Người lao động không có tiền có thể đi lao động xuất khẩu?

Trong đó, thị trường Đài Loan vẫn dẫn đầu với 4.567 người, khối các nước Ả Rập trên 3.000 người, Nhật 1.046 người, Malaysia 728 người. Đây là bốn thị trường chủ lực của VN. Báo Phụ Nữ đã mời các chuyên gia LĐ giải đáp những thắc mắc của bạn đọc về các thị trường LĐ này. Lao động VN làm việc tại Malaysia Hỏi: Trước đây nhiều LĐ đang ở Đài Loan thường than phiền về các khoản khấu trừ vào lương tháng và phí dịch vụ xin cho biết cụ thể của vấn đề này như thế nào? (Nguyễn Văn Danh – Đồng Nai) Ông Phan Văn Đại - Giám đốc Trung tâm Đào tạo và giáo dục định hướng thuộc Công ty Emi.co, trả lời: Theo quy định của hai phía (từ ngày 15/4/2010), để đảm bảo quyền lợi của người LĐ và minh bạch các khoản chi phí, LĐ đến Đài Loan cần có bản cam kết trong hợp đồng được xác định bởi cơ quan thẩm quyền của hai bên (đóng dấu giáp lai ở tất cả các trang). Theo đó, các khoản phí và mức khấu trừ hàng tháng vào lương phải được ghi rõ và áp dụng đúng quy định bao gồm: phí môi giới, không vượt quá 1.500 USD/người (công nhân nhà máy, xây dựng) và không quá 800 usd/người (LĐ gia đình, khán hộ công). Hợp đồng LĐ đi Đài Loan lần đầu hai năm, sau đó gia hạn một năm và tái tục trong thời gian chín năm (ba năm LĐ phải về nước/lần), vé máy bay lượt về do chủ sử dụng LĐ chi trả. Các phí người LĐ phải trả (được khấu trừ hàng tháng vào lương) gồm: thuế thu nhập (6%/tháng/người), một phần bảo hiểm y tế và bảo hiểm tai nạn 420 Đài tệ/tháng (khoảng 250.000đ), phí quản lý cho các công ty dịch vụ LĐ trong ba năm hợp đồng: 1.800 Đài tệ/tháng (khoảng 1,1 triệu đồng, năm nhất), 1.700 Đài tệ/tháng (khoảng một triệu đồng, năm hai) và 1.500 Đài tệ/tháng (khoảng 900.000đ, năm ba), phí cư trú 100 Đài tệ (62.000đ/năm/lần) và phí khám sức khỏe 1.500 Đài tệ/người/lần (bốn lần/ba năm khoảng 900.000 đồng/ lần). Sau khi trừ tất cả các khoản phí, thu nhập tối thiểu của LĐ gia đình đạt 15.840 đài tệ/người/tháng (khoảng 9,8 triệu đồng), công nhân nhà máy, khán hộ công tối thiểu 17.280 Đài tệ/người/tháng (khoảng 10 triệu đồng). Tùy theo nhà máy, LĐ có thể tăng ca từ hai - sáu tiếng/ ngày, thu nhập tăng theo số giờ tăng ca. Theo Luật Dịch vụ việc làm Đài Loan, từ tháng 3/2010 các công ty môi giới phải ký hợp đồng với chủ sử dụng và LĐ nước ngoài theo mẫu quy định, chỉ được thu phí hàng tháng (không được thu phí ba tháng, sáu tháng như trước) và có nghĩa vụ chăm sóc điều kiện làm việc, ăn ở của LĐ, giải quyết các khiếu nại (định kỳ tháng, quý, theo thỏa thuận). Hỏi: Người LĐ tham gia thị trường này, có thể tìm nguồn vốn vay ở đâu? - Hiện nay, người LĐ có thể vay tiền (tín chấp) từ ngân hàng xã hội và ngân sách của các tỉnh hỗ trợ LĐ khoảng 50 - 80 triệu đồng/người như tỉnh An Giang, Quảng Ngãi, Lâm Đồng. Chi phí dịch vụ của thị trường Đài Loan từ 60-70 triệu đồng/người (tùy hợp đồng), tiêu chuẩn tuyển dụng LĐ trình độ tối thiểu cấp II. Hỏi: Malaysia là thị trường giá rẻ nhiều năm bị người LĐ từ chối, nhiều hợp đồng bị phá. Làm sao tránh được rủi ro nếu chúng tôi đi làm ở Malaysia? Trong trường hợp muốn về nước trước hợp đồng phải làm sao? (Phạm Bích Thủy - Đồng Tháp) Ông Đặng Quang Anh - phụ trách thị trường Malaysia chi nhánh TP.HCM thuộc Công ty CPTM Châu Hưng, trả lời: Malaysia đang hỗ trợ LĐ nước ngoài bằng việc giảm tối đa các thủ tục nhập cảnh, bỏ thuế LĐ nước ngoài (khoảng 600.000đ/người/tháng). Hợp đồng LĐ ba năm, có thể gia hạn thêm hai năm (ký từng năm) với thu nhập trung bình khoảng 4,5 triệu đồng/người/tháng. Công ty xuất khẩu sẽ ứng toàn bộ chi phí (1.200 usd/người) và trừ 50% lương trong vòng 9-10 tháng. Để tránh rủi ro, người LĐ ký kết hợp đồng ghi rõ loại công việc để loại trừ tình trạng đăng ký làm việc này mà thực tế làm việc khác, ghi rõ mức lương, điều kiện ăn ở, phương tiện đi lại. Trường hợp LĐ về nước trước hợp đồng, phải hoàn trả các khoản phí gồm vé máy bay và phí quản lý trong các tháng làm việc thực tế, tiền môi giới (khoảng 500 usd/trường hợp). Người LĐ nên chọn các công việc trong nhà máy, công xưởng để có thu nhập ổn định, tránh công việc xây dựng, làm mộc hay việc nặng nhọc ngoài trời. Nguyễn Bay (thực hiện)