Nobel Y học 2014 cho công trình nghiên cứu hệ thống định vị trong não

Từ trái sang: Giáo sư tiến sĩ John O’Keefe (Mỹ); và hai vợ chồng người Na Uy là ông Edvard Moser (tiến sĩ) và vợ là May‐Britt Moser (tiến sĩ) đồng nhận giải Nobel Y học 2014 - Ảnh: AFP

Ba vị nhận Nobel Y học 2014 là giáo sư tiến sĩ John O’Keefe (sinh năm 1939 tại New York, Mỹ, giáo sư Khoa học thần kinh nhận thức tại Đại học London, Anh); và hai vợ chồng người Na Uy là ông Edvard Moser (sinh 1962, tiến sĩ, giám đốc viện nghiên cứu khoa học thần kinh ở Trondheim) và vợ là May‐Britt Moser (sinh năm 1963, tiến sĩ, giám đốc viện tính toán thần kinh ở Trondheim).

Cả ba vị này đều đóng góp công trình nghiên cứu các tế bào thần kinh trong não có chức năng như là hệ thống định vị cho con người.

Chẳng hạn làm sao chúng ta nhận ra được nơi chúng ta đang ở, hay làm cách nào để ta tìm đường từ nơi này đến nơi khác, khi từ lúc xa xưa ta chưa hề có thiết bị nào để dẫn đường bằng vệ tinh GPS như bây giờ? Hóa ra trong não chúng ta đều có một bộ "định vị GPS mini" để giúp chúng ta có khả năng định hướng.

Khu vực "cá ngựa" trong não người có chức năng như hệ thống định vị, giúp ta nhận biết phương hướng và đường đi - Nguồn: Ủy ban Nobel

Từ năm 1971, giáo sư tiến sĩ John O´Keefe đã phát hiện phần đầu tiên của hệ thống định vị này trong não người. Ông tìm thấy một tế bào thần kinh kích hoạt ở trong khu vực được gọi là cá ngựa trong não của chuột khi chuột ở một vị trí nhất định. Và có tế bào khác kích hoạt khi chuột ở vị trí khác.

Năm 2005, hai vợ chồng tiến sĩ Moser phát hiện một loại tế bào thần kinh gọi là tế bào lưới, tạo ra một hệ thống phối hợp và cho phép định vị và tìm đường chính xác.

Vị giáo sư Mỹ nhận 50% giải thưởng, hai vợ chồng tiến sĩ Na Uy nhận 50% còn lại. Trị giá giải Nobel Y học năm nay khoảng 1 triệu USD.

Tin Nóng