Nga khó 'nắn gân' Ukraine hơn so với Georgia

Dân quân vũ trang được cho là lính Nga phong tỏa bên ngoài một căn cứ của Ukraine ở làng Perevalnoye, ngoại ô Simferopol ngày 5.3.2014 - Ảnh: Reuters

Hai khu vực ly khai Abkhazia và Nam Ossetia của Georgia đã vượt qua được tình trạng lấp lửng về mặt ngoại giao sau khi Liên Xô tan rã cho đến khi chiến tranh nổ ra vào năm 2008, và Nga đánh thắng quân đội Georgia.

Hồi đó, Nga đã phớt lờ những cảnh báo mạnh mẽ từ phía Mỹ và những nước khác để công nhận Abkhazia và Nam Ossetia là hai quốc gia độc lập. Và Moscow chẳng phải trả giá gì trong thời gian dài.

Tổng thống Nga Vladimir Putin có vẻ như đang tính toán lại rằng Nga quá quan trọng đối với các quốc gia khác nên các nước không thể có phản ứng mạnh mẽ. Do vậy ông bất chấp những cảnh báo của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm 2.3 rằng Washington sẽ xem xét một loạt biện pháp trừng phạt, trong đó có đóng băng tài sản và ngưng cấp thị thực cho công dân Nga vào Mỹ, theo tờ The New York Times.

“Dù là một người tài giỏi, song ông ấy chỉ có một chiêu bài. Đó là một chiêu bài thông minh, nhưng ông ấy cũng chỉ có một”, Nina L. Khrushcheva, giáo sư về quan hệ quốc tế tại trường New School ở New York (Mỹ), nhận định. Bà Khrushcheva là cháu của cố lãnh đạo Liên Xô Nikita S. Khrushchev, người đã quyết định nhượng lại Crimea cho Ukraine thay vì Nga hồi năm 1954.

Chiến hạm Nga phong tỏa lối vào cảng Sevastopol ở Crimea (Ukraine) ngày 5.3.2014 - Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, vị thế địa chính trị Ukraine thì cao hơn nhiều so với cuộc chiến của Nga với Georgia năm nào. Ukraine là đối tác thương mại lớn của Nga, song không bằng so với châu Âu. Công ty khí đốt của Nga, Gazprom tiết lộ rằng họ chuẩn bị ngưng giảm giá khí đốt mà Nga cấp cho chính phủ của Tổng thống Viktor Yanukovych, đồng thời tiến hành thu các khoản nợ từ Ukraine.

Như từng làm trong năm 2006 và 2009, Moscow có thể cắt nguồn cung cấp khí đốt sang Ukraine. Nhưng vì đường ống dẫn dầu của Nga cấp cho các nước phương Tây đi qua ngả Ukraine, nên điều đó cũng đồng nghĩa với việc đánh mất những khách hàng lớn nhất của Moscow tại châu Âu.

Ngày 3.3, khi các cuộc đấu khẩu qua lại giữa Nga và Mỹ, châu Âu lên đỉnh điểm, đi kèm sự đe dọa áp các biện pháp trừng phạt kinh tế cứng rắn từ Mỹ và châu Âu, nền kinh tế - tài chính của Nga đã hứng chịu tổn thất.

Thị trường chứng khoán Nga sụt giảm 14% ngày 3.3, đồng ruble mất giá 2% là tác động của những lời đe dọa trừng phạt kinh tế từ Mỹ và châu Âu. Hãng tin Bloomberg ước tính giới tỉ phú Nga và Ukraine đã mất gần 13 tỉ USD trong ngày thứ hai 'đen tối' này.

Các nhà môi giới chứng khoán tại sàn giao dịch Frankfurt (Đức) xem Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu trên truyền hình ngày 4.3. Sau khi Tổng thống Nga tuyên bố chấm dứt tập trận, thị trường chứng khoán Nga và thế giới đều phục hồi - Ảnh: AFP

Tuy nhiên chiều ngày 4.3, khi Tổng thống Vladimir Putin thông báo chấm dứt tập trận, đưa 150.000 quân cùng hàng trăm máy bay, xe tăng, tàu chiến về lại các căn cứ, lập tức thị trường Nga và thế giới nhanh chóng phục hồi. Chỉ số chứng khoán MICEX tại Moscow tăng 5,2%, còn đồng ruble tăng giá 0,9%.

Thị trường chứng khoán toàn cầu cũng lấy lại sắc xanh.

Ngày 5.3, hai ngoại trưởng Nga và Mỹ sẽ gặp nhau để bàn thảo về tình hình Ukraine.

Bất kỳ sự leo thang nào trong việc can thiệp quân sự của Nga, đặc biệt là nếu việc này gặp phải sự kháng cự và đổ máu, gần như chắc chắn sẽ khiến các nhà đầu tư lo sợ và nền kinh tế không ổn định của Nga sẽ rơi tự do.

Huỳnh Thiềm