Phim “Đất lành”: Dân tộc và Nhân văn

Câu chuyện lấy bối cảnh một ngôi nhà và khu vườn rong giềng canh tác giữa những cánh rừng bát ngát sau chiến tranh của gia đình cha con ông Bảy (Thanh Kha đóng). Và Thạch (Lâm vissay đảm nhiệm) một cựu chiến binh của lực lượng biệt kích quân lực Việt Nam Cộng Hòa cũng quay về đây để tìm hài cốt của một người lính Việt Cộng đã cứu sống mình trong chiến tranh.

Từ hoàn cảnh đó, họ - người lính cựu binh thuộc Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa gặp gỡ cô Mận (Thu Thủy) con ông già Bẩy và, câu chuyện sinh tình cảnh mới. Chuyện phim xảy ra chỉ trong bối cảnh cánh rừng và ngôi nhà nhỏ đấy, cũng chỉ là ba nhân vật chính như vậy. Những tình tiết phim là quá trình giao tiếp giữa anh lính kia với gia đình ông Bảy, một gia đình chịu quá nhiều thương đau mất mát trong cuộc chiến, các mâu thuẫn xung đột của người còn sống khi đối diện, nhắc nhớ liên hệ với những người đã mất trong chiến tranh.

Êkíp làm phim "Đất lành" trao đổi trước khi bắt tay vào quay cảnh mới.

Với thủ pháp đồng hiện, phim cũng tái hiện lại một thời đau thương trong quá khứ. Tái hiện lại quá khứ, "Đất lành" chỉ rõ ra cái ác của cuộc chiến và cũng không bỏ qua tính thiện dường như là bản ngã sâu xa của con người Việt. Họ, kể cả người cựu chiến binh Việt Nam Cộng Hòa hướng thiện kia, đều là những nạn nhân của một cuộc chiến tàn khốc.

Rồi cuối cùng bộ hài cốt người lính Việt Cộng, ân nhân của anh lính Cộng Hòa còn sống kia, cũng tìm thấy. Bộ hài cốt liệt sĩ, ân nhân của người lính Cộng Hòa lại chính là đứa con trai út của ông Bảy. Tình huống cuối này là sự kết dính giữa những con người được sống sót sau chiến tranh, là sự hóa giải hận thù cần thiết sau chiến cuộc.

Bối cảnh bộ phim khá đơn giản, chỉ là 3 nhân vật xoay quanh căn nhà và mảnh vườn...

Đạo diễn Đặng thái Huyền và kíp làm phim đã thực hiện được một bộ phim khá mượt mà hấp dẫn, dù là bối cảnh cho phim thực hiện hoàn toàn đơn giản, câu chuyện là mối quan hệ cũng chỉ xoay quanh ba nhân vật chính diễn ra trong ngôi nhà, mảnh vườn và khu rừng ấy, nhưng nhờ xử lí khéo léo từ kịch bản tới dàn dựng nên "Đất lành" làm người xem không thấy nhàm chán và đơn điệu.

Những người trẻ trong kíp làm phim này đã tạo ra những thước phim khá hợp lí về tâm lí từng nhân vật ở nhiều cảnh huống kịch tính. Kíp làm phim Quân đội cũng mạnh dạn sử dụng kĩ thuật phương tiện mới của dạng phim vidio, những thiết bị công nghệ hiện đại dành cho điện ảnh: flycam, Steadycam, Grue, boom... quay trên máy Black magic, cho phim của nhiều đoạn khá nuột nà tạo nên hiệu quả tốt.

Câu chuyện của "Đất lành", là câu chuyện của những người sống sót sau một cuộc chiến đằng đẵng khốc liệt, nhiều mất mát. Những tình huống diễn biến trong phim được kể khá hợp lí và lôi cuốn. Phim đặt ra những tình huống đòi hỏi sự ứng xử của các nhân vật, bật rõ cái nhân tính cần thiết của con người sau chiến tranh hành động, ứng xử ra sao với nhau để hóa giải hận thù.

"Đất lành"được Điện ảnh quân đội nhân dân thực hiện với sự nỗ lực của kíp làm phim đều rất trẻ.

"Đất lành" với những tình huống như vậy, nhất là cái kết đặt ra ở cuối phim rất rõ ràng, nói lên một thông điệp rằng, chỉ có sự tha thứ, thương yêu, hướng vào thực tại và tương lai, mới trút bỏ mọi hận thù. Và chính sự tha thứ, lòng bác ái trong một dân tộc mới có thể làm tan đi những nỗi đau của con người. Đấy cũng là điều cốt tử làm sáng ra tinh thần hòa hợp dân tộc trong giai đoạn hiện nay của Đảng và nhà nước ta. Và, tinh thần ấy phải từ những điều hoàn cảnh thực tế cụ thể nhất, đời sống nhất, đòi hỏi ở mỗi con người từng mất mát trong cuộc chiến khi họ biết tha thứ mà thương yêu. Nên có thể nói, "Đất lành" mang trĩu nặng ý nghĩa dân tộc và nhân văn.

"Đất lành"là dạng phim vidio đầu tư hơn 360 triệu, là sự đầu tư không quá tốn kém. Điện ảnh quân đội nhân dân với sự nỗ lực của kíp làm phim đều rất trẻ, đã thêm một lần chứng tỏ được năng lực điện ảnh của lớp nghệ sĩ trẻ khi làm những cuốn phim có liên quan tới những vấn đề của chiến tranh và hậu chiến. Phim nằm trong topten những phim vidio tham dự Liên hoan phim 2015 đang diễn ra tại TP HCM./.

Nhà văn Nguyễn Văn Thọ