của tập đoàn. Mặc dù Apple đạt tỷ suất lợi nhuận khoảng 50 - 60% trên nhiều mẫu iPhone, nhưng tỷ lệ này đã giảm xuống còn 46% đối với mẫu 15 và 15 Pro. Doanh số bán hàng cũng được dự đoán sẽ giảm, đặc biệt tại thị trường Trung Quốc trong bối cảnh Apple phải cạnh tranh với các đối thủ như Huawei Technologies.
Các dịch vụ khác của Apple như cửa hàng ứng dụng (App Store) và dịch vụ phát nhạc (Apple Music) vốn được tập đoàn kỳ vọng sẽ bù đắp cho những khó khăn gần đây về mặt phần cứng. Song nhóm sản phẩm này cũng đang phải đối mặt với nhiều trở ngại. Hồi tháng 3/2024, Ủy ban châu Âu đã công bố án phạt hơn 1,8 tỷ euro (1,9 tỷ USD) đối với Apple vì "lạm dụng vị trí thống trị" trên thị trường ứng dụng phát nhạc trên iPhone và iPad.
Trong khi Apple đang kháng cáo quyết định này, vụ việc vẫn cho thấy những rạn nứt trong mô hình kinh doanh của tập đoàn.
Kỳ vọng của thị trường đối với phân khúc dịch vụ của Apple đang giảm dần. Dự báo doanh thu trung bình cho phân khúc này cho năm tài chính kết thúc vào tháng 9/2024 đã giảm từ mức 95,3 tỷ USD xuống còn 94,2 tỷ USD. Khoảng một nửa số nhà phân tích đã hạ dự báo của họ.
Về lợi nhuận ròng, dự báo thị trường chỉ đưa ra mức tăng trưởng 4% trong năm tài chính này đối với Apple, thấp hơn rất nhiều so với con số 20% của Microsoft và 15% của Alphabet (công ty mẹ của Google).
Khó khăn càng chất chồng đối với “Táo khuyết” khi Bộ Tư pháp Mỹ gần đây đã đệ đơn kiện chống độc quyền đối với tập đoàn. Theo đơn khiếu nại, Apple đã lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường của iPhone để khiến người dùng khó chuyển đổi sang các sản phẩm khác. Chính những hành vi phản cạnh tranh như vậy đã cản trở sự đổi mới sáng tạo trong thị trường ứng dụng và nhiều nơi khác.
Theo giới chuyên gia, thu hẹp quy mô là một cách để Apple quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng. Trong số 5 công ty công nghệ hàng đầu của Mỹ, chỉ có Apple là không công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự trên diện rộng vào năm ngoái.
Amazon và Meta (công ty mẹ của Facebook) đã cắt giảm hơn 15.000 việc làm tại mỗi công ty vào năm 2023. Cả hai sau đó đều báo cáo lợi nhuận cải thiện đáng kể vào cùng năm. Trong khi đó, Apple được cho là đã hủy kế hoạch phát triển xe điện và đang chuẩn bị tiến hành sa thải nhân viên. Nếu Apple có thể tái cơ cấu thành công, tập đoàn có thể kỳ vọng tăng trưởng thu nhập trong ngắn hạn.
Ngoài ra, việc tung ra iPhone tích hợp công nghệ Trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh có thể sẽ mang lại lợi thế cho các sản phẩm điện thoại của tập đoàn. Apple được cho là đang xem xét trang bị cho iPhone công nghệ AI do Google phát triển.
