Nhiều uẩn khúc chưa được làm sáng tỏ

Trụ sở UBND thị trấn Thanh Ba

Hình sự hóa vụ việc dân sự?

Ngày 18/12/2013, bà Thanh nhận được bản Kết luận điều tra số 05/KLĐT-VA của Cơ quan CSĐT. Bà đã có đơn khiếu nại bản Kết luận điều tra này. Ngày 2/1/2014, bà nhận được Quyết định giải quyết khiếu nại. Tuy nhiên, bà Thanh cho rằng do Quyết định này chưa giải quyết đung trọng tâm đơn đề nghị vì thế không làm sáng tỏ được các nội dung còn thiếu sót trong quá trình điều tra vụ án. Chính vì vậy, ngày 4/1/2014, bà tiếp tục có Đơn khiếu nại gửi VKSND huyện Thanh Ba và VKSND tỉnh Phu Thọ đề nghị xem xét lại nội dung vụ án.

Bà Thanh chứng minh rằng việc cơ quan CSĐT kết luận bà có hành vi lạm quyền trong thi hành công vụ theo quy định tại điều 282 Bộ Luật Hình sự liên quan đến việc bán đất thuộc dự án Đồng Mương là không đủ căn cứ. Theo quy định pháp luật, một trong các yếu tố bắt buộc cấu thành tội “Lạm quyền trong thi hành công vụ” là người đó phải vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác mà vượt quá quyền hạn của mình, làm trái công vụ dẫn đến gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, xã hội hay cá nhân. Tuy nhiên, trong quá trình điều tra không chứng minh được việc bà Thanh đưa ra quyết định bán đất là vì vụ lợi hay có động cơ cá nhân nào khác. Bên cạnh đó, quyết định bán đất cũng không trực tiếp gây ra thiệt hại cho Nhà nước. Bà Đỗ Thị Thanh Bình (người mua đất) đã nộp cho bà Tống Thị Thanh Hương (thủ quỹ xã) 202.640.000đồng và bị bà Hương đem số tiền này đi trả ngân hàng nên số tiền trên không được nộp vào ngân sách. Các trường hợp mua đất khác cùng với bà Bình đều đã nộp tiền vào ngân sách.

Như vậy, không thể lấy hành vi của bà Hương để cho rằng đó là hậu quả của quyết định bán đất có từ trước đó. Đung hơn, chính hành vi của bà Hương mới là lạm quyền. Điều đáng nói là, ngay sau khi bà Bình có đơn yêu cầu, UBND thị trấn Thanh Ba đã chủ động hoàn trả cho bà Bình và giải quyết vụ việc theo góc độ dân sự, chứ không phải là “quá trình điều tra công an huyện Thanh Ba đã thu lại số tiền 202.640.000 đồng của UBND Thị trấn Thanh Ba và đã trả cho bà Bình” như trong Bản Kết luận điều tra. “Vậy căn cứ nào khiến cơ quan CSĐT hình sự hóa vụ việc dân sự, khởi tố tôi trước pháp luật mà biết rằng không có bất kể thiệt hại nào xảy ra. Cho đến nay, cùng với số tiền này, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Phú Thọ lại khởi tố bổ sung đối với tôi về hành vi lạm quyền? Cơ sở nào để xác định thiệt hại khi bà Bình đã nhận đủ số tiền 202.640.000 đồng trước khi cơ quan CSĐT khởi tố tôi? Nếu xác định số tiền 202.640.000 đồng là thiệt hại xảy ra trong vụ án, xuất phát từ hành vi lạm quyền của tôi thì phải được gửi vào tài khoản tạm giữ của cơ quan CSĐT để đảm bảo nguyên tắc xử lý vật chứng, cơ quan CSĐT không có thẩm quyền tự ý xử lý vật chứng”- bà Thanh phản ánh trong đơn.

Vi phạm thủ tục tố tụng?

Bên cạnh đó, bà Thanh còn khiếu nại việc cơ quan CSĐT đã vi phạm tố tụng nghiêm trọng khi bắt giam bà không đung quy định pháp luật, vi phạm khoản 2 điều 88 Bộ Luật Tố tụng Hình sự. Theo khoản 2 Điều 106 Bộ Luật Tố tụng Hình sự về “Thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án”, trong trường hợp cơ quan điều tra thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự trong thời gian 24 giờ kể từ khi ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án, cơ quan điều tra phải gửi cho Viện kiểm sát việc khởi tố. Ngày 4/11/2013, bà Thanh nhận được “Quyết định khởi tố bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự số 06 và Quyết định khởi tố bổ sung quyết định khởi tố bị can số 05” nhưng đến ngày 6/11, VKSND tỉnh Phu Thọ mới có quyết định phê chuẩn. Điều này là chưa đung với khoản 2 Điều 106 Bộ Luật Tố tụng Hình sự.

Với những phân tích nêu trên, công luận đề nghị các cơ quan tiến hành tố tụng của tỉnh Phú Thọ cần sớm xem xét lại vụ án này, tránh gây oan sai cho người vô tội.

Chí Tuyên – Thành Vĩnh