'Lạc' giữa phiên chợ Ba Tư ở Doha

Souq Waqif là khu chợ trung tâm và đầu tiên của Doha, thủ đô quốc gia Hồi giáo Qatar, ngay từ khi nó mới thành lập. Suốt 100 năm qua, khu chợ này vẫn luôn tấp nập kẻ mua người bán. Nó đúng như những gì người ta hình dung về một phiên chợ Ba Tư thường thấy trong câu chuyện cổ tích “Ngàn lẻ một đêm”. Đến đây, bạn như bước vào thế giới của phép thuật huyền bí.

Con phố chính dẫn vào khu chợ

Khu chợ cổ đón du khách bằng một hình ảnh vô cùng yên bình. Ngay đầu chợ là một khoảng sân nhỏ với đàn bồ câu mải miết kiếm ăn. Mỗi khi có một cô bé, cậu bé nào tinh nghịch chạy qua, bầy chim lại đập cánh rào rào bay lên mái nhà tạo ra một cảnh tượng rất ngoạn mục và thanh bình.

Souq Waqif là một mê cung khổng lồ với vô số đường ngang, ngõ dọc chằng chịt. Những gian hàng san sát và chật chội phần nào cho thấy dáng vẻ một trung tâm thương mại cổ sầm uất bậc nhất tại Qatar.

Vào sâu bên trong chợ, kiến trúc truyền thống Trung Đông càng trở nên đậm nét. Khác với thánh đường có mái vòm và tháp chuông cao vút là những khối nhà vuông vức, thấp bé, chẳng nhìn thấy mái. Những bức tường trát đất thô mộc làm tôi liên tưởng đến cách xây nhà trình tường của đồng bào dân tộc vùng cao Tây Bắc ở nước ta.

Những chiếc đèn chùm được làm bằng đồng và thủy tinh màu rực rỡ

Bức tường dày cả mét giữ cho ngôi nhà luôn ấm áp vào mùa đông và mát lạnh vào mùa hè. Người dân Qatar còn phải hứng chịu thời tiết khắc nghiệt hơn thế. Nhiệt độ chênh lệch ngay trong ngày rất lớn. Sa mạc vào buổi tối thì lạnh run người còn ban ngày lại nóng như thiêu.

Những ngôi nhà ở đây thường rất ít cửa sổ, hoặc có thì cũng rất bé. Đó là cách mà người dân bản địa chống chọi lại các trận bão cát dữ dội, có thể phủ lấp mọi thứ mà chúng quét qua.

Ấn tượng nhất ở khu chợ cổ có lẽ là những cửa hàng bán đồ thủ công truyền thống. Lỡ vào đây, bạn khó lòng bước ra mà không mua cho mình hoặc người thân một món quà lưu niệm. Độc đáo nhất là những chiếc đèn chùm thủy tinh màu sắc rực rỡ, bắt mắt.

Khách du lịch bên một con tàu cổ

Thứ đến là những bộ ấm chén pha trà, bát đĩa bằng sứ. Chúng được trang trí vô cùng tinh xảo với màu men bí truyền nổi tiếng của người Hồi giáo, đã được lưu giữ qua hàng thế kỷ.

Đối với phần đông khách du lịch thì món đồ ưa thích lại là những cây đèn thần bằng đồng, chiếc móc treo chìa khóa hay magnet dính tủ lạnh với hình ảnh đặc trưng của Qatar như: cây cọ, quả chà là, chim ưng…

Riêng tôi bị thu hút bởi những chú lạc đà làm từ giấy bồi. Thật ngạc nhiên khi ở cái đất nước giàu có và xa hoa bậc nhất thế giới này lại vẫn có người làm ra thứ đồ thủ công giản dị và mộc mạc đến vậy. Chúng có đầy đủ yên cương, được làm rất khéo léo bằng da thuộc. Mỗi con một tư thế trông thật sống động. Ngắm chúng như đang đủng đỉnh dạo bước trên con đường tơ lụa xuyên qua sa mạc vậy.

Chiếc rương đồng, cây đèn thần như “bước ra” từ câu chuyện “Ngàn lẻ một đêm”

Nếu là nhà sưu tập, hẳn bạn sẽ chú ý đến những con thuyền hay nói đúng hơn là các bộ phận của con thuyền gỗ cổ xưa được bày trong chợ. Theo truyền thuyết kể lại, những người Qarmatian (người dân đạo Hồi gốc Đông Ả Rập) đã trải qua nhiều ngày lênh đênh trên mặt biển.

Chỉ với chiếc thuyền gỗ, họ đã phải đương đầu với những cơn sóng dữ và bão táp. Số phận đưa họ trôi dạt vào bờ biển bán đảo Qatar để rồi định cư ở đây, mưu sinh bằng nghề lặn biển, nuôi cấy và đánh bắt ngọc trai. Do đó, thuyền gỗ đã trở thành biểu tượng nguồn gốc dân tộc Qatar.

Cảnh sát duyệt đội ngũ

Souq Waqif còn nổi tiếng bởi những cửa hàng hương liệu và gia vị - thứ không thể thiếu trong bếp ăn của người Hồi giáo. Chúng được những người lái buôn bày biện và trang trí vô cùng hấp dẫn. Màu sắc của quế, hồi, tiêu, ớt, bột nghệ… biến những quầy hàng thành bức tranh rực rỡ sắc màu.

Đã thành “thương hiệu”, các khu chợ Ba Tư còn nổi tiếng bởi những tên trộm. Chính vì thế, ở Souq Waqif còn nguyên vẹn 1 đồn cảnh sát cũ kỹ để bảo vệ chợ trước những tên trộm ranh ma. Mặc dù giờ đây, những tên trộm chẳng còn nhưng đồn cảnh sát thì vẫn hiện hữu.

Tôi đến đây đúng vào lúc họ đi tuần. Viên chỉ huy cho duyệt đội ngũ ngay trước cửa đồn khiến nhiều du khách tò mò dừng lại chụp ảnh. Những anh chàng cảnh sát vừa làm việc của mình, vừa đóng vai trò như hướng dẫn viên du lịch. Họ thân thiện để bạn chụp ảnh cùng - điều hiếm gặp ở một quốc gia Hồi giáo.

Lang thang một hồi rồi cũng thấm mệt. Tôi chọn một quán nước để vào nghỉ chân. Xung quanh Souq Waqif có rất nhiều nhà hàng, quán ăn với lối kiến trúc tương đồng và hài hòa cùng khu chợ. Bạn có thể tha hồ lựa chọn các loại đồ uống và món ăn truyền thống của người Ả Rập.

Một đặc sản không thể thiếu ở đây đó là những cây shisha thơm lừng mùi hương hoa quả. Nó không chỉ hấp dẫn những người đàn ông bản địa trong bộ đồ trắng toát mà cả những vị khách du lịch cũng muốn thử một lần cho biết.

Bài, ảnh: Dân Hùng