Nâng cao vị thế cho phụ nữ vùng dân tộc thiểu số

Hiệu quả từ mô hình sinh kế nuôi dê

Gia đình chị Trương Thị Nhầu (tại xã Tiên Nguyên, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang) là một trong những gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn của địa phương. Tháng 8 năm 2022, trận lũ bất ngờ ập đến cuốn theo tài sản có giá trị nhất của gia đình là hai con trâu đang đến kỳ sinh nở khiến cuộc sống của đôi vợ chồng trẻ đã khó ngày càng khó khăn.

Năm 2023, chị Nhầu được giới thiệu tham gia nhóm sinh kế nuôi dê, nằm trong dự án “Nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ Việt Nam” (Dự án AWEEV) do Tổ chức CARE quốc tế tại Việt Nam triển khai.

Chị Nhầu chia sẻ: “Khi tham gia nhóm, gia đình em được hỗ trợ vay ngay 5 triệu đồng không tính lãi để mua hai con dê giống về chăn nuôi. Đây là số tiền không nhỏ đối với gia đình em thời điểm đó. Không chỉ được hỗ trợ vốn các chị em trong nhóm sinh kế còn thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm chăn nuôi và chăm sóc cho dê khỏe mạnh, sinh trưởng tốt. Đến nay mới gần 9 tháng đàn dê nhà em đã sinh nở được thêm 5 con. Với giá dê hiện tại khoảng 125.000 đồng/kg từ nay đến cuối năm sau khi trả hết nợ chắc cũng có thêm được một khoản khá khá để trang trải trong gia đình”.

Nhờ chịu khó chăm sóc, đàn dê nhà chị Nhầu sinh sôi phát triển rất nhanh.

Ngoài chị Nhầu, trong nhóm sinh kế dê thôn Hồng Sơn đã có nhiều thành viên khác được vay vốn. Dự án của tổ chức CARE hỗ trợ 40 triệu đồng, mỗi chị em được vay tối đa 5 triệu đồng, vay quay vòng. Các hộ được vay trong thời hạn 18 tháng, chia làm hai lần trả gốc để dành cho các chị em khác vay. Số dê giống mua về đều sinh trưởng rất tốt và tăng đàn nhanh.

Chị Đặng Xà Trắm, Trưởng nhóm sinh kế nuôi dê thôn Hồng Sơn cho biết: Nhóm sinh kế nuôi dê của thôn hiện có 16 hộ tham gia. Nhận thấy hiệu quả từ mô hình kinh tế của các hội viên khác, nhiều chị em muốn tham gia vào nhóm. Chị em không chỉ được hỗ trợ vốn vay ưu đãi mà còn được hướng dẫn các kiến thức, kỹ năng, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau trong phát triển kinh tế.

Nâng cao vị thế cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Đánh giá về hiệu quả của dự án, bà Nguyễn Thị Quyên, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Quang Bình (Hà Giang), cho biết, huyện có 6/15 xã nằm trong vùng dự án của CARE. Đây đều là những xã khó khăn, có những thôn, bản còn chưa có điện lưới. Sau khi dự án của CARE triển khai đã tác động rất lớn đến việc phát triển phát triển kinh tế, xã hội trên địa bàn huyện, nhất là góp phần xóa đói giảm nghèo cho đồng bào dân tộc thiểu số. Năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện là 15,08%; đến cuối 2023 giảm còn 9,24%. Tỷ lệ hộ cận nghèo năm 2022 là 11,32%, nay còn 7,83%.

Theo bà Quyên, dự án của Tổ chức CARE đã tác động đến mọi mặt của người phụ nữ, hỗ trợ chị em tư liệu sản xuất như máy thái chuối, bếp tiết kiệm củi, xây dựng các điểm trường để các bà mẹ bớt thời gian việc nhà, bớt thời gian chăm con để có thời gian làm kinh tế gia đình, thời gian chăm lo cho bản thân.

Nhận thức của cộng đồng, của người đàn ông đối với người phụ nữ đã thay đổi rõ rệt. Từ những việc trước đây mặc định dành cho phụ nữ thì hiện nay đã có sự chia sẻ của các ông chồng. Hiện trong 6 xã có 32 nhóm sinh kế, tín dụng tiết kiệm tự quản với 732 thành viên, đã cho 147 chị vay, với số tiền tiết kiệm hằng năm lên đến gần 1 tỷ đồng. Tác động từ dự án còn giúp chị em có những ý tưởng kinh doanh mới chỉ ấp ủ trong đầu thì CARE và các đối tác của CARE hình thành nên các kế hoạch xây dựng. Nhiều chị đã thành công từ ý tưởng khởi nghiệp này.

Đại diện Dự án phát triển tổ chức CARE quốc tế tại Việt Nam làm việc với nhóm sinh kế ở xã Tiên Yên, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang.

Chia sẻ về việc hỗ trợ sinh kế cho phụ nữ vùng cao, ông Nguyễn Đức Thành, Quản lý các dự án phát triển tổ chức CARE quốc tế tại Việt Nam cho biết: Dự án “Nâng quyền kinh tế của phụ nữ dân tộc thiểu số” (AWEEV) được triển khai trong giai đoạn 2021-2025, hướng đến hỗ trợ 2.635 phụ nữ và nam giới dân tộc thiểu số ở 6 xã của tỉnh Hà Giang và 3 xã của tỉnh Lai Châu với tổng kinh phí thực hiện trên 4,5 triệu đô la Canada.

Riêng tại Hà Giang, dự án đã được triển khai tại 6 xã, thị trấn của huyện Quang Bình với mục tiêu cải thiện đời sống kinh tế cho phụ nữ nông thôn nghèo, đặc biệt là phụ nữ dân tộc thiểu số.

Tính đến cuối tháng 5/2023, dự án đã hỗ trợ được 6 tổ nhóm với sự tham gia của 150 phụ nữ dân tộc thiểu số thực hiện mô hình sinh kế nuôi gà, lợn, dê và trồng lạc.

Hiện nay, các mô hình sinh kế do dự án tài trợ vẫn đang được triển khai và phát triển tốt, góp phần cải thiện thu nhập, kinh tế hộ gia đình của phụ nữ dân tộc thiểu số.