Khi Tây Ban Nha không còn là thiên đường thuế

Ngoài 3 ngôi sao này, còn một tên tuổi nữa đang thi đấu ở Tây Ban Nha rơi vào hoàn cảnh tương tự. Đó là Javier Mascherano, đồng đội của Messi ở Barca và ĐT Argentina, người đã phải nhận án 1 năm tù treo vì trốn thuế năm 2016. Nhưng tại sao những cầu thủ đang chơi bóng ở La Liga lại hay gặp rắc rối về thuế đến vậy?

James Badcock, phóng viên thường trú của BBC ở Madrid đã cất công đi tìm nguyên nhân của thực trạng này. Và câu trả lời là vì Tây Ban Nha đã không còn là thiên đường thuế như trước. Đúng giai đoạn bùng nổ của nền kinh tế xứ bò tót giai đoạn 2004-2005, chính phủ nước này quyết định thông qua luật Beckham nhằm thu hút nhân tài ở mọi lĩnh vực, và các cầu thủ bóng đá vô hình trung cũng được lợi. Nhưng sau đó, mọi chuyện dần trở nên khó khăn hơn.

Năm 2009, chính phủ của cựu thủ tướng Jose Luis Rodriguez Zapatero từng đề xuất gỡ bỏ đạo luật này. Sau đó 1 năm, chính phủ Tây Ban Nha chính thức thông qua việc tăng thuế suất với cầu thủ nước ngoài có thu nhập từ 600.000 euro/năm từ 24% lên 43% (áp dụng cho các cầu thủ ký hợp đồng từ 2010 trở về sau). Đến tháng 1/2012, chính phủ của thủ tướng Mariano Rajoy tiếp tục điều chỉnh mức chịu thuế từ thu nhập 600.000 euro/năm xuống còn 300.000 euro/năm.

Tất cả đã buộc các ngôi sao vốn có thu nhập hàng chục triệu euro mỗi năm phải tìm cách “lách luật”. Messi bị cáo buộc trốn 4,1 triệu euro bản quyền hình ảnh, được quản lý bởi các công ty ở những thiên đường thuế như Belize và Uruguay. Neymar cũng bị tố trốn thuế khi còn khoác áo Santos và sau khi chứng minh được sự trong sạch, tiếp tục phải hầu tòa vì những mập mờ trong vụ chuyển nhượng đến Barca. Còn Ronaldo bị buộc tội trốn 14,7 triệu euro tiền thuế từ năm 2011 đến 2014 thông qua công ty vỏ bọc mang tên Tollin Associates đăng ký ở Quần đảo Virgin.

Không kể vụ Neymar phát sinh ở Brazil, cả Messi lẫn Ronaldo đều tận dụng kẽ hở khi lờ đóng thuế ở Tây Ban Nha với lý do hình ảnh của họ là những thương hiệu toàn cầu. Carlos Cruzado, người đứng đầu Ủy ban thanh tra thuế của Bộ tài chính Tây Ban Nha phân tích: “Ranh giới của chuyện này là rất nhỏ. Bạn cần làm rõ các công ty của họ thực sự có hoạt động kinh tế hay chỉ là bình phong”.

Cơ quan thuế cũng cho rằng Messi hay Ronaldo được trả tiền để đi một đôi giày, mặc một chiếc áo hoặc đội chiếc mũ nào đó với mục đích quảng bá khi đang ở Tây Ban Nha, nên không thể viện cớ họ kiếm khoản tiền đó ở nước ngoài. Tựu trung, khi xứ bò tót không còn là thiên đường nữa, cũng chẳng lạ khi Ronaldo nghĩ đến chuyện ra đi, còn Messi thì vẫn chần chừ trong việc gia hạn.

Luật Beckham là gì?

Luật Beckham (Ley Beckham) là đạo luật về thuế thu nhập cá nhân được chính phủ Tây Ban Nha thông qua ngày 10/06/2005. Theo đó, các công dân nước ngoài có thu nhập từ 600.000 euro/năm trở lên chỉ phải đóng khoản thuế bằng 24% trong 5 năm đầu, thay vì 43% như người bản địa. Đạo luật này nhằm thu hút nhân tài nước ngoài tới xứ bò tót làm việc và vì Beckham là một trong những người đầu tiên hưởng lợi, nó được lấy theo tên tiền vệ người Anh.

PHƯƠNG MINH