Ngân hàng thương mại mua trái phiếu vì đọng vốn?

Thông tin này theo đánh giá của một số chuyên gia, mang tính tích cực ở chỗ đấu thầu thành công sẽ tạo thuận lợi cho Chính phủ có thêm nguồn tài chính để thực hiện các dự án đầu tư/hoặc trang trải chi tiêu công, đỡ phải vay mượn nước ngoài. Bên cạnh đó, LS trúng thầu ở mức 10,92%/năm với kỳ hạn 2 năm cho thấy NĐT đã tin hơn vào sự ổn định của nền kinh tế Việt Nam và sự lo ngại về rủi ro LS không cao. Tuy nhiên, ở các nước việc phát hành trái phiếu của chính phủ và các công ty thường nhằm vào công chúng và các định chế đầu tư như quỹ lương hưu và các công ty bảo hiểm thay vì vay ngân hàng (vì mức LS vay NH cao hơn). Nhưng ở Việt Nam, NHTM lại là các NĐT chính mua TPCP. Có ý kiến lo ngại nếu trong 20 thành viên tham gia đấu thầu phiên tháng 5 vừa qua có nhiều NHTM thì chứng tỏ NH đang đọng vốn, đầu ra khó khăn do LS cho vay cao, DN không thể chịu đựng nổi, hoặc do NH thấy việc cho vay còn quá nhiều rủi ro, nên tín dụng cho vay ra chỉ cầm chừng. Để tránh việc đọng vốn phải gửi vào NHNN LS thấp, các NH tham gia đấu thầu TPCP để có lợi suất cao hơn. NH có chức năng tập trung và phân phối lại nguồn vốn trong XH để phục vụ cho nền kinh tế, nhất là trong bối cảnh hiện nay mà lại đi tập trung vốn cho Chính phủ vay thì đây không phải là một dấu hiệu tốt. Thẳng thừng hơn, có NĐT nói: “Trùng thời điểm phát hành TPCP, một số NHTM tăng LS huy động VND, thu hút vốn để mua TPCP. Cái gốc của các NHTM khi tham gia thị trường trái phiếu khá mạnh trong thời gian qua là tăng cường chứng từ có giá để có cái cầm cố quay lại vay trên thị trường mở. Huy động VND với LS 11,5%/năm, mua TPCP với LS trái phiếu 11,9% rồi quay lại vay từ thị trường mở với LS 7% - 9% để cho vay LS 13,5-15%/năm. Bài toán này NH nào mà chả tính được”. Có ý kiến cho rằng, nếu biết được danh sách các thành viên tham gia dự thầu và mục đích mua TPCP của họ cũng là một thông tin hay để đoán định tâm lý và diễn biến của thị trường tài chính-tiền tệ.