Lãnh đạo Trung Quốc nhất trí tránh đụng độ với Nhật

Các nguồn thạo tin cho biết nguyên tắc cơ bản này đã được Ủy ban Thường vụ Bộ Chính Trị Đảng Công sản Trung Quốc chính thức thông qua vào cuối năm 2013 bất chấp chuyến thăm gây tranh cãi của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tới đền Yasukuni ngày 26-12.

Thủ tướng Nhật tái khẳng định ông tới thăm đền Yasukuni để cam kết phản đối chiến tranh. Ảnh: REUTERS

Theo đó, sau khi triệu tập cuộc họp 2 ngày khá hiếm hoi vào cuối tháng 10 với các đại sứ Trung Quốc tại 30 nước láng giềng, 7 thành viên của ủy ban này do Chủ tịch Tập Cận Bình đứng đầu đã nhất trí Trung Quốc “không có ý định gây chiến với Nhật Bản và Nhật Bản cũng không có can đảm để gây chiến với Trung Quốc”. Ủy ban này cũng đồng thuận “ngăn chặn sự can thiệp của Mỹ” vào vấn đề tranh chấp lãnh thổ.

Mục tiêu của Trung Quốc là xây dựng “xã hội thịnh vượng tương đối” trong tất cả các lĩnh vực tới năm 2020. Do đó, ông Tập nhấn mạnh môi trường hòa bình và ổn định là điều rất cần thiết. Nguyên tắc cơ bản nêu trên được cho là đã phổ biến rộng rãi trong hàng ngũ các quan chức cấp cao của chính phủ và Đảng Cộng sản Trung Quốc. Tuy nhiên, thông tin này được giữ bí mật để tiếp tục gây sức ép đối với Nhật Bản.

Trong khi đó, Trung Quốc có thể sẽ tiếp tục gây sức ép lên chính phủ Mỹ nhằm loại bỏ quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư ra khỏi hiệp ước an ninh giữa Washington và Tokyo. Theo hiệp ước này, Mỹ sẽ bảo vệ Nhật Bản trong trường hợp xảy ra tấn công vũ trang. Bắc Kinh cũng được cho là sẽ tiếp tục làm suy yếu liên minh lâu đời giữa Mỹ và Nhật Bản thông qua những chỉ trích về quan điểm lịch sử của Thủ tướng Abe.

Trong một diễn biến liên quan, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe hôm 19-1 kêu gọi các đối thoại thượng đỉnh “thẳng thắn” với lãnh đạo Trung Quốc và Hàn Quốc nhằm giải quyết các tranh chấp chủ quyền và lịch sử, vốn làm tổn hại tới các quan hệ giữa các nước láng giềng. Đây là lần đầu tiên ông Abe đề xuất một cuộc gặp thượng đỉnh như thế kể từ sau chuyến thăm đền Yasukuni nói trên.