Kiếm tiền tỷ từ những thứ... ‘vứt đi’
Bắp ngô, rau má, khóm xả… đời thường vốn chẳng được chú ý đến nhiều. Nhưng gần đây, những sản phầm này trở nên có giá, bán được nhiều hơn, thậm chí có thể xuất ngoại.
Hiện ở một số tỉnh ĐBSCL, nhiều người đổi đời nhờ trồng và đi thu gom những “sản vật tầm thường” đó để... xuất khẩu. Hí hửng khoe chiếc xe tải 2,5 tấn “đập hộp” vừa sắm được trước con mắt thèm muốn của cánh buôn rau quả khu vực cầu Quay (Mỹ Tho, Tiền Giang), Năm Lún nói: “Từ nay ăn hàng Vĩnh Long, Bến Tre… khỏi lo thiếu xe hen!”. Cùng cảnh buôn bán vặt ngoài chợ, nhưng vợ chồng Năm Lún (Nguyễn Văn Lún), may mắn hơn hẳn những người buôn rau ngoài chợ. Năm tâm sự, nhiều lúc ngẫm lại thấy mình “hên” thiệt, đâu ngờ lại có thể giàu lên từ mấy thứ rẻ tiền như bó rau, trái chuối… Theo như lời kể của anh Năm, hơn hai năm trước, có một nhóm người ra chợ hỏi mua khoai, bắp, xả, chuối… thậm chí cả rau má với lượng lớn. Gom được tới cả chục ghe chất lên ô tô mà các vị khách vẫn tỏ vẻ “thèm thuồng” vì hàng ít. Cả chợ được ngày khỏe re vì bán hết sớm. Lúc đó, Năm chỉ có thể nghĩ là gia đình giàu có nào đó mua về làm tiệc, nhưng lại phân vân vì từng đó đồ tính ra đủ cho cả chục đám tiệc chứ không ít. Thế rồi, chẳng bao lâu sau, những người này trở lại mua gom. Nhiều lần quan sát, Năm Lún phát hiện họ không chỉ mua ở một chợ, mà còn ở nhiều nơi khác. Mua bán nhiều thành quen, rồi thân, biết Năm có nhiều nguồn hàng từ các nhà vườn, mấy vị khách đã ngỏ ý nhờ anh gom số lượng lớn, với giá mà bất cứ người nông dân nào cúng muốn bán. Anh nhận lời và bắt tay ngay vào việc…. Điều bất ngờ nhất khi lần đầu Năm mang hàng đến giao theo địa chỉ của những người khách để lại, anh mới biết đó là một doanh nghiệp. Lạ hơn là doanh nghiệp đó giống như một căn bếp khổng lồ. Hàng trăm người làm, người thì luộc ngô, người nướng chuối, nhóm gọt xoài, cắt ổi, nhóm khác băm xả hay cho vào máy xay nhuyễn… ai nấy đều mang đồ bảo hộ lao động và vệ sinh từ đầu đến chân. Tất cả sản phẩm làm ra được đóng gói cẩn thận. Ngỡ rằng đây là một bếp ăn công nghiệp nên khi biết những thứ “đồ nhà quê” ấy sẽ được đưa đi bán tận bên Mỹ bên Tây, anh “hai lúa” này suýt té xỉu… Càng đậm chất quê càng dễ bán Trăm nghe không bằng một thấy, Đất Việt tìm tới tận “công ty chế biến đồ nhà quê” (công ty TNHH MT) tại Tân Mỹ Chánh, Mỹ Tho, Tiền Giang, để có thể “sờ tận tay, day tận… hạt bắp” quy trình đưa những món quà quê ấy xuất ngoại. Ý tưởng xuất khẩu những sản phẩm này bắt nguồn từ một Việt kiều Mỹ - ông Lâm Mac, nay là Chủ tịch hội đồng thành viên công ty MT. Ông Lâm vốn là chủ một siêu thị nhỏ tại một tiểu bang của Mỹ, nhiều lần chứng kiến cảnh người Việt trở lại Mỹ sau chuyến thăm nhà thường “tay xách nách mang” những thứ rất bình dị, dân dã từ trái ổi, cóc, thậm chí là miếng gừng miếng xả phơi khô… Bên cạnh đó, nhiều khách du lịch bản địa sau khi đến Việt Nam được nếm cũng muốn được thưởng thức ngay những sản vật nhà vườn này. Ông nảy sinh ý định đưa tất cả những thứ “quà quê” đó sang Mỹ. Nghĩ là làm, sau gần ba năm, ngoài thị trường Mỹ, doanh nghiệp này đã đưa được tới 60 - 70 sản phẩm, từ ngô luộc, khoai nướng, xả băm, rau má, lá dứa.. đến các loại trái cây (xoài, cóc, ổi, chuối…) sang hàng loạt thị trường như Nhật Bản, châu Âu, Hàn Quốc… Khách hàng ban đầu chỉ là bộ phận người Việt, nhưng dần mở rộng trong cộng đồng người Á Đông. Ngay cả một số người phương Tây cũng “mê như điếu đổ” những món ăn từ đồng ruộng Việt Nam. Tuy nhu cầu cao nhưng do tính chất... tự nhiên của những sản phẩm này nên mỗi tháng, công ty của ông Lâm Mac chỉ gom, xuất khẩu được 5 - 8 container hàng các loại (khoảng 80 - 90 tấn). Hơn nữa, với những loại cây nhà lá vườn này để làm ra một phải cần đến ba, chẳng hạn để làm ra một tấn xả thành phẩm cần ít nhất 3 - 4 tấn xả nguyên liệu. Một xã viên hợp tác xã đảm bảo cung cấp khoảng 10 tấn xả mỗi tháng là có thể… sống khỏe. Xả trước đây xin cả chục kg cũng có, còn mua thì giá chỉ vài trăm đồng một kg, nhưng giờ xuất khẩu được nên giá đã tăng lên 3.000 đồng. Thậm chí, có loại cây trước vốn chỉ được trồng làm... hàng rào nay cũng có thể bán lấy tiền. Vị giám đốc này khẳng định bất cứ sản phẩm dân dã nào cũng có thể xuất được, càng đậm chất quê càng “hot”. Ông Lâm Mac cho biết, một số loại trái cây như đu đủ, khóm (dứa), vú sữa, ngô, khoai, sắn… phải đảm bảo theo tiêu chuẩn HACCP hay GAP (VietGap hoặc GlobalGap). Còn lại với những loại cây trồng tự nhiên như xả, lá dứa, rau má… không nằm trong danh mục đòi hỏi tiêu chuẩn quốc tế nói trên. Những “đặc sản” ấy sau khi chế biến sẽ đóng gói, hút chân không và bảo quản ở nhiệt độ - 45 độ, bảo đảm hạn sử dụng sản phẩm có thể kéo dài tới 1, 2 năm… Do cung lớn hơn cầu nên theo một số thương lái, giờ muốn mua gom được, họ phải bôn ba đi Cai Lậy, Cái Bè (Tiền Giang) hay sang Vĩnh Long, Bến Tre… mới có được nguồn hàng. Đăng Thư