Lại nói chuyện hát nhép

Từ năm 2003 Đan Trường đã treo thưởng 50 triệu đồng cho ai phát hiện anh hát nhép Ngay ở Trung Quốc, chỉ thị này mới chỉ dừng ở việc chống hát nhép trong các chương trình có mục đích kinh doanh. Nhà tổ chức/bầu sô phải thực hiện công đoạn bắt buộc là tự ghi hình toàn bộ chương trình để nhà chức trách kiểm tra, phân tích, chống tình trạng hát nhép. Nếu không, nhà tổ chức/bầu sô sẽ bị phạt số tiền lên tới 3.000 nhân dân tệ. Hát nhép thực chất là hành vi lừa gạt khán giả. Thử ngẫm, công chúng bỏ tiền mua vé để được nghe ca sĩ hát “sống”. Cuối cùng, người thì thật nhưng giọng hát và bài hát thì không khác băng đĩa hay xem truyền hình, nghe ở nhà, quán café hay trên xe bus. Việc tận hưởng nghệ thuật thành ra không trọn vẹn. Hơn nữa, hát nhép làm chất lượng nghệ thuật của chương trình và của chính ca sĩ kém đi. Một nghệ sĩ thực sự sẽ không đồng tình với việc hát nhép vì như thế là giết chết con người nghệ sĩ của họ. Sẽ không còn giây phút thăng hoa, cháy hết mình cho nghệ thuật. Từ năm 2004, Bộ Văn hóa Thông tin đã ban hành “Quy chế hoạt động biểu diễn và tổ chức nghệ thuật chuyên nghiệp”, trong đó có đoạn nghiêm cấm “Dùng các phương tiện kỹ thuật để thay thế giọng hát”. Tuy nhiên, cho tới nay, tình trạng này không giảm mà còn có phần quá đáng hơn, không còn chỉ của dòng nhạc trẻ nữa mà lan sang nhạc hàn lâm. Chẳng hạn, tháng Chín vừa rồi có ba đêm diễn thuộc dòng nhạc hàn lâm bị công luận lên tiếng có hát nhép. Đó là buổi công diễn hợp xướng Lục Vân Tiên của nhạc sĩ Vũ Đình Ân tại Nhà hát TPHCM (tối 8/9). Rồi buổi biểu diễn ra mắt nhóm Credo tại Nhạc viện TPHCM (18, 19/9). Việc phát hiện hát nhép không khó. Tinh một chút sẽ nhận ra, chẳng hạn ca sĩ đang hát những giai điệu kịch tính, hay sôi động với vũ điệu minh họa tưng bừng trên sân khấu, mà mặt vẫn tỉnh queo chẳng có vẻ gì nhọc công, giọng hát thì trong vắt và âm thanh phát ra đều chằn chặn. Nên chăng, dù muộn và chẳng mới, lại phải đặt vấn đề chống nhép - đớp - lip sync. Phải có hình thức xử phạt, mức độ xử phạt rõ ràng đối với tổ chức, cá nhân vi phạm. Bên cạnh đó, phạm vi hát nhép cũng cần quy định rõ ràng. Bởi có những chương trình với đặc thù riêng, để tránh sơ sảy, vẫn phải sử dụng băng thu sẵn, hoặc các video clip ca nhạc.