Nên kiểm tra gene để đoán bệnh Alzhemer từ lúc còn trẻ

Hiện tại chưa có phương pháp điều trị cho bệnh mất trí nhớ. Hầu hết thuốc kê trong giai đoạn phát triển bệnh chỉ làm chậm lại các triệu chứng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia thì việc phát hiện bệnh sớm là rất quan trọng. Nếu phát hiện sớm bệnh, người đó có thể thay đổi lối sống chẳng hạn như tập thể dục thường xuyên và ăn uống lành mạnh hơn để bệnh tiến triển một cách chậm nhất.

Các nhà khoa học Mỹ đang phát triển cách dự đoán người có khả năng mắc bệnh mất trí nhớ ở người già từ khi họ mới 35 tuổi. Bệnh viện đa khoa Massachusetts đã tiến hành nhiều thử nghiệm bao gồm cả kiểm tra các biến thể gene được cho là làm tăng nguy cơ bệnh Alzheimer.

Từ điểm thử nghiệm gene, các nhà khoa học có thể kết luận người nào có nguy cơ mắc Alzheimer ngay từ khi bệnh chưa biểu hiện - Ảnh: Alamy

Khi xem xét trên những người bị suy giảm nhận thức nhẹ, họ phát hiện ra rằng những người có điểm cao hơn trong thử nghiệm gene di truyền thì có nhiều khả năng bị lâm vào tình trạng mất trí hơn. Nhóm nghiên cứu cũng thấy những người này có hồi hải mã (một phần rất quan trọng cho trí nhớ và nhận thức không gian) nhỏ hơn.

Các nhà khoa học phát hiện ra người 35 tuổi hoặc trẻ hơn mà có điểm thử nghiệm cao hơn cũng có hồi hải mã nhỏ hơn. Điều này cho thấy những thay đổi ấy có thể dẫn đến việc mất trí nhớ xảy ra sớm hơn. Còn người cao tuổi có vấn đề về trí nhớ mà có điểm cao trong xét nghiệm gene thì tình hình bệnh xấu đi nhanh hơn.

Tuy chỉ đánh giá về mặt di truyền nhưng các thử nghiệm cũng mở ra con đường sáng để biết ai có nguy cơ mắc Alzheimer từ sớm để có biện pháp điều trị kịp thời và hiệu quả - Ảnh: Alamy

Tiến sĩ Elizabeth Mormino, Bệnh viện đa khoa Massachusetts, Charlestown, cho biết: “Các thử nghiệm lâm sàng đang được tiến hành nhằm kiểm tra liệu phương pháp điều trị có thể làm chậm quá trình suy giảm trí nhớ ở những người có nguy cơ mắc bệnh hay không. Mục tiêu của loại nghiên cứu này là nhằm giúp các bác sĩ xác định tốt hơn những người có nguy cơ cao của bệnh mất trí nhớ để điều trị phòng ngừa trong tương lai”.

Để có được các điểm số nói trên, nhóm đã tiến hành nghiên cứu gene trên 166 người mắc chứng mất trí và 1.026 người không có biểu hiện bệnh.

Tiến sĩ Doug Brown, Giám đốc nghiên cứu tại Hiệp hội Alzheimer, cho biết: “Nghiên cứu này cung cấp bằng chứng rằng việc tạo ra một “thang điểm nguy cơ” dựa trên sự kết hợp của các gene khác nhau có thể được sử dụng để dự đoán xem ai đó có nguy cơ phát triển các vấn đề về bộ nhớ”.

“Một thách thức lớn trong việc phát triển các loại điểm nguy hiểm là đảm bảo rằng chúng có thể dự đoán chính xác nguy cơ mắc của một người. Điều cực kỳ quan trọng là những thử nghiệm cung cấp cho mọi người thông tin đáng tin cậy và hữu ích để có thể hành động, nhưng không được gây lo lắng không cần thiết”, vị tiến sĩ nói tiếp.

Người có điểm thử nghiệm di truyền cao, hồi hải mã nhỏ hơn dễ mắc bệnh sớm hơn - Ảnh: Alamy

Tiến sĩ Doug Brown cũng đánh giá "Sa sút trí tuệ là do nguyên nhân tổng hợp từ di truyền, lối sống và môi trường vì thế điểm nguy cơ nói trên vốn chỉ cho cái nhìn ở mặt di truyền, chỉ có thể cung cấp cho chúng ta một phần bức tranh”.

Trước tình trạng ngày càng tăng của căn bệnh này, Tiến sĩ khuyên mọi người nên tập thể dục thường xuyên, tránh hút thuốc và ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng bởi chỉ có như vậy mới mong giảm nguy cơ mắc bệnh.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Neurology.

Tạ Ban (telegraph)