Nga và Ukraine căng thẳng sau cái chết của đại sứ Churkin

15 thành viên Hội đồng Bảo an đã dành 1 phút tưởng niệm ông Churkin – người qua đời hôm 20-2. Họ cũng ban hành thông cáo báo chí nói về sự ra đi đột ngột của vị đại sứ Nga phục vụ lâu năm nhất tại hội đồng này.

Ukraine – giữ chức chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an trong tháng 2 – đã chặn LHQ ra tuyên bố chính thức về cái chết của ông Churkin. Ngoại trưởng Ukraine Pavlo Klimkin lập luận chỉ nên ban hành thông cáo báo chí, không cần thiết phải ra tuyên bố chính thức.

Ông Klimkin cho biết Kiev đã gửi lời chia buồn, đồng thời yêu cầu 15 thành viên Hội đồng Bảo an tưởng niệm ông Churkin. Tuy nhiên, Ukraine là thành viên duy nhất không đưa ra những nhận xét chính thức về cố đại sứ Nga.

Trả lời phóng viên, ông Klimkin giải thích theo truyền thống ở Ukraine, khi một người qua đời, người ta sẽ nói điều gì đó tích cực hoặc không nói gì cả. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov kịch liệt phản đối, cho rằng quyết định của Ukraine “đi ngược lại các giá trị của Kitô giáo”.

Cố đại sứ Nga tại LHQ Vitaly Churkin. Ảnh: REUTERS

Trong khi đó, ngay cả những người từng mâu thuẫn với cố đại sứ Nga vẫn ca ngợi ông hôm 21-2, chẳng hạn Washington. Dù đôi lúc không đồng tình với Nga về một số vấn đề, Mỹ vẫn đề cao vai trò của ông Churkin trong việc hợp tác với nước này để thúc đẩy an ninh toàn cầu.

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong một tuyên bố chính thức: “Tổng thống (Mỹ) xin gửi lời chia buồn của người dân Mỹ tới chính phủ và người dân Nga”.

Đại sứ Anh tại LHQ Matthew Rycroft cũng cho biết ông có những bất đồng với ông Churkin nhưng vẫn đánh giá cao “sự chân thành và tử tế” của người đồng nghiệp. Còn đại sứ Pháp tại LHQ Francois Delattre nghẹn ngào nói: “Tôi thương tiếc một người bạn và chúng ta đã mất đi một bậc thầy về ngoại giao”.

Ông Churkin đã làm việc cho Bộ Ngoại giao Nga hơn 40 năm và dẫn đầu phái đoàn Nga tại LHQ trong hơn một thập kỷ.

Trong một diễn biến khác liên quan Nga và Ukraine, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko ngày 21-2 kêu gọi áp đặt lệnh trừng phạt mới chống lại Nga sau khi Nga công nhân hộ chiếu do chính quyền ly khai ở miền Đông Ukraine cấp.

Phát biểu tại cuộc họp với một ủy viên Hội đồng viện trợ của Liên minh châu Âu (EU), Tổng thống Poroshenko kêu gọi “hành động dứt khoát và tăng cường các biện pháp trừng phạt nhằm vào Nga”. Ông cũng lên án quyết định công nhận hộ chiếu của Moscow đã vi phạm thỏa thuận hòa bình ký năm 2015. Thỏa thuận này do Pháp và Đức làm trung gian, mục đích hạn chế chiến sự ở miền Đông Ukraine.

Bên phía Nga, Điện Kremlin cho biết quyết định nói trên nhằm mục đích hỗ trợ người dân sống trong khu vực do phe ly khai thân Nga kiểm soát, là vấn đề thuộc phạm trù nhân đạo.

Phạm Nghĩa (Theo CNN, AP)