Mỹ bất an sau sự cố USS John S McCain bị đâm

Chỉ hơn 2 tháng, sau vụ một tàu khu trục khác của Hải quân Mỹ là tàu Fitzgerald đã đâm va với một tàu hàng ngoài khơi bờ biển Nhật Bản khiến cho mạn phải tàu gần như đổ sụp và 7 người trên tàu Fitzgerald đã thiệt mạng. Khu trục hạm USS Fitzgerald hoàn toàn mất sức chiến đấu.

Vào sáng sớm ngày 21/8/2017 gần Singapore, phía đông eo biển Malacca, trong khi đang hành trình trên biển, tàu khu trục USS John S. McCain lãnh trọn nguyên một cái Bullbow của tàu chở dầu sau cú đâm gần như chính ngang vào mạn trái. Hơn chục người chết và mất tích…khiến khu trục hạm này cũng mất sức chiến đấu…

Đây là 2 khu trục hạm lớp Arleigh Burke thuộc diện hiện đại nhất của Hải quân Mỹ thuộc Hạm đội 7 hoạt động tại khu vực Thái Bình Dương. Chúng được trang bị hệ thống Aegis, tên lửa phòng không, diệt hạm, hành trình, ngư lôi…đặc biệt là mảng raddar AN/SPY có thể phát hiện, theo dõi định vị 100 mục tiêu từ cự li 160 km…

Việc chỉ có 2 tháng mà 2 khu trục hạm kiểu loại này của Hạm đội 7 bị tai nạn đâm va khiến cho Hải quân Mỹ bất an và ra lệnh đình chỉ hoạt động trên biển trong 24 giờ để tìm nguyên nhân. Hạ viện Mỹ họp gấp vì chuyện này…

Đâm va hàng hải là do nhiều nguyên nhân, nhưng nếu như chỉ nguyên nhân do con người thì không khó để tìm ra ngay và luôn. Vấn đề quan trọng ở đây là phải tìm ra nguyên nhân lỗi hệ thống trong phương tiện dẫn tàu trên biển của USS John S McCain và con tàu chở dầu kia (nếu cần) của các nhà Hải quân Mỹ…

Góc nhìn hoa tiêu hàng hải

Đối với tàu dân sự, như tàu chở chở dầu thì được trang bị một hệ thống hàng hải dẫn đường cực kỳ hiện đại. Bạn chỉ cần nạp dữ liệu đầu vào (trong đó có tọa độ điểm đến….) vào máy tính là bật máy. Hệ thống điều khiển tự động sẽ căn cứ gió, dòng, định vị vệ tinh từ tín hiệu của GPS…để chọn ra một hướng đi hợp lý, đưa con tàu đến tọa độ cần đến, sai số chỉ...1,5m.

Với những con tàu hiện đại như vậy, bạn sẽ không thấy vô lăng, bánh lái hàng hải, rồi không nghe mệnh lệnh của Thuyền trưởng như lái phải…, lái trái…tất cả đều chăm chú vào màn hình trước mặt để xử lý, báo cáo sự cố.

Ngoài ra, khi hành trình trên biển, một loại radar hàng hải được bật lên để tránh đâm va mà không cần bất kỳ thủy thủ nào quan sát trên mặt biển bằng mắt thường…

Như vậy, với công nghệ hiện đại, ngày nay người đi biển không như ngày xưa phải căng mắt để nhìn, căng tai để nghe, căng mũi để ngửi, chẳng phải xác định vị trí tàu bằng địa văn, thiên văn...các sỹ quan hoa tiêu hàng hải rất nhàn nhã, họ đã có máy móc hỗ trợ.

Đối với tàu quân sự, như khu trục hạm USS lớp Arleigh Burke của Hải quân Mỹ, đương nhiên sẽ hiện đại hơn nữa. Có radar hàng hải thì khi hành trình trên biển, chẳng có vị chỉ huy nào ra lệnh mở radar mảng AN/SPY phục vụ cho tác chiến làm gì...

Cả hai loại tàu này đều có một điểm chung khi hành trình trên biển là lớp trực canh trực ca đều thực hiện nhiệm vụ của mình trong phòng kín. Họ theo dõi tình hình máy tàu, điện năng, vị trí tàu, tàu thuyền xung quanh…nói chung là toàn bộ chi tiết sức sống con tàu đều trên màn hình.

Với tình hình đó thì tránh đâm va hàng hải là không có gì khó khăn. Tùy theo khả năng cơ động của tàu (phụ thuộc vào trọng lượng) thì như 2 con tàu này, chỉ cần phát hiện ra nguy cơ đâm va trong khoảng cách 1 hải lý là dư sức xử lý…

Thế nhưng…tàu Hải quân Mỹ vẫn bị đâm vào hông trong tình thế mà họ như đang muốn cắt mũi tàu vận tải. Sự cố này chứng tỏ 2 con tàu này bị “mù toàn tập”, nghĩa là mù mắt (vì không có ai quan sát tình hình mặt biển bằng mắt thường) và mù công nghệ (Radar hàng hải…). Ít nhất là như thế trong một tình huống ngẫu nhiên.

Hải quân Mỹ đang lo sợ điều gì?

Như đã nói trên, nếu nguyên nhân là con người thì không đáng lo lắng vì chỉ cần chấn chỉnh, rút kinh nghiệm, đến bù là xong. Vấn đề nguy hiểm ở đây là lỗi hệ thống công nghệ…

Nếu như lỗi hệ thống công nghệ thì nếu như do chính nó thì cũng không đáng ngại, chỉ cần sửa chữa, hiệu chỉnh (như việc hiệu chỉnh sai số của la bàn) là xong…tuy nhiên, nếu như lỗi này do tác động bên ngoài…thì đây mới là điều đáng quan tâm, đáng lo lắng…