Những kỷ vật xoa dịu nỗi đau

Chiều 5-8, tại TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, Ban Điều hành chương trình “Những linh hồn phiêu bạt” của cựu binh Úc cùng Trung tâm Tư vấn pháp luật và Trợ giúp pháp lý cho gia đình liệt sĩ ở Việt Nam (MARIN) đã tổ chức trao trả 13 kỷ vật cho thân nhân của 12 liệt sĩ ở 2 tỉnh Bình Định và Quảng Ngãi. Trong đó có 12 bức thư và một bức họa chân dung mẹ Việt Nam anh hùng.

Vỡ òa cảm xúc

Nhận được bức thư do chính tay mình viết cho người em là liệt sĩ Võ Thự, bà Võ Thị Chẩn (SN 1941, ngụ xã Hoài Châu, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định) ngã quỵ. Bà viết bức thư ấy 45 năm rồi, không ngờ bây giờ nó lại trở về với bà. Kỷ niệm một thời thơ dại sống lại qua những dòng chữ trong thư.

“Chắc nó chưa đọc được bức thư này. Nó hy sinh lúc nào gia đình không biết và đến giờ vẫn chưa tìm được mộ” - bà Chẩn sụt sùi rồi cho biết Thự hy sinh chẳng để lại bất kỳ di vật nào để thờ. Bà dự định sẽ mang bức thư này về để thờ vì gia đình của em chẳng còn ai.

Cựu binh người Úc Derrill De Heer trao bức họa mẹ Việt Nam anh hùng Phan Thị Diễn cho ông Vũ Năng Luyện

Xúc động nhất là khi cựu binh Derrill De Heer (từng tham gia chiến tranh Việt Nam trong vai trò kỹ thuật viên quân sự cho quân đội Mỹ) nâng niu bức họa chân dung mẹ Việt Nam anh hùng Phan Thị Diễn (tỉnh Quảng Ngãi) để trả cho người con trai của mẹ là Vũ Năng Luyện (ngụ TP Đà Nẵng). Bức họa được tìm thấy bởi ông G. Dennis, một cố vấn quân sự người Úc tham gia trong Sư đoàn 1 của Mỹ tại Việt Nam trước năm 1975. “Theo Dennis, lúc đó ông đến ngôi làng vừa bị tấn công ở tỉnh Quảng Nam. Trong làng không một bóng người. Khi ông kiểm tra ngôi nhà đang cháy thì phát hiện một khung ảnh vỡ, bên trong là bức họa chân dung. Nghĩ rằng đây là một bức họa chân dung gia truyền nên ông mang về định tìm người trả lại” - Derrill De Heer kể.

Nhìn bức họa, ông Luyện nhận ra ngay đó là chân dung của mẹ do chính người em trai của ông là Lê Đình Sung vẽ trong những ngày tham gia chiến trường miền Nam. “Nhận lại bức chân dung, tôi cảm thấy như gặp lại mẹ và em trai. Cuộc hội ngộ mang dấu ấn tâm linh này có lẽ sẽ không xảy ra nếu bức họa không được Dennis cất giữ với lương tâm trong sáng và cao cả”- ông Luyện xúc động.

Chất chứa tình yêu thương

TS Bop Hall, đại diện chương trình “Những linh hồn phiêu bạt” của cựu binh Úc, cho biết ông đã đọc được 12 bức thư trao trả lần này và nhận ra bên trong những bức thư ấy vừa chất chứa tình yêu thương gia đình vừa thể hiện tình yêu nước cháy bỏng của người dân Việt Nam.

“Những bức thư của người mẹ gửi cho con căn dặn giữ gìn sức khỏe và gắng hoàn thành nhiệm vụ. Những bức thư của những người con nơi chiến trường gửi cho mẹ kể về chiến công của mình. Tình yêu gia đình của những người lính Việt Nam lồng trong tình yêu nước” - TS Bop Hall nói và còn cho biết ông rất hiểu nỗi đau chiến tranh, những mất mát của các gia đình Việt Nam và muốn góp một phần nhỏ để xoa dịu nỗi đau ấy nên 3 năm qua, ông đã tổ chức vận động để các cựu binh từng tham chiến tại Việt Nam mang đến những kỷ vật dù nhỏ nhưng ý nghĩa lớn đối với các gia đình Việt Nam.

Ông Lê Hữu Lộc, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, cho rằng đây là những kỷ vật vô giá, có ảnh hưởng lớn đến các thế hệ thanh niên Việt Nam. “Chúng tôi tự hào vì những bức thư, những bức ký họa của đồng đội thể hiện ý chí mãnh liệt trong cuộc chiến đấu giành độc lập cho Tổ quốc; thể hiện hoài bão, lý tưởng và tình cảm đối với quê hương, đất nước” - ông Lộc nhìn nhận.

Cung cấp nơi chôn cất chiến sĩ Việt Nam

“Những linh hồn phiêu bạt” là chương trình do cựu binh Úc từng tham chiến tại Việt Nam thành lập năm 2010 nhằm trao trả cho Chính phủ và các gia đình liệt sĩ Việt Nam những tài liệu, kỷ vật cá nhân được các cựu binh Úc và New Zealand thu thập trong chiến tranh tại Việt Nam, đồng thời cung cấp địa chỉ xác thực về địa điểm chôn cất chiến sĩ Việt Nam trong các cuộc đụng độ. Trong 3 năm qua, chương trình này đã cung cấp địa điểm chôn cất của gần 3.800 chiến sĩ Việt Nam và trực tiếp tìm thấy hơn 500 hài cốt chiến sĩ Việt Nam.