Nghịch lý sầu riêng Musang King giữa nắng nóng tàn khốc

Ngành sầu riêng Malaysia dự kiến có vụ bội thu do thời tiết nắng nóng. Ảnh: Straits Times.

Giữa lúc đợt nắng nóng đang càn quét khắp Đông Nam Á, tàn khốc tới mức có nơi tới đường sắt cũng bị nung chảy, nhiều nông dân trồng trái cây ở Malaysia đang đặt kỳ vọng vào những vụ thu hoạch bội thu trong những tháng tới, nhưng sản lượng của cây trồng chủ lực của nước này, cọ dầu, có nguy cơ bị ảnh hưởng lớn.

Mùa khô nóng có thể khiến trái bị “cháy” thịt

Theo Straits Times, mùa sầu riêng dự kiến có một vụ bội thu, đặc biệt là giống sầu riêng Musang King nổi tiếng. Và nắng nóng như thiêu như đốt có thể sẽ nâng cao chất lượng của loại xoài nổi tiếng nhất Malaysia, xoài Harumanis.

Datuk Paul Mak, giám đốc điều hành công ty nuôi trồng, sản phẩm và bán lẻ sầu riêng Brighthill Synergy, cho biết cây sầu riêng cần thời tiết rất nóng để nở hoa.

Cục Khí tượng Malaysia cho biết đợt nắng nóng bắt đầu từ ngày 11/11/2023 do hiện tượng El Nino.

Ông Mak nhận thấy những cây sầu riêng của mình nở hoa nhiều hơn khoảng 50%, ông nói với Straits Times. Điều đó hứa hẹn năng suất trái cao hơn trong mùa sầu riêng từ tháng 3 đến tháng 8.

Tuy nhiên, những nông dân khác nói rằng mùa sầu riêng sẽ kéo dài đến tháng 10 vì trái chín chậm hơn và cây nở hoa lâu hơn do nắng nóng.

Nắng nóng hơn có thể khiến sầu riêng Musang King có mùi thơm, hương vị, màu sắc và kết cấu tốt hơn. Ảnh: Straits Times.

Ông Mak giải thích nắng nóng gay gắt cũng buộc cây hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng và phân bón từ môi trường xung quanh theo cơ chế sinh tồn tự nhiên. Điều này thường dẫn đến trái cây có mùi thơm, hương vị, màu sắc và kết cấu tốt hơn.

Hoa ra nhiều nhưng cũng có nguy cơ bị khô héo - hoặc bị hư hại do gió hoặc mưa - trước khi kết thành quả.

“Thách thức hiện tại của chúng tôi là đảm bảo cây có đủ nước, nếu không chúng sẽ khô héo và chết. Chúng tôi sẽ nắm bắt chắc chắn hơn về mức năng suất trong tháng này”, ông Mak nói và cho biết thêm rằng nếu cây không được chăm sóc đúng cách, mùa khô nóng có thể khiến trái bị “cháy” thịt.

Một chuyên gia kỳ cựu trong ngành, đã làm việc với trái sầu riêng từ năm 2008, cho biết thông thường phải mất 120 ngày để trái chín từ giai đoạn ra hoa.

Tuy nhiên, một vụ thu hoạch bội thu hơn được cho là sẽ khiến giá cả sụt giảm. Loại sầu riêng Musang King tốt nhất được bán với giá 20-30 RM/kg (4,2-6,2 USD) trong mùa bội thu năm 2023, giảm từ mức cao hơn trước đó là 50-70 RM/kg.

Không tăng giá

Tương tự, Malaysia kỳ vọng sản lượng xoài Harumanis ngọt hơn sẽ cao hơn trong năm nay.

Là sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của bang cực bắc Perlis của Malaysia, giống xoài này phát triển mạnh trong điều kiện nóng hơn. Và khu vực đang ghi nhận nhiệt độ trung bình 35-37 độ C, cao hơn khoảng 2 độ C so với năm 2023.

Thời kỳ thu hoạch thường vào tháng 4 và tháng 5. Tuy nhiên, tương tự sầu riêng, xoài phát triển chậm hơn do nắng nóng nhưng dự kiến có năng suất cao hơn và chất lượng tốt hơn trong thời gian kéo dài hơn - cho đến cuối tháng 6.

“Thông thường những cây xoài của tôi sẽ ra trái cùng thời điểm nhưng năm nay tốc độ sinh trưởng chênh lệch. Vào đầu vụ tháng trước, cây có ít trái hơn so với năm ngoái, nhưng cây của tôi vẫn ra hoa ngay cả sau khi đậu quả, vì vậy tôi kỳ vọng năng suất năm nay sẽ cao hơn”, ông Zainol Abidin Ahmad, sở hữu trang trại với 300 cây Ladang Harumanis Cikgu Phi, nói với Straits Times.

Ông Zainol Abidin Ahmad - vốn là một hiệu trưởng đã nghỉ hưu hiện 68 tuổi - cho biết trái cây trong trang trại của ông có vị ngọt hơn so với vụ thu hoạch trước. Ông kỳ vọng lợi nhuận tăng 30% do mùa dài hơn và năng suất cao hơn.

Mặc dù chất lượng xoài tốt hơn nhưng ông không có ý định tăng giá vì mong muốn thu được nhiều lợi nhuận hơn từ số lượng bán ra.

Giống như những nông dân khác, ông cũng đối mặt thách thức phải đảm bảo có đủ nước cho vườn cây của mình, khiến hóa đơn tiền nước tăng cao.

Bà Sarah Abdul, 68 tuổi, cư dân Kuala Lumpur, là một người mê trái xoài Harumanis và thường mua số lượng lớn trái cây này để chia sẻ cho gia đình và bạn bè.

“Tôi thường mua 10-15 kg. Năm nay, người bán xoài nói với tôi rằng cô ấy chỉ còn 6 kg cho tôi vào đầu vụ. Vì là khách quen nên tôi được đặc quyền mua toàn bộ số đó. Lần này trái xoài có vị ngọt hơn rất nhiều”, bà Abdul - một viên chức nhà nước đã nghỉ hưu - nói.

“Cô ấy hứa sẽ gọi cho tôi khi có nhiều hơn”, bà nói thêm.

Trong khi đó, một chuyên gia dự đoán sản lượng dầu cọ sẽ thấp hơn khi tình trạng khô nóng tiếp tục diễn ra.

Vị chuyên gia kỳ cựu trong ngành, đề nghị được giấu tên vì làm việc cho một công ty niêm yết, cho biết: “Vì mỗi cây cọ cần tối ưu khoảng 72 lít nước mỗi ngày nên hầu như không thể đảm bảo được điều này trong tình trạng hiện nay. Những thử nghiệm của chúng tôi với hệ thống tưới tiêu chưa mang lại hiệu quả như mong muốn”.

“Tuy nhiên, giá dầu cọ thô sẽ cao hơn”.

Sản lượng dầu cọ thường theo chu kỳ giảm sản lượng sau một mùa bội thu. Sau đó, vụ thu hoạch bội thu tiếp theo thường sẽ là hai hoặc ba năm sau đó.

Ủy ban Dầu cọ Malaysia ghi nhận năm 2022, sản lượng dầu cọ thô tăng 1,9% lên 18,45 triệu tấn, từ mức 18,12 triệu tấn vào năm 2021.

Hạ Cúc