Nga hào hiệp nhất thế giới: Xóa nợ trăm tỷ USD

Có bạn đọc đề cập đến việc Liên Xô đã giành một khoản tiền lớn giúp các nước đang phát triển (đúng hơn là các nước thế giới thứ ba) bằng cả các khoản cho vay tín dụng lẫn viện trợ không hoàn lại.

Đấy là sự thật. Còn phân tích như thế nào thì phụ thuộc vào quan điểm của mỗi người.

Nga với tư cách là nước kế thừa Liên Xô đã xóa nợ cho nhiều nước. Dĩ nhiên, có nhiều lý do để (buộc phải) xóa nợ. Báo chi đã từng nhiều lần đưa tin về việc Nga xóa nợ cho một nước riêng rẽ nào đó, còn trong bài rất ngắn sau đây – chúng tôi xin thống kê lại các số liệu tập hợp được về các khoản nợ mà Nga đã xóa cho một số nước để bạn đọc tham khảo.

Trên công trường lắp đường ống dẫn dầu . Ảnh : RIA Novosti

Thông tin đầu tiên là trong các nước thuộc “G-8“ (tức bây giờ là “ G-8” trừ 1 (Nga) thì Nga là nước đứng đầu về số nợ đã xóa cho các con nợ. Nếu chỉ tính những khoản tín dụng lớn thì trong vòng 2 thập kỷ trở lại đây (đến cuối năm 2016) Nga đã xóa cho các con nợ gần 140 tỷ đô la.

Phần lớn các khoản nợ đối với Nga được xóa là các khoản tín dụng Liên Xô cung cấp cho các nước đang phát triển trước đây.

Các con số cụ thể như sau:

(Xếp theo thứ tự từ nhiều đến ít )

1. Cuba ($ 31,7 tỷ). Cuba là con nợ lớn nhất của Liên Xô. Mùa hè năm 2014, Chính phủ Nga đã thực hiện một bước đi chưa tùng có tiền lệ - xóa 90% trong tổng số nợ là $ 35,3 tỷ của Cuba.

Chính phủ Cuba cam kết sẽ bù đắp một phần những “tổn thất“ đó bằng cách thực hiện các dự án chung trong lĩnh vực năng lượng, vận tải và y tế. Các nhà nghiên cứu chính trị khẳng định đấy là những khoản nợ “cực kỳ khó đòi” và việc (phải) xóa nợ (cho Cuba) là không thể tránh khỏi.

Theo thỏa thuận, khoản nợ $ 3,5 tỷ còn lại sẽ được Chính quyền Cuba thanh toán bằng các lần chuyển khoản từng nửa năm một trong 10 năm tiếp theo. Tuy nhiên, như Tổng thống Nga V.Putin khi trả lời phỏng vấn của Hãng thông tấn Cuba Prensa Latina đã nói thì: “số tiền $ 3,5 tỷ đó sẽ được sử dụng ngay trên lãnh thổ Cuba cho những dự án đầu tư có ý nghĩa”.

2 . Iraq ($ 21,5 tỷ). Nga xóa nợ cho Iraq hai lần – lần thứ nhất vào năm 2004 là $ 9,5 tỷ trong tổng số nợ $10,5 tỷ và lần thứ hai vào năm 2008 là $ 12 tỷ trong tổng số $ 12,9 tỷ.

Điểm đáng chú ý của lần xóa nợ thứ hai là xóa khoản tín dụng vay mới (nợ mới) sau khi đã xóa phần lớn khoản nợ năm 2004. Tổng thống V.Putin bày tỏ hy vọng (dè dặt) là để đáp lại (thiện chí này của Nga), Chính quyền mới thay thế Chính quyền S.Hussein sẽ tính tới những lợi ích của các công ty Nga ở Iraq.

3. Các nước Châu Phi (hơn $ 20 tỷ). Tháng 6/1999, trong khuôn khổ Câu lạc bộ các nhà cung cấp tín dụng Paris, Nga đã ký Thỏa thuận Cologne “ân xá” từ 60 % đến 90% khoản nợ cho một loạt nước, chủ yếu là các nước Châu Phi như – Guinea xích đạo, Mozambique, Tanzania, Benin, Sierra Leone, Mali, Guine – Bissau, Chad, Burkina Faso và nhiều nước khác.

Trong đó, Etiopia được xóa gần $ 6 tỷ, - $ 4,8 tỷ trong năm 2001 và $1,1 tỷ năm 2005; Angery được xóa $ 4,7 tỷ, để đổi lại nước này cam kết dành số tiền được xóa nợ để mua các sản phẩm công nghiệp của Nga.

Trước đó, năm 1996, Nga đã xóa khoản nợ $ 3, 5 tỷ trong tổng số $ 9 tỷ cho Angola. Theo các điều khoản của Thỏa thuận ký với Angola, phần nợ còn lại phải thanh toán cho Nga trước năm 2016 (hiện chúng tôi chưa có thông tin về việc thỏa thuận trên đã được hoàn tất hay chưa). Năm 2008, Nga cũng xóa $ 4,6 tỷ nợ cho Lybia.

Để đổi lại, Chính quyền Lybia đã ký với Tập đoàn đường sắt Nga hợp đồng xây dựng mạng đường sắt trị giá $ 2,5 tỷ. Ngoài ra, Tập đoàn “Gazprom” (Tập đoàn khí đốt Nga) cùng với Tập đoàn dầu mỏ quốc gia Lybia cùng thành lập xí nghiệp dầu khí (liên doanh). Nhưng có lẽ, cùng với sự sụp đổ của Chế độ M. Caddafi, việc “đưa thỏa thuận này vào cuộc sống” sẽ gặp rất nhiều vấn đề.

4. Mông Cổ ($ 11,1 tỷ). Năm 2003, Nga xóa 98 % khoản Mông Cổ nợ Liên Xô là $11,1 tỷ. Nga làm như vậy cũng là vạn bất đắc dĩ bới vì tổng khoản nợ này đã gấp đôi GDP của Mông Cổ lúc bấy giờ và nước này đơn giản là có muốn cũng không có khả năng trả nợ.

Năm 2010, Nga lại xóa tiếp một phần nợ là $ 180 triệu – điểm khác của khoản $ 180 triệu này ở chỗ nó là khoản tín dụng được Nga cung cấp về sau chứ không phải vào thời kỳ Xô Viết.

5. Afganistan ($ 11 tỷ). Phần nợ chủ yếu của Afganistan là các khoản mua vũ khí và trang bị kỹ thuật của Liên Xô, ngoài ra, Liên Xô cũng giúp xây dựng các cơ sở kinh tế và viện trợ nhân đạo thông qua các kênh tín dụng.