Ngành Gỗ Việt Nam nói không với gỗ bất hợp pháp

Bản cam kết và tuyên bố chung có 5 nội dung quan trọng: Đó là ủng hộ Chính phủ và các cơ quan quản lý cấp T.Ư và địa phương xây dựng, hoàn thiện và thực thi các chính sách và cơ chế phù hợp để triển khai hiệu quả Hiệp định Đối tác tự nguyện VPA FLEGT giữa Việt Nam và EU nhằm tăng sức cạnh tranh của doanh nghiệp gỗ Việt Nam trên thị trường thế giới, phát triển cơ chế quản lý và kiểm soát chặt chẽ gỗ rừng tự nhiên. Khuyến khích phát triển rừng trồng được quản lý bền vững, gỗ có đường kính lớn, tạo sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Cam kết tuân thủ đầy đủ các quy định của các cơ quan quản lý về phát triển, khai thác, sử dụng, mua bán gỗ và sản phẩm gỗ hợp pháp, gỗ và sản phẩm gỗ được cấp phép CITES và FLEGT trong tương lai. Thúc đẩy việc sử dụng, chế biến, sản xuất kinh doanh gỗ và sản phẩm gỗ từ rừng trồng trong nước và từ nguồn gỗ nguyên liệu nhập khẩu hợp pháp và bền vững.

Không một hội viên nào của các hiệp hội tham gia vào các hoạt động khai thác, vận chuyển, chế biến, sản xuất, kinh doanh gỗ và sản phẩm gỗ trái phép trên toàn lãnh thổ Việt Nam và tại các quốc gia cung gỗ nguyên liệu và các quốc gia tiêu thụ các mặt hàng gỗ của Việt Nam. Cùng hợp tác xây dựng, phát triển hệ thống thông tin và dữ liệu về ngành công nghiệp chế biến gỗ một cách toàn diện, công khai, minh bạch. Tăng cường tính trách nhiệm giải trình trong cộng đồng doanh nghiệp, đối với các cơ quan quản lý tại Việt Nam và tuân thủ đầy đủ các quy định tại thị trường quốc tế.

Bản cam kết và tuyên bố chung hướng đến xây dựng và phát triển hình ảnh một ngành gỗ Việt Nam bền vững về mặt kinh tế, môi trường và xã hội. Để tuân thủ các quy định của luật pháp trong nước và quốc tế về bảo vệ môi trường, gìn giữ các nguồn tài nguyên thiên nhiên, các tiêu chuẩn và quy chuẩn mà Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đã cam kết, trong bối cảnh ngành công nghiệp chế biến gỗ nói riêng và ngành lâm nghiệp Việt Nam nói chung đang hội nhập sâu với kinh tế quốc tế, đặc biệt là Hiệp định Đối tác tự nguyện VPA FLEGT được Trưởng đoàn đàm phán Việt Nam và EU ký tại Brussels hôm 11-5-2017.

“Nói không với gỗ bất hợp pháp” là tích cực ngăn ngừa, phòng chống khai thác và kinh doanh gỗ bất hợp pháp thông qua các cơ chế quản lý, kiểm soát minh bạch và hiệu quả đối với gỗ nguyên liệu nhập khẩu và khai thác trong nước. Đồng thời, khuyến khích, thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân tham gia các khâu sản xuất, chế biến, kinh doanh gỗ và sản phẩm gỗ hợp pháp, bền vững về môi trường và xã hội. Tạo động lực phát triển rừng trồng trong nước, tạo nguồn cung chủ động và hợp pháp. Đây cũng là giải pháp xây dựng thương hiệu gỗ Việt Nam, phát triển quan hệ thương mại gỗ hợp pháp, bình đẳng về lợi ích, bền vững về môi trường và xã hội với các quốc gia cung gỗ nguyên liệu cho Việt Nam và với các quốc gia tiêu thụ các mặt hàng gỗ Việt Nam.

Theo ông Nguyễn Tôn Quyền, Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, các mặt hàng gỗ xuất khẩu sang các thị trường đòi hỏi khắt khe về tính hợp pháp của nguồn gốc gỗ nguyên liệu như Hoa Kỳ, EU, Australia đang khiến cho nhiều doanh nghiệp ngành gỗ gặp khó khăn. Để đáp ứng được các yêu cầu này, nguồn nguyên liệu gỗ phải là gỗ rừng trồng có chứng chỉ FSC và phải là các nguồn gỗ được nhập khẩu từ các nguồn được coi là không có rủi ro.

Trong bối cảnh Chính phủ Việt Nam và EU đã hoàn tất việc đàm phán VPA/FLEGT, đòi hỏi tất cả các mặt hàng gỗ xuất khẩu và tiêu thụ nội địa phải đáp ứng toàn bộ các yêu cầu về tính hợp pháp của gỗ.

Ông Quyền cũng cho rằng, một trong những khó khăn lớn nhất là khi thực thi VPA, nguồn cung các mặt hàng được làm từ các loại gỗ quý được xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ không thể tồn tại. Việc sản xuất kinh doanh tại các làng nghề gỗ truyền thống tại Đồng Kỵ (Bắc Ninh); Liên Hà, Vạn Điểm (Hà Nội); La Xuyên (Nam Định); Hố Nai (Bình Dương) có thể bị đảo lộn.

“Đây là vấn đề rất cấp bách, đòi hỏi Chính phủ và ngành gỗ cần có những đánh giá chi tiết về các tác động từ việc thực thi VPA có thể đem lại trong tương lai, đặc biệt là các tác động tiêu cực với các làng nghề gỗ truyền thống” – ông Quyền nhấn mạnh.