Nhạc sĩ Hoài An tiết lộ điều ít biết về ca khúc sử thi 'Chuyện thành Cổ Loa'

Không chỉ sở hữu loạt nhạc phẩm đình đám được giới trẻ yêu thích như: Tình thơ, Tình khúc vàng… mà nhạc sĩ Hoài An còn có kho âm nhạc sử ca đồ sộ như: "Trương Chi – Mỵ Nương", "Tiếng trống Mê Linh", Ngọn cờ lau… Trong số này, bài hát "Chuyện thành Cổ Loa" là ca khúc được anh viết dựa trên cảm hứng về câu chuyện tình bi thương của Mỵ Châu và Trọng Thủy.

Chia sẻ về mảng sáng tác âm nhạc đặc biệt này, nhạc sĩ Hoài An tiết lộ, cha anh vốn là một nhà giáo, tuy dạy Toán nhưng từng có nhiều năm kinh nghiệm dạy môn Văn và chính ông đã truyền cho anh tình yêu sử Việt. Trong ký ức tuổi thơ của anh, khắp nhà chỗ nào cũng chất đầy sách vở. Từ nhỏ, anh cũng đã say mê những quyển sách chính sử cho đến huyền sử. Với niềm yêu thích sử Việt cùng lời căn dặn của cha, sau này Hoài An đã sáng tác ra nhiều ca khúc khơi dậy tinh thần hào hùng với đề tài lịch sử.

Nói riêng về bài hát "Chuyện thành Cổ Loa", nam nhạc sĩ cho biết, sáng tác này được anh viết vào năm 2001. Hôm đó, khi trở về nhà vào lúc tối muộn thì anh nhìn thấy cuốn sách "Việt Nam sử lược" của tác giả Trần Trọng Kim mà cha mình để trên tủ. Anh cầm sách lên, đọc những dòng chữ mà ông gạch chân trong sách, tức thì cảm thấy vô cùng xúc động và quyết định sáng tác ngay ca khúc sử Việt đầu tay trong đêm.

“Đó là chủ quan vô ý chí vì tôi chưa làm nhưng nghĩ rằng tôi sẽ cố gắng làm xong trong đêm đó. Kết quả là từ 1 giờ đến 5 giờ sáng thì tôi đã viết xong 3 phần của bài hát này. Viết xong thì tôi không sửa chữ nào cả." - nhạc sĩ Hoài Anh kể.

Cũng theo nhạc sĩ Hoài An, thời điểm anh sáng tác ca khúc này, gia đình anh còn ở trong căn nhà cũ chật hẹp. Anh vẫn nhớ như in khi đó, cha anh nằm ngủ trên giường xếp, trong khi anh ngồi trên chiếc ghế kế bên. Anh định lấy đàn điện để sáng tác giai điệu nhưng vì ồn nên quyết định không sử dụng nhạc cụ này. Sau này thì anh nhận thấy đó là quyết định sáng suốt vì giúp mình có thể tập trung vào giai điệu ca khúc nhiều hơn. Cứ mải mê như thế đến gần sáng thì anh đã hoàn thành bài hát này.

"Việc chuyển đổi các sự kiện lịch sử thành những tác phẩm âm nhạc lôi cuốn không hề dễ dàng. Nếu như các ca khúc bình thường có thời lượng khoảng 2 phút thì bài hát này, tôi mất khoảng 10 phút cho một lần hát không lặp lại, tương đương 4 - 5 bài hát bình thường." - tác giả ca khúc "Chuyện thành Cổ Loa" chia sẻ, đồng thời bộc bạch, để viết những ca khúc sử Việt đòi hỏi sự nhạy cảm và cẩn trọng, vì thế anh đã phải nghiên cứu kỹ lưỡng các tài liệu lịch sử và thi thoảng tự suy luận để đảm bảo thông tin chính xác. Cái khó ở chỗ phần lời liên quan đến sử rất nhạy cảm. Khi đọc, anh đối chiếu nhiều tác phẩm sử đang được xuất bản, lưu hành. Chi tiết nào có khả năng gây tranh cãi hay chưa được xác định rõ ràng thì anh sẽ tìm cách tránh. Còn một số chi tiết thì anh phải tự suy luận.

Về điều này, nhạc sĩ Hoài An lấy ví dụ trong ca khúc "Chuyện thành Cổ Loa", ban đầu anh viết rằng: “Nàng tên Mỵ Châu, công chúa người Âu Lạc, tuổi vừa đôi chín, ngoan rất ngoan, xinh thật xinh”. Sở dĩ anh viết như vậy vì cụm từ “xinh thật xinh” ăn vần với cụm “tuổi vừa đôi chín”. Nhưng sau khi viết xong, ngẫm nghĩ lại, anh lại cho rằng "đôi chín" (18 tuổi) so với ngày xưa đã lớn rồi, ờ thời đó tuổi này mới lập gia đình thì hơi muộn. Bởi vậy anh đã sửa lại lời bài hát từ “đôi chín” thành “đôi tám” (16 tuổi). Nam nhạc sĩ giải thích vì thời điểm ấy không ai biết Mỵ Châu thành hôn vào năm bao nhiêu tuổi. Anh chọn tuổi 16 trăng tròn vì phù hợp với bối cảnh câu chuyện tình yêu của hai người, độ tuổi còn trẻ nên chưa hiểu biết về hành động của mình, đến khi nhận ra sự thật thì hối hận đã muộn màng.

“Truyền thuyết được lưu lại nhưng chi tiết đó không ai đề cập thì tôi có thể chỉnh một chút theo tình cảm mà tôi đặt ra cho câu chuyện.” - nhạc sĩ Hoài An bày tỏ.

Bên cạnh bài hát về truyền thuyết Mỵ Châu – Trọng Thủy, nhạc sĩ Hoài An còn sáng tác nhiều ca khúc về cột mốc son trong lịch sử nước nhà như sự kiện 3 lần chiến thắng quân Nguyên Mông của nhà Trần. Với chủ đề này, nam nhạc sĩ sáng tác các ca khúc: Hào khí Thăng Long, Bạch Đằng Giang, Đức Thánh Trần… Trong đó, ca khúc "Tinh thần Đông A" được nam nhạc sĩ lấy cảm hứng từ tinh thần luyện võ cường thân, bảo vệ gia đình, tổ quốc của nhà Trần. Vì vậy, anh sử dụng nhiều từ ngữ liên quan võ thuật như quyền cước hay đưa chi tiết về ngũ hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ) vào trong ca khúc này. Như vậy, với cùng một chủ đề, nhạc sĩ Hoài An có thể sáng tác nhiều bài hát khác nhau mà không “đóng khung” trong một đề tài.

Nhạc Hoài An tiết lộ thêm, em trai của anh là nhạc sĩ Võ Hoài Phúc cũng viết ca khúc sử Việt về công chúa An Tư. Bản thân anh cũng dành tình cảm sâu sắc về câu chuyện này, trong tương lai nếu có thêm cảm xúc thì anh sẽ sáng tác thêm về chủ đề này.