Pháp sẽ giúp Brazil phát triển tàu ngầm năng lượng hạt nhân

Hai nhà lãnh đạo đã nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đối tác quốc phòng giữa hai nước trong thời điểm bất ổn toàn cầu lớn, tại một buổi lễ được tổ chức tại căn cứ hải quân cực kỳ hiện đại của Brazil ở Itaguai gần Rio de Janeiro.

Chính tại đây, Brazil đã chế tạo tàu ngầm Tonelero, chiếc thứ ba trong số bốn tàu ngầm tấn công diesel thông thường theo kế hoạch, với sự hỗ trợ về đào tạo, trang bị và kỹ thuật từ Pháp. Chiếc tàu ngầm được Đệ nhất phu nhân Rosangela da Silva đặt tên là "Janja".

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, thứ hai từ phải sang, và Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva, thứ hai từ trái sang, kích hoạt tượng trưng một chiếc tàu ngầm trong lễ hạ thủy tàu ngầm Tonelero được chế tạo ở Brazil theo công nghệ của Pháp ở Itaguai, bang Rio de Janeiro, Brazi, ngày 27/3. (Ảnh: AP)

Tổng thống Lula nói: Mối quan hệ quốc phòng của Pháp và Brazil sẽ cho phép hai quốc gia quan trọng (tại hai lục địa) chuẩn bị để có thể đối mặt với nghịch cảnh mà không phải lo lắng về bất kỳ loại chiến tranh nào.

Bất chấp những khác biệt, đặc biệt là về cuộc chiến ở Ukraine, ông Macron cho biết các cường quốc hòa bình lớn Brazil và Pháp có tầm nhìn giống nhau về thế giới.

Tổng thống Macron đang có chuyến công du 3 ngày tới Brazil, một đồng minh kinh tế lớn, bắt đầu vào thứ Ba với việc khởi động kế hoạch huy động hơn 1 tỷ đô la đầu tư xanh để bảo vệ Amazon của Brazil và Guyan.

Chuyến thăm đầu tiên của một Tổng thống Pháp tới "gã khổng lồ" kinh tế Mỹ Latinh trong hơn một thập kỷ, cũng là một động thái nhằm thiết lập lại mối quan hệ đã xấu đi đáng kể dưới thời cựu Tổng thống Jair Bolsonaro.

Với 8.500 km đường bờ biển, Brazil đang tìm cách đảm bảo an ninh cho khu vực mà họ gọi là “Amazon xanh”, vùng đặc quyền kinh tế rộng lớn của nước này, nơi hơn 95% ngoại thương của nước này đi qua và là nơi nước này khai thác 95% lượng dầu mỏ.

Việc chế tạo tàu ngầm đã được lên kế hoạch trong một thỏa thuận năm 2008 giữa ông Lula và cựu Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy, trong đó cũng bao gồm việc mua 50 máy bay trực thăng Caracal.

Chiếc tàu ngầm thứ tư, Angostura, sẽ được hạ thủy vào năm 2025.

Brazil cũng đang có kế hoạch chế tạo tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên, tàu ngầm Alvaro Alberto, một dự án đã bị chậm trễ đáng kể, chủ yếu do hạn chế về ngân sách. Tập đoàn Hải quân, nhà sản xuất quốc phòng hải quân của Pháp, đang hỗ trợ thiết kế và chế tạo tàu ngầm, ngoại trừ nồi hơi hạt nhân do người Brazil thiết kế.

Tuy nhiên, Brasilia đang cố gắng thuyết phục Paris tăng cường chuyển giao công nghệ để giúp nước này tích hợp lò phản ứng vào tàu ngầm và bán cho nước này thiết bị liên quan đến động cơ đẩy hạt nhân.

Pháp đã tỏ ra thận trọng trong việc chuyển giao công nghệ do những thách thức của việc phổ biến vũ khí hạt nhân. Tổng thống Lula nói: “Nếu Brazil muốn tiếp cận kiến thức về công nghệ hạt nhân thì đó không phải là để gây chiến. Chúng tôi muốn đảm bảo với tất cả các quốc gia mong muốn hòa bình rằng Brazil sẽ ở bên cạnh họ”.

Tổng thống Macron nói rằng, "Pháp sẽ ở bên cạnh bạn (Brazil)" trong quá trình phát triển tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân mà không đưa ra thông báo hỗ trợ cụ thể. Ông nói: “Tôi muốn chúng ta mở ra một chương cho các tàu ngầm mới..., phát triển động cơ đẩy hạt nhân trong khi vẫn hoàn toàn tôn trọng tất cả các cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân”.

Cuối ngày 27/3, ông Macron đã đến Sao Paulo và chỉ trích thỏa thuận thương mại tự do đã bị đình trệ từ lâu giữa Liên minh châu Âu và khối Mercosur của Nam Mỹ.

Hồng Anh