Mỹ không kích Syria, Hội đồng bảo an LHQ họp khẩn

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga, Thiếu tướng Igor Konashenkov cho biết 62 binh sĩ Syria đã thiệt mạng và 100 người khác bị thương trong các vụ không kích trên.

Cùng ngày, tướng Vladimir Savchenko, Chỉ huy Trung tâm hòa giải của Nga tại Syria phát biểu trên truyền hình Nga rằng, tình hình ở Syrira đang trở nên tồi tệ hơn. Trong vòng 24 giờ qua, số đợt tấn công tăng nhanh, với 55 đợt tấn công của phe nổi dậy nhắm vào lực lượng chính phủ và thường dân Syria.

Nhà cửa bị phá hủy tại thành phố Aleppo, miền bắc Syria ngày 12/9. Ảnh: Tân Hoa xã

Trong khi đó, một tình nguyện viên của Tổ chức Trăng lưỡi liềm Đỏ Syria cho hay có 12 thường dân, bao gồm hai trẻ em, thiệt mạng trong những đợt tấn công.

RIA Novosti dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói rằng: “Chúng tôi rút ra một kết luận kinh hoàng cho cả thế giới: Nhà Trắng đang bảo vệ IS. Bây giờ không còn nghi ngờ gì nữa".

Cũng trong ngày 17/9, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã tổ chức một cuộc họp khẩn kéo dài 1 giờ đồng hồ về các vụ không kích nói trên.

Trong cuộc họp, Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Samantha Power cho biết Washington vẫn đang điều tra về các vụ không kích trên. Bà Power khẳng định: "Nếu chúng tôi xác định đúng là chúng tôi đã tấn công binh lính Syria, thì đây không phải là ý đồ của chúng tôi và đương nhiên Mỹ lấy làm tiếc về những người đã thiệt mạng."

Bà cũng cho rằng việc Nga kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tổ chức cuộc họp trên là "nhạo báng và đạo đức giả", khi trước đó Moscow chưa từng bày tỏ thái độ giận dữ như vậy trước các hành động giết hại dân thường của quân đội chính phủ Syria trong suốt 5 năm xung đột.

Các cuộc không kích tại Syria do Mỹ xảy ra khi Mỹ, Nga, chính quyền Syria và phe nổi dậy đạt được thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 12/9.

Đáng lưu ý, Ngoại trưởng Nga-Mỹ còn nhất trí sẽ không kích chung ở Syria nếu lệnh ngừng bắn mới đạt được có thể kéo dài một tuần.

Theo kế hoạch, chính phủ Syria chấm dứt các nhiệm vụ tác chiến ở một số khu vực cụ thể do phe đối lập chiếm giữ. Nga và Mỹ sẽ thiết lập một trung tâm chung để chiến đấu chống IS và Mặt trận al-Nusra.

Hôm 10/9, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết: "Sergei Lavrov và tôi, đại diện cho tổng thống của chúng tôi, đất nước của chúng tôi, kêu gọi mọi bên liên quan ở Syria ủng hộ kế hoạch mà Mỹ và Nga vừa đạt được, nhằm chấm dứt cuộc xung đột thảm họa này nhanh nhất có thể thông qua tiến trình chính trị".

Ngoại trưởng Kerry tin kế hoạch sẽ giúp triển khai các vòng đảm phán nhằm "chấm dứt xung đột" ở Syria, đã kéo dài hơn 5 năm, làm gần 300.000 người thiệt mạng.

Ngoại trưởng Nga Lavrov nói dù vẫn còn những ngờ vực, hai bên đã thảo ra 5 văn bản tạo điều kiện điều phối cuộc chiến chống khủng bố và hồi sinh lệnh ngừng bắn thất bại ở Syria ở một dạng thức tiến bộ hơn. "Điều này tạo điều kiện cần thiết để nối lại tiến trình chính trị đã bị gác lại từ lâu", ông Lavrov cho biết.

Vụ việc ngày 17/9 đe dọa không chỉ thỏa thuận ngừng bắn, nó cũng khiến viễn cảnh hợp tác Nga – Mỹ trong chuyện không kích IS và các nhóm khủng bố khác trở nên càng mờ mịt.

Khi được hỏi về việc liệu các vụ không kích trên có phải là dấu chấm hết cho thỏa thuận ngừng bắn do Mỹ và Nga dàn xếp hay không, Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc Vitaly Churkin cho rằng "đây vẫn là một dấu hỏi rất lớn". Theo ông Churkin, lẽ ra Mỹ có thể đợi đến lúc Moscow và Washington bắt đầu hợp tác quân sự chung trong 2 ngày tới, thay vì thực hiện một chiến dịch "liều lĩnh".

Mỹ đang dốc sức phá Nga trong tiến trình hòa bình Syria?

Trong bài viết trên tờ The Nation, chuyên gia Mỹ về Liên bang Nga Stephen Cohen viết rằng, Moscow và Washington đã có thể đi đến những thỏa thuận ngoại giao làm giảm khả năng của một cuộc chiến tranh lạnh mới, nhưng Mỹ đã phản đối hợp tác với Nga.

Nhà chính trị học Cohen cho rằng, Nga và Mỹ đã có nhiều cơ hội hợp tác nhưng Mỹ đã bỏ lỡ hoặc cố tình phớt lờ nó. Ví dụ như Washington đã nhiều lần không đếm xỉa hoặc thực hiện nửa với những kế hoạch giải quyết xung đột ở Syria mà họ đã đạt được với Moscow.